କମ୍ ପରିଶ୍ରମରେ ଅଧିକ ରୋଜଗାର କରିବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲେ ସଜନା ଛୁଇଁ ଚାଷ ହେଉଛି ଏଥିପାଇଁ ଏକ ଉତ୍ତମ ବିକଳ୍ପ ଯାହା ଆପଣଙ୍କୁ ଅଳ୍ପ ବ୍ୟୟରେ ଅଧିକ ଲାଭ ଦେବ | ସଜନା ଛୁଇଁ ଚାଷ (drumstick farmig)କରୁଥିବା ଚାଷୀମାନେ ପ୍ରତି ମାସରେ ପ୍ରାୟତଃ ଏଥିରୁ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ରୋଜଗାର କରୁଥିବା ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ | ସଜନା ଚାଷରେ ଅନ୍ୟ ଚାଷ ପରି ପ୍ରତ୍ୟେକ ଥର କ୍ଷେତ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବାରେ କୌଣସି ଅସୁବିଧା ନଥାଏ ଏମିତିକି ବାରମ୍ବାର ମଞ୍ଜି ପକାଇବାର ମଧ୍ୟ କୌଣସି ଆବଶ୍ୟକତା ପଡେନାହିଁ |
ଏହି ଚାଷରେ ଥରେ ଗଛ ଲଗାଇଲେ ଚାରି ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଷୀକୁ ଉତ୍ତମ ରୋଜଗାର ଯୋଗାଇଥାଏ ଏହି ଚାଷ | ଶାଗ ତୁଳନାରେ ଏଥିରେ ୩୦ ରୁ୧୦୦ ଗୁଣା ଅଧିକ ଲୌହ ଓ କ୍ୟାଲସିଅମ ରହିଛି ଯାହା ଶରୀର ପାଇଁ ଖୁବ ଭଲ | ଅନ୍ୟ କେତେକ ହିତକାରୀ ଦ୍ରବ୍ୟ ଯଥା କୁଏର୍ସଟିଂ ଓ କାମଫେରାଲ ମଧ୍ୟ ରହିଛି କବକ ,ଜୀବାଣୁ ଇତ୍ୟାଦି ଠାରୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେଇଥାଏ | ଚେରରେ ଥିବା କେତେମ ରାସାୟନିକ ପଦାର୍ଥ ହୃଦଗତି ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବାରେ ମଧ୍ୟ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ ତେଣୁ ବର୍ଷସାରା ଏହି ଶାଗର ଚାହିଦା ରହିଛି | ଏଥିରେ ଥିବା "ମରଜିଣିନ" ନାମକ ରାସୟାନିକ ପଦାର୍ଥ ,ମହୁମେହ ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ସହାୟକ ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ଇନ୍ସୁଲିନ କ୍ଷରଣ ପ୍ରକ୍ରିୟା କୁ ମଧ୍ୟ ସକ୍ରିୟ କରେ l
ନିଗିଡା , ଦୋରସା ମାଟି ଯାହାର ଅମ୍ଳତା ୬.୦ ରୁ ୭.୫ ହୋଇଥବ ସେ ମାଟି ଏହି ଚାଷ (drumstick farmig) ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ | ଏହା ଏକ ଗ୍ରୀଷ୍ମ ମଣ୍ଡଳୀୟ ଫସଲ ହୋଇଥବାରୁ ଆମ ରାଜ୍ୟରେ ଏହାର ଚାଷ ଭଲ ଭାବରେ ହୋଇଥାଏ | ମାନେ ରଖିବା ଉଚିତ ଯେ ଶାଖା କାଟିବା ପରେ ସର୍ବଦା ବରଦ ପେଷ୍ଟ ସେହି ସ୍ଥାନରେ ଲଗାନ୍ତୁ | ଏହା ଦ୍ୱାରା ଅନେକ ରୋଗ ବ୍ୟାପିବାରୁ ରକ୍ଷା ମିଳେ | ଏହା ଚାଷ କରିବାର ପ୍ରଥମ ଅପେକ୍ଷା ଦ୍ଵିତୀୟ ବର୍ଷ ରେ ଅଧିକ ଲାଭ ଦେଇଥାଏ l
ସଜନା ଶାଗ ମଧ୍ୟ ଅନେକ କିସମର ରହିଛି l ବୁଦା କିସମଗୁଡିକୁ ମଞ୍ଜିରୁ(drumstick seed)ପଲିଥିନରେ ଚାରା କରି ୪୦-୪୫ ଦିନରେ ଚାରା ଲଗାଯାଏ | ଚାରା ଲଗାଇବା ପୂର୍ବରୁ ମଞ୍ଜି ଗୁଡିକୁ କାର୍ବେଣ୍ଡାଜିମ (ବାଭିଷ୍ଠିନ)ରେ ବିଶୋଧନ କରିବା ନିହାତି ଦରକାର ହୋଇଥାଏ ନହେଲେ ଏହା ଚାଷ ଉପରେ କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚାଇ ପାରେ | ଏକର ପ୍ରତି ୨୫୦ ଗ୍ରାମ ମଞ୍ଜି ଓ ହେକ୍ଟର ପ୍ରତି ୬୨୫ ଗ୍ରାମ ମଞ୍ଜି ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇଥାଏ |କୃଷି ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ମତରେ ଭଲ ସଜନା ଗଛ ମଞ୍ଜିରୁ (drumstick seed) ଅଧିକ ଅମଳ ହୋଇଥାଏ | ମଞ୍ଜି ଲଗାଇବା ଦ୍ୱାରା ଭଲ ଫସଲ ହୋଇଥାଏ । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଯେଉଁଠାରେ ଗଛ ବଢିଥାଏ ସେଠାରେ ଭଲ ମାଟି ରହିବା ନିହାତି ଆବଶ୍ୟକ । ମାଟି ଠିକ ନଥିଲେ ଗଛ ନଷ୍ଟ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଥାଏ l
ଆମ ରାଜ୍ୟରେ ଜୁନ-ଜୁଲାଇ (ବର୍ଷା ଦିନେ) ଏବଂ ସେପ୍ଟେମ୍ବର-ଅକ୍ଟୋବର ମାସରେ ସଜନା ଚାରା ରୋପଣ (drumstick plant ) କରାଯାଇଥାଏ | ତେବେ ଚାଷ କାର୍ଯ୍ୟ ଆରମ୍ଭ କରିବା ପୂର୍ବରୁ ଜମିକୁ ୨-୩ ଥର ଚାଷକରି ୮ ଫୁଟ ବ୍ୟବଧାନରେ ବର୍ଗାକାରରେ ଦେଢଫୁଟ ଲମ୍ବ, ପ୍ରସ୍ଥ ଓ ଗଭୀରର ଗାତ ଖୋଳନ୍ତୁ, ପ୍ରତି ଗାତରେ ୧୫ କି.ଗ୍ରା. ଖତ ଓ ୧୦୦ ଗ୍ରାମ ନିମ୍ନପିଡିଆ ଦେଇ ମଞ୍ଜି ପୋତନ୍ତୁ | ଚାରା ଗଛ ଲଗାଉଥଲେ, ୧୦x୫ ସେ.ମି. ପଲିଥିନରେ ଚାରା ତିଆରି କରି ୪୦ ଦିନିଆ ଚାରାଗଛଗୁଡିକୁ ୨.୫ମି x ୨.୫ମି ଦୂରତାରେ (୪୫x୪୫x୪୫) ସେ.ମି. ଆକାରର ସେଥିରେ ଲଗାନ୍ତୁ | ଅତ୍ୟଧିକ ପାଣି ଦିଅନ୍ତୁ ନାହିଁ କି ଅଧିକ ବର୍ଷା ସମୟରେ ଲଗାନ୍ତୁ ନାହିଁ | ପାଣି ଜମି ରହିଲେ ଚାରାଗଛଗୁଡିକ(drumstick plant ) ପଚିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଗଛ ଆସ୍ତେ ଆସ୍ତେ ହଳଦିଆ ରଙ୍ଗ ହୋଇ ମରିଯାଏ |
ସଜନା ଗଛ (drumstick plant) ଲଗାଇବାର ୬ ମାସ ପରେ ଛୁଇଁ ଧରିବା ଆରମ୍ଭ ହୁଏ | ମଞ୍ଜି ଟାଣ ହେବା ପୂର୍ବରୁ ଏହାକୁ ଗଛରୁ ତୋଳନ୍ତୁ | ବର୍ଷକୁ ଗଛ ପ୍ରତି କିସମ ଅନୁସାରେ ୨୦୦-୫୦୦ ଫଳ, ଫଳିଥାଏ | ୨ ଓ ୩ ବର୍ଷରେ ଫଳ ସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥାଏ , ଗଛ ପ୍ରତି ୩୦-୩୫ କି.ଗ୍ରା. ଏବଂ ଏକର ପ୍ରତି ୨୦୦ କୁଇଣ୍ଟାଲ ଯାଏ ଫଳ ଅମଳ ହୋଇଥାଏ | ଖରା ଦିନରେ ପଖାଳ ଭାତ ସହ ସଜନା ଶାଗ ଖାଇବାକୁ ସମସ୍ତ ନିଶ୍ଚିନ୍ତ ଭଲ ପାଉଥିବେ |ଏହି ଗଛ ରେ ବହୁ ଓଷଧୀୟ ଗୁଣ ମଧ୍ୟ ଭାରି ରହିଛି |ଥରେ ଗଛ ଲଗାଇଲେ ବହୁ ଦିନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅମଳ ଦେଇପାରୁଥିବା ଏହି ଗଛ ନିଶ୍ଚିନ୍ତ ଆପଣଙ୍କୁ କୋଟିପତି କରିପାରିବ | ଏହାର ଏକ ପ୍ରକୃଷ୍ଟ ଉଧାରଣ ହୋଇଛନ୍ତି ମହାରାଷ୍ଟ୍ର ସ୍ଥିତ ଅହଃମଦ ନଗର ର ସନ୍ତୋଷ ସଂବାଜି କାଲାନେ|ବହୁ ପରିମାଣ ରେ ସଜନା ଛୁଇଁ ଚାଷ କରି ସେ ବେଶ ଲାଭବାନ ମଧ୍ୟ ହୋଇପାରିଛନ୍ତି l