ଚଳିତ ବର୍ଷ ଚାଷକାର୍ଯ୍ୟରେ ପ୍ରଭାବ ପଡିଛି ଖରାପ ପାଣିପାଗ ଯୋଗୁଁ l ଯେଉଁଥିପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ପନିପରିବା ଦର ମଧ୍ୟ ଅଧିକ ହୋଇଥିବା ଏବଂ ଅଭାବୀ ବିକ୍ରି ମଧ୍ୟ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥିଲା l ତେବେ ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ସମସ୍ତ ଫସଲ ଏବଂ ଫଳ ଉପରେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଭାବ ପକାଉଛି l କାଜୁ ବାଦାମ କ୍ଷେତ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ସମାନ ଘଟଣା ଘଟିଛି l
ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର କାଜୁ ସର୍ବାଧିକ ଚାଷ କରାଯାଏ, କିନ୍ତୁ ଚଳିତ ବର୍ଷ ପାଣିପାଗ ପରିବର୍ତ୍ତନର ପ୍ରଭାବ କାଜୁ ଚାଷରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥିବା ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥିଲା। ଯେଉଁଥିପାଇଁ ଉତ୍ପାଦନରେ ଏକ ବିରାଟ ହ୍ରାସ ହେବାର ଅନୁମାନ କରାଯାଉଛି l
କୃଷକମାନେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଚଳିତ ବର୍ଷ ଜିଲ୍ଲାର କାଜୁ ଗଛର ମାତ୍ର ୩୦ ରୁ ୩୫ ପ୍ରତିଶତ ଫୁଲ ଫୁଟିଛି । ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଚଳିତ ବର୍ଷ କାଜୁ ଉତ୍ପାଦନରେ ବ୍ୟାପକ ହ୍ରାସ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି । ରାଜ୍ୟରେ କାଜୁ ଉତ୍ପାଦନ ସ୍ୱାଭାବିକ ମାତ୍ର ୩୦ ପ୍ରତିଶତ ହେବ ବୋଲି ଆକଳନ କରାଯାଇଛି । କିନ୍ତୁ କାଜୁ ମଞ୍ଜିର ମୂଲ୍ୟ ମହଙ୍ଗା ହେବ l ଯେଉଁ କାରଣରୁ ଉତ୍ପାଦନକାରୀ କୃଷକମାନେ ଚିନ୍ତିତ ଅଛନ୍ତି l ଭବିଷ୍ୟତରେ ଏହାର ଦର ମଧ୍ୟ ଅଧିକ ହେବ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି l
କୃଷକମାନେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଚଳିତ ବର୍ଷ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ତିନୋଟି ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ କାଜୁ ଗଛ ଲଗାଯାଇଛି କିନ୍ତୁ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କେବଳ ୩୦ ରୁ ୩୫ ପ୍ରତିଶତ ରୋପଣ କରାଯାଇଛି । ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହେତୁ ବିଭିନ୍ନ କୀଟପତଙ୍ଗଙ୍କ ଆକ୍ରମଣ ଏବଂ ଗଛ ଉପରେ ରୋଗ ହେଉଥିବା ମଧ୍ୟ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି । ଆମ୍ବ ପରି, କାଜୁ ମଧ୍ୟ କୀଟନାଶକ ଦ୍ୱାରା ଅଧିକ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥାଏ l ଯେଉଁଥିପାଇଁ କୃଷକଙ୍କ ସଙ୍କଟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି ।
ଗୋଟିଏ ପଟେ କୃଷକମାନେ ଉତ୍ପାଦନ ଅଭାବରୁ ଚିନ୍ତିତ ଥିବାବେଳେ ଅନ୍ୟପଟେ କାଜୁ ମଞ୍ଜି ମୂଲ୍ୟ କିଲୋଗ୍ରାମ ପିଛା ୧୨୦ ଟଙ୍କା ସ୍ଥିର ହୋଇପାରିଛି । କାଜୁ ପାଇଁ ମୁଖ୍ୟ ବଜାର ଥିବା ଏଠାରେ ଥିବା କାଜୁ ଋତୁ ଆରମ୍ଭରେ କାଜୁ ମୂଲ୍ୟ କିଲୋଗ୍ରାମ ପିଛା ୧୨୬ ଟଙ୍କା ଥିଲା, କିନ୍ତୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହା ହ୍ରାସ ପାଇଛି । ବର୍ତ୍ତମାନ କାଜୁ ଆସିବା ବହୁତ କମ୍ ଅଟେ l ତଥାପି, କୃଷକମାନେ କମ୍ ମୂଲ୍ୟରେ ପାଉଛନ୍ତି l ଯେଉଁଠାରେ ଗ୍ରାହକ ମହଙ୍ଗା କାଜୁ କିଣିବା ପାଇଁ ବାଧ୍ୟ ହେଉଛନ୍ତି l
ବଜାରରେ କାଜୁ ବିହନ ସଙ୍କଟ :-
କୃଷି ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ କହିଛନ୍ତି ଯେ କାଜୁ ଦୁଇଟି ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଫଳୁଥିଲା l କିନ୍ତୁ ଚଳିତ ବର୍ଷ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ କାଜୁ ତିନିଟି ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଅମଳ କରାଯାଉଛି । କାଜୁ ଉତ୍ପାଦନ ଉପରେ ଏହା ଏକ ବଡ ପ୍ରଭାବ ପକାଇବ l ପରିବର୍ତ୍ତିତ ପରିବେଶର ଏହା ହେଉଛି ଫଳାଫଳ l କାଜୁ ମଞ୍ଜି କିଣିବା ଏବଂ ବିକ୍ରୟ ଜାନୁଆରୀ ଶେଷ ସପ୍ତାହ ସୁଦ୍ଧା ବଜାରରେ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ l କିନ୍ତୁ ଚଳିତ ବର୍ଷ ଫେବୃଆରୀ ଶେଷ ସୁଦ୍ଧା କାଜୁ ମଞ୍ଜି ବଜାରରେ ପହଞ୍ଚି ନାହିଁ । ଏଥିରୁ କାଜୁ ବିହନ ଉତ୍ପାଦନର ଗ୍ରାଫ୍ ଖୁବ ତଳେ ରହିଛି l
କଞ୍ଚା କାଜୁ ବାଦାମ ଉତ୍ପାଦନରେ ଭାରତ ଦ୍ୱିତୀୟ ସ୍ଥାନରେ ଥିବାବେଳେ ଆଇଭୋରୀ କୋଷ୍ଟ ପ୍ରଥମ ସ୍ଥାନରେ ରହିଛି । କାଜୁ ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣରେ ଭାରତ ପ୍ରଥମ ସ୍ଥାନରେ ରହିଛି । ଦେଶର ପଶ୍ଚିମ ଏବଂ ପୂର୍ବ ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳରେ ଏହାର ଉତ୍ପାଦନ ସର୍ବାଧିକ l ଗୋଆ ହେଉଛି ମୁଖ୍ୟ ଉତ୍ପାଦକ l ଏହା ମହାରାଷ୍ଟ୍ରରେ ବହୁ ପରିମାଣରେ ଉତ୍ପାଦିତ ହୁଏ l ଏଠାରେ ବାର୍ଷିକ ୨୨,୫,୦୦୦ ଟନ୍ କାଜୁ ଉତ୍ପାଦନ କରାଯାଏ l ଆୟ ଦ୍ଵିଗୁଣ ପ୍ରଦାନ କରୁଥିବା ଚାଷ ହେଉଛି କାଜୁ ଫସଲ l ଏହା ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ଚାଷୀଙ୍କୁ ମୁନାଫା ପ୍ରଦାନ କରେ l