ଶସ୍ୟ, ଫଳ, ପନିପରିବା ଉତ୍ପାଦନ ପାଇଁ କୃଷକମାନେ ଅତ୍ୟଧିକ ବିଷାକ୍ତ ରାସାୟନିକ ପଦାର୍ଥର ବ୍ୟବହାର କରିଥାନ୍ତି। ଆମ ଦେଶରେ ରାସାୟନିକ କୀଟନାଶକ ଔଷଧର କ୍ଷତି ବହୁ ମାତ୍ରାରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ଯାହା ଫଳରେ ଲୋକମାନେ କର୍କଟ ଭଳି ଭୟଙ୍କର ରୋଗରେ ପୀଡିତ ମଧ୍ୟ ହେଉଛନ୍ତି। ଏହି ପ୍ରକାର ସମସ୍ୟାକୁ ଦୂର କରିବାର ଉପାୟ ହେଉଛି ଜୈବିକ କୃଷି ମାଧ୍ୟମରେ କୀଟନାଶକ ପରିଚାଳନା କରିବା |
ପଞ୍ଚଗବ୍ୟ
କୃଷି କ୍ଷେତ୍ରରେ ପଞ୍ଚଗବ୍ୟର ପ୍ରୟୋଗ ଅତ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ | ଗାଈ ଠାରୁ ମିଳୁଥିବା ୫ ଟି ପଦାର୍ଥ ଯଥା- ଗୋ ମୂତ୍ର, ଗୋବର, କ୍ଷୀର ଏବଂ ଘିଅ ମିଶ୍ରଣ କରି ପଞ୍ଚଗବ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଏ | ପଞ୍ଚଗବ୍ୟ ଏକ ଜୈବିକ ପଦାର୍ଥ | ଏଥିରେ କୌଣସି ପ୍ରକାରର ରାସାୟନିକ ପଦାର୍ଥ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ ନାହିଁ | ଏହା ଏକ କୀଟନାଶକ ଭାବରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ, ଯାହା ଉଦ୍ଭିଦକୁ ନଷ୍ଟ କରୁଥିବା କୀଟକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିଥାଏ |
ଘୋଳଦହି
ଘୋଳଦହି କୀଟ ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥାଏ | ଲଙ୍କା, ଟମାଟୋ ଇତ୍ୟାଦି ଫସଲରେ ରୋଗ ରୋକିବାରେ ଏହା ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇଛି | ୧୦୦ରୁ ୧୫୦ ଲିଟର ପାଣିରେ ଘୋଳଦହି ମିଶାଇ କୀଟ ସଂକ୍ରମଣ ହୋଇଥିବା ଗଛରେ ସିଞ୍ଚନ କରନ୍ତୁ l ଏହି ଚିକିତ୍ସା ଶସ୍ତା ଏବଂ ସରଳ, ଏହା ମଧ୍ୟ କୌଣସି ପ୍ରକାରର ପରିବେଶ ପ୍ରଦୂଷଣ ହୁଏ ନାହିଁ |
ଗୋ-ମୂତ୍ର
ଆପଣ ଏକ ବୋତଲରେ ଗୋ-ମୁତ୍ର ଆଣି ଖରାରେ ରଖିବେ | ଗୋ-ମୂତ୍ର ଯେତେ ପୁରୁଣା, ସେତେ ଅଧିକ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ହେବ | ୧୨ରୁ ୧୫ ଲିଟର ପାଣିରେ ଗୋ-ମୂତ୍ରକୁ ମିଶ୍ରତ କରି ସ୍ପ୍ରେ କରିପାରିବେ। ଯାହା କୀଟ ପ୍ରତିରୋଧ କରିଥାଏ ଏବଂ ଫସଲ କ୍ଷତି ହେବାର ସମ୍ଭାବନାକୁ ହ୍ରାସ କରିଥାଏ |
ଫସଲ ଚକ୍ର
ସମାନ ପ୍ରକାରର ଫସଲ କିମ୍ବା ଫସଲକୁ ଲଗାତାର ସମାନ ସ୍ଥାନରେ କିମ୍ବା ଅଞ୍ଚଳରେ ବୁଣିବା ଦ୍ବାରା ସେଥିରେ କୀଟନାଶକ ବଢିଥାଏ। ଫସଲ ଚକ୍ର ପଦ୍ଧତି ଅବଲମ୍ବନ କରିଲେ ଆମେ ଏହି କ୍ଷତିକାରକ କୀଟ ପତଙ୍ଗଗୁଡିକ ଠାରୁ ଆମର ଫସଲକୁ ରକ୍ଷା କରି ପାରିବl କୀଟମାନଙ୍କୁ ଆକର୍ଷଣ କରୁଥିବା ଫୁଲ ଗଛଗୁଡିକ ଲଗାଇ ଆମେ କୀଟ ଆକ୍ରମଣକୁ ମଧ୍ୟ ରୋକି ପାରିବା l ମୁଖ୍ୟ ଫସଲକୁ କୀଟନାଶକ ଆକ୍ରମଣରୁ ରକ୍ଷା କରାଯାଇପାରିବ, ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ଆମେ ଗୋଟିଏ ଧାଡିରେ ମାରିଗୋଲ୍ଡ ଏବଂ ଗୋଟିଏ ଧାଡିରେ ଟମାଟୋ ଗଛ ଲଗାଇଥାଉ, ଯାହା ଦ୍ବାରା କୀଟ ଟମାଟୋକୁ ନୁହେଁ, ମାରିଗୋଲ୍ଡକୁ ଆସେ | ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତରେ କପା ସହିତ ଫସଲ, ମୁଗ ଏବଂ ବରଗୁଡ଼ିକୁ ଇଣ୍ଟରକ୍ରପ୍ ଭାବରେ ଲଗାଯାଏ, ଯାହା କପାରେ ଲାଲ୍ ଲାର୍ଭା ଆକ୍ରମଣକୁ ହ୍ରାସ କରିଥାଏ | ଠିକ୍ ସମୟରେ ବିହନ ବୁଣିବା ଦ୍ବାରା କୀଟ କ୍ଷତି ରୋକାଯାଇପାରିବ l
ପ୍ରତିରୋଧକ କିସମ ଯାହା କୀଟପତଙ୍ଗ ସଂକ୍ରମଣ କମ୍ କରିଥାଏ । ଏହି ଉପାୟରେ, ଆମେ କୌଣସି ରାସାୟନିକ ପଦାର୍ଥ ବ୍ୟବହାର ନକରି ପ୍ରତିରୋଧକ କିସମ ବ୍ୟବହାର କରି କୀଟନାଶକ ହ୍ରାସ କରିପାରିବା | ପ୍ରାୟ ୧୫ ପ୍ରକାରର ତମାଖୁରୁ ନିକୋଟିନ୍ ମିଳିଥାଏ | ତମାଖୁ ପତ୍ରର ପାଉଡର ତିଆରି କରାଯାଏ | ଏହା କୀଟଙ୍କ ଶରୀରରେ ପ୍ରବେଶ କରେ ଏବଂ ଏହାର ସ୍ନାୟୁ ପ୍ରଣାଳୀ ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥାଏ। କୀଟ ପକ୍ଷାଘାତ ହୋଇଯାଏ ଏବଂ କିଛି ସମୟ ପରେ କୀଟ ମରିଯାଏ | ସେଗୁଡିକ କୀଟ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ |
ପାଇରେଥ୍ରମ୍
ଏହା ମୁଖ୍ୟତଃ କ୍ରାଇସେଣ୍ଟେମ୍ ଫୁଲରୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ | ଏହା ମୁଖ୍ୟତଃ ପାଇରେଥ୍ରମ୍ ସିକ୍ରେସନ୍ ଏବଂ ପାଉଡରର ମିଶ୍ରଣରେ ତିଆରି, ଏହା ସ୍ପ୍ରେ ଏବଂ ଏରୋସୋଲ୍ ଆକାରରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ |