ଅଫିସରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିବା ଲୋକଙ୍କୁ ସାପ୍ତାହିକ ଛୁଟି ଦେବାର ନିୟମ ବହୁତ ପୁରୁଣା, କିନ୍ତୁ ଆପଣ କ୍ୱଚିତ୍ ଶୁଣିଥିବେ ଯେ ପଶୁମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ସାପ୍ତାହିକ ଛୁଟି ଦିଆଯାଏ । ଏହି ପରମ୍ପରା ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡର ୨୦ରୁ ଅଧିକ ଗାଁରେ ୧୦୦ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ପୁରୁଣା ।ଏଠାରେ ଷଣ୍ଢ ଏବଂ ଅନ୍ୟ ଗାଈ ଗୋରୁମାନେ ରବିବାର ଦିନ କାମ କରନ୍ତି ନାହିଁ । ଏହି ଦିନ ସେମାନଙ୍କୁ ପୁରା ଦିନ ଛୁଟି ମିଳିଥାଏ, ଅର୍ଥାତ୍ କେବଳ ବିଶ୍ରାମ ଦିଆଯାଏ ଯାହାଦ୍ୱାରା ସେମାନେ ସପ୍ତାହର କ୍ଳାନ୍ତତାକୁ ଦୂର କରି ସତେଜ ହୋଇପାରିବେ ।
ପଶୁମାନଙ୍କୁ ମିଳିଥାଏ ଗୋଟେ ଦିନ ଆରାମ:
ପଶୁ ଓ ମଣିଷମାନଙ୍କ ସମ୍ପର୍କ ଜନ୍ମଜନ୍ମାନ୍ତରୁ ରହି ଆସିଛି । ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ମଣିଷ ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ପଶୁମାନଙ୍କର ଆରାମ ଏବଂ ସୁବିଧା ପାଇଁ ଯତ୍ନବାନ । ପଶୁମାନଙ୍କର କଠିନ ପରିଶ୍ରମ ଏବଂ ସହଯୋଗ ହେତୁ ଦୁନିଆର ଲୋକଙ୍କ ଭୋକ ଦୂର ହୋଇଥାଏ ।ଏହି ପରିଶ୍ରମୀ ପ୍ରାଣୀମାନଙ୍କୁ ବିଶ୍ରାମ ଦେବା ପାଇଁ, ଲୋକମାନେ ଲାଟେହାରର କିଛି ଗାଁରେ ଏକ ନିୟମ କରିଛନ୍ତି ।ନିୟମ ହେଉଛି ଏକ ସପ୍ତାହରେ ପଶୁମାନଙ୍କୁ ଏଠାରେ ଗୋଟିଏ ଦିନ ଛୁଟି ଦିଆଯାଏ ।ଅର୍ଥାତ୍ ରବିବାର ଦିନ ପଶୁମାନଙ୍କ ସହିତ କୌଣସି କାମ କରାଯାଏ ନାହିଁ । ସପ୍ତାହରେ ଗୋଟିଏ ଦିନ ଗୋରୁଙ୍କୁ ଛୁଟି ଦେବାର ପରମ୍ପରା ଲାଟେହାର ଜିଲ୍ଲାର ହରଖା, ମୋଙ୍ଗର, ଲାଲଗଡି ଏବଂ ପାକର ସମେତ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଗ୍ରାମରେ ପ୍ରଚଳିତ ।
ଗ୍ରାମବାସୀ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ଯେ ସେମାନଙ୍କ ପୂର୍ବଜଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରସ୍ତୁତ ନିୟମଗୁଡିକ ଯୁକ୍ତିଯୁକ୍ତ, କାରଣ ମଣିଷ ଯେପରି ବିଶ୍ରାମ ଆବଶ୍ୟକ କରନ୍ତି, ସେହିଭଳି ପଶୁମାନେ ମଧ୍ୟ ବିଶ୍ରାମ ଆବଶ୍ୟକ କରିଥାନ୍ତି। ପଶୁମାନେ ସେମାନଙ୍କର କଠିନ ପରିଶ୍ରମ ଆଧାରରେ ଜୀବିକା ନିର୍ବାହ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରନ୍ତି । ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ ପଶୁମାନଙ୍କର ଭଲ ଏବଂ ଖରାପ ଯତ୍ନ ନେବା ମଧ୍ୟ ମନୁଷ୍ୟର କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ।
ଗ୍ରାମବାସୀ ଲାଲାନ କୁମାର ଯାଦବ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ପରମ୍ପରା ତାଙ୍କ ଗ୍ରାମରେ ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ଚାଲିଆସୁଥିବା ବେଳେ ଗ୍ରାମବାସୀ ବିରେନ୍ଦ୍ର କୁମାର ଚନ୍ଦ୍ରଭାନ୍ସି କହିଛନ୍ତି ଯେ ମଣିଷ ଯେପରି ବିଶ୍ରାମ ଆବଶ୍ୟକ କରନ୍ତି, ସେହିପରି ଗୋରୁ ମଧ୍ୟ ବିଶ୍ରାମ ଆବଶ୍ୟକ କରନ୍ତି। ଏହି କାରଣରୁ, ସେ ସପ୍ତାହରେ ଥରେ ଗୋରୁମାନଙ୍କୁ ଛୁଟି ଦିଅନ୍ତି । ଲାଟେହର ଜିଲ୍ଲା ପରିଷଦର ସଦସ୍ୟ ପ୍ରାଣୀ ପ୍ରେମୀ ବିନୋଦ ଓରାଓନ୍ କହିଛନ୍ତି ଯେ ପଶୁ ଏବଂ ମଣିଷ ପରସ୍ପର ପାଇଁ ପରସ୍ପରକୁ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ କରନ୍ତି। ଉଭୟେ ପରସ୍ପରଙ୍କୁ ଖୁବ୍ ଭଲ ପାଆନ୍ତି । ସେଥିପାଇଁ ପିତୃପୁରୁଷମାନେ ଏକ ନିୟମ କରିଥିଲେ ଯେ ଗୋରୁମାନଙ୍କୁ ପ୍ରତି ସପ୍ତାହରେ ଅତି କମରେ ଗୋଟିଏ ଦିନ ଛୁଟି ଦିଆଯିବା ଆବଶ୍ୟକ । ଏହି ପରମ୍ପରା ଖୁବ୍ ନିଆରା ।
ପଶୁମାନେ ମଧ୍ୟ ମଣିଷ ପରି ବିଶ୍ରାମ ଆବଶ୍ୟକ କରନ୍ତି, କାରଣ ମଣିଷ ଯେପରି ଚାପ ଯୋଗୁଁ ଅସୁସ୍ଥ ହୁଏ, ସେହିଭଳି ପଶୁମାନେ ମଧ୍ୟ ଚାପଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇ ରୋଗରେ ପୀଡିତ ହୋଇଯାନ୍ତି । ସେଥିପାଇଁ ଏହି ପରମ୍ପରା ଅତ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରଶଂସନୀୟ ।ରବିବାର ଦିନ ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ପଶୁମାନେ ଛୁଟି ପାଆନ୍ତି ।
୧୦୦ ବର୍ଷ ପୁରୂଣା ପରମ୍ପରା:
ଏହି ପରମ୍ପରା ପ୍ରାୟ ୧୦୦ ବର୍ଷ ଧରି ରହିଆସିଛି କାରଣ ଗ୍ରାମବାସୀ କୁହନ୍ତି ଯେ ୧୦ ଦଶନ୍ଧି ପୂର୍ବରୁ ହଳ କରିବା ସମୟରେ ଗୋଟିଏ ବଳଦ ମରିଯାଇଥିଲା। ମସ୍ତିଷ୍କ ବିସ୍ଫୋରଣ ପରେ, ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ନିଆଗଲା ଯେ ବଳଦ ଅତ୍ୟଧିକ ଥକ୍କା ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟ ଭାର ବହନ କରିପାରିବ ନାହିଁ, ତେଣୁ ପଞ୍ଚାୟତରେ ସାମୂହିକ ଭାବରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଗଲା ଯେ ଦିନେ ପଶୁ ଓ ଗୋରୁ କାମରେ ବ୍ୟବହାର ହେବ ନାହିଁ। ସେବେଠାରୁ ଏହି ପରମ୍ପରା ଚାଲିଆସିଛି । ଗୋରୁ ଛୁଟିଦିନରେ, କୃଷକ କିମ୍ବା ଗ୍ରାମବାସୀ ଯେଉଁମାନଙ୍କର କ୍ଷେତ ଅଛି ସେମାନେ ନିଜେ ହଳ କରନ୍ତି ।