ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ମତ୍ସ୍ୟ, ପ୍ରାଣୀପାଳନ ଓ ଦୁଗ୍ଧ ଉତ୍ପାଦନ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ପ୍ରାଣୀପାଳନ ଓ ଦୁଗ୍ଧ ଉତ୍ପାଦନ ବିଭାଗ (ଡିଏଏଚଡି) ଏବଂ ଆୟୋଜକ ରାଜ୍ୟ ଓଡ଼ିଶା ପକ୍ଷରୁ ଓଡ଼ିଶା, ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ, ବିହାର, ଛତିଶଗଡ଼ ଓ ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡର ରାଜ୍ୟ ଓ ଜିଲ୍ଲା ନୋଡାଲ ଅଫିସର (ଏସଏନଓ/ଡିଏନଓ)ଙ୍କ ପାଇଁ ସଫ୍ଟୱେର (ମୋବାଇଲ୍ ଏବଂ ୱେବ୍ ଆପ୍ଲିକେସନ/ଡ୍ୟାସବୋର୍ଡ) ଏବଂ ପ୍ରାଣୀ କିସମ ଉପରେ ୨୧ତମ ପ୍ରାଣୀଧନ ଗଣନାର ଆଞ୍ଚଳିକ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଯାଇଛି।
ସେପ୍ଟେମ୍ବର-ଡିସେମ୍ବର ୨୦୨୪ ମଧ୍ୟରେ ହେବାକୁ ଥିବା ୨୧ତମ ପ୍ରାଣୀଧନ ଗଣନା ପାଇଁ ଏହି ସବୁ ରାଜ୍ୟର ରାଜ୍ୟ/ଜିଲ୍ଲା ନୋଡାଲ ଅଫିସରମାନଙ୍କୁ ନୂତନ ଭାବେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ମୋବାଇଲ୍ ଏବଂ ୱେବ୍ ଆପ୍ଲିକେସନ୍ ଉପରେ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ଦେବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଆଜି ଓଡ଼ିଶାର ପୁରୀଠାରେ ଏହି କର୍ମଶାଳା ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା।
ଏହି କର୍ମଶାଳାକୁ ମୁଖ୍ୟ ଅତିଥି ଭାବେ ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ମତ୍ସ୍ୟ, ପ୍ରାଣୀପାଳନ ଓ ଦୁଗ୍ଧ ଉତ୍ପାଦନ ରାଷ୍ଟ୍ରମନ୍ତ୍ରୀ ପ୍ରଫେସର ଏସ.ପି. ବାଘେଲ୍ ଉଦ୍ଘାଟନ କରିଛନ୍ତି । ଏହି ଅବସରରେ ଓଡ଼ିଶା ସରକାରଙ୍କ ମତ୍ସ୍ୟ, ପ୍ରାଣୀପାଳନ ଓ ଦୁଗ୍ଧ ଉତ୍ପାଦନ ରାଷ୍ଟ୍ର ମନ୍ତ୍ରୀ ଗୋକୁଳାନନ୍ଦ ମଲ୍ଲିକ, ପୁରୀ ବିଧାୟକ ସୁନୀଲ କୁମାର ମହାନ୍ତି, ଓଡ଼ିଶା ସରକାରଙ୍କ ସରକାରଙ୍କ ମତ୍ସ୍ୟ, ପ୍ରାଣୀପାଳନ ଓ ଦୁଗ୍ଧ ଉତ୍ପାଦନ ବିଭାଗ ପ୍ରମୁଖ ସଚିବ ସୁରେଶ କୁମାର ବଶିଷ୍ଠ, ଆଇସିଏଆର-ଏନବିଏଜିଆର ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଡକ୍ଟର ବିପି ମିଶ୍ର, ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ପ୍ରାଣୀ ପାଳନ ଓ ଦୁଗ୍ଧ ଉତ୍ପାଦନ ବିଭାଗ ପ୍ରାଣୀଧନ ଉପଦେଷ୍ଟା (ପରିସଂଖ୍ୟାନ) ଶ୍ରୀ ଜଗତ ହଜାରିକା, ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରାଣୀ ପାଳନ ଓ ପ୍ରାଣୀ ଚିକିତ୍ସା ବିଜ୍ଞାନ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଶ୍ରୀ ରାମାଶିଷ ହାଜରା ପ୍ରମୁଖ ଉପସ୍ଥିତ ରହିଥିଲେ।
ପ୍ରଫେସର ଏସ୍ ପି ସିଂହ କର୍ମଶାଳାରେ ଉଦବୋଧନ ଦେଇ ତୃଣମୂଳ ସ୍ତରରେ ବ୍ୟାପକ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ଓ ଦକ୍ଷତା ବୃଦ୍ଧିର ଆବଶ୍ୟକତା ଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରିଥିଲେ। ଭାରତରେ ଓଡ଼ିଶା ଓ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗରେ ସର୍ବାଧିକ ପ୍ରାଣୀସମ୍ପଦ ରହିଛି ବୋଲି ଆଲୋକପାତ କରିବା ସହ ଭାରତର ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥା ଓ ଖାଦ୍ୟ ନିରାପତ୍ତା ପାଇଁ ପ୍ରାଣୀସମ୍ପଦ କ୍ଷେତ୍ରର ଗୁରୁତ୍ୱ ଉପରେ ସେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଥିଲେ। ସେ ଜନଗଣନାର ସୁଚିନ୍ତିତ ଯୋଜନା ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟକାରିତା ପାଇଁ ଆହ୍ୱାନ ଦେଇ କହିଥିଲେ ଯେ ସଂଗୃହୀତ ତଥ୍ୟ ଭବିଷ୍ୟତର ପଦକ୍ଷେପଗୁଡ଼ିକୁ ଆକାର ଦେବା ଏବଂ ଏହି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଆହ୍ୱାନର ମୁକାବିଲା କରିବାରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିବ ।
ଶ୍ରୀମତୀ ଅଲକା ଉପାଧ୍ୟାୟ ଭର୍ଚୁଆଲ ମାଧ୍ୟମରେ ୨୧ତମ ପ୍ରାଣୀଧନ ଗଣନା ପାଇଁ ଶୁଭେଚ୍ଛା ଓ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଇଥିଲେ। ସେ ଭାରତୀୟ ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥା ଉପରେ ପ୍ରାଣୀସମ୍ପଦ କ୍ଷେତ୍ରର ପ୍ରଭାବ ଏବଂ ପ୍ରାଣୀସମ୍ପଦ କ୍ଷେତ୍ର ଉତ୍ପାଦର ବିଶ୍ୱ ବାଣିଜ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଭାରତର ସ୍ଥିତି ବିଷୟରେ ଆଲୋକପାତ କରିଥିଲେ । ଗୋକୁଳାନନ୍ଦ ମଲ୍ଲିକ ପ୍ରାଣୀସମ୍ପଦ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସ୍ଥାୟୀ ଅଭ୍ୟାସର ସମନ୍ୱୟ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଥିଲେ। ପ୍ରାଣୀସମ୍ପଦ ଗଣନା ପରେ ମିଳିଥିବା ତଥ୍ୟର ବିଶ୍ଳେଷଣ ଓ ଯୁକ୍ତିଯୁକ୍ତ ଉପଯୋଗ ଭବିଷ୍ୟତ ବିଭାଗୀୟ ନୀତି ପ୍ରଣୟନ ଓ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବା ସହିତ ପ୍ରାଣୀପାଳନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ନୂତନ ଯୋଜନା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ସହ ପ୍ରାଣୀପାଳନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ନିଯୁକ୍ତି ସୃଷ୍ଟି କରିବ ବୋଲି ସେ ଦର୍ଶାଇଛନ୍ତି।
ସୁରେଶ କୁମାର ବଶିଷ୍ଠ ତାଙ୍କ ଅଭିଭାଷଣରେ ପ୍ରାଣୀସମ୍ପଦକୁ ଧନ ଓ ସମ୍ପତ୍ତି ଭାବେ ତୁଳନା କରିଥିଲେ, ଯାହାକୁ ସାଧାରଣତଃ ‘‘ପ୍ରାଣୀଧନ’’ ବୋଲି କୁହାଯାଏ । ମାନବ ସମ୍ବଳ ବିକାଶ ସହିତ ଏହାର ମହତ୍ତ୍ୱକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରିବା ପାଇଁ ସେ ନିକଟରେ ତାଙ୍କ ବିଭାଗର ନାମ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରି ପ୍ରାଣୀ ସମ୍ବଳ ବିକାଶ କରିଛନ୍ତି । ଓଡ଼ିଶା ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ବିହାରରୁ ଦୁଗ୍ଧ ଉତ୍ପାଦନରେ ସର୍ବୋତ୍ତମ ପଦ୍ଧତି ଗ୍ରହଣ କରିବା ଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରିବା ସହ କୃଷକମାନଙ୍କ ଆର୍ଥିକ ସଶକ୍ତୀକରଣରେ ପ୍ରାଣୀସମ୍ପଦ କିପରି ଯୋଗଦାନ ଦେଇଥାଏ, ସେମାନଙ୍କର ନଗଦ ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଭାବରେ ପୂରଣ କରିଥାଏ ସେ ବିଷୟରେ ଆଲୋକପାତ କରିଥିଲେ । ପ୍ରାଣୀପାଳନ ଓ ଦୁଗ୍ଧ ବିଭାଗ (ଡିଏଏଚଡି) ଦ୍ୱାରା ବିକଶିତ ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ଜ୍ଞାନକୌଶଳ ବିଷୟରେ ମଧ୍ୟ ସେ ଆଲୋଚନା କରିଥିଲେ, ଯେପରିକି ସେକ୍ସ-ସର୍ଟେଡ୍ ସିମେନର ବ୍ୟବହାର । ସେ ସମସ୍ତ ରାଜ୍ୟର ପ୍ରତିନିଧିମାନଙ୍କୁ ସ୍ୱାଗତ କରିବା ସହ ସଫଳ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ଅଧିବେଶନ ପାଇଁ ଶୁଭେଚ୍ଛା ଜଣାଇଥିଲେ ।
ପ୍ରାଣୀପାଳନ ଓ ଦୁଗ୍ଧ ଉତ୍ପାଦନ ବିଭାଗର ଉପଦେଷ୍ଟା (ପରିସଂଖ୍ୟାନ) ଶ୍ରୀ ଜଗତ ହଜାରିକା ତାଙ୍କ ଅଭିଭାଷଣରେ ଏହି କର୍ମଶାଳାର ଗୁରୁତ୍ୱ ଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରିବା ସହ ସଠିକ ଏବଂ ଦକ୍ଷ ତଥ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ ପାଇଁ ଟେକ୍ନୋଲୋଜିର ଉପଯୋଗ ପାଇଁ ବିଭାଗର ପ୍ରତିବଦ୍ଧତା ଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରିଥିଲେ । ପ୍ରାଣୀପାଳନ କ୍ଷେତ୍ରର ଭବିଷ୍ୟତ ନୀତି ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମଗୁଡ଼ିକୁ ଆକାର ଦେବାରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରୁଥିବା ୨୧ତମ ପ୍ରାଣୀଧନ ଜନଗଣନାର ସଫଳତା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ସମସ୍ତ ଅଂଶୀଦାରଙ୍କ ସାମୂହିକ ଦାୟିତ୍ୱ ଉପରେ ସେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଜନଗଣନାର ସଫଳତା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ଜ୍ଞାନକୌଶଳର ଉପଯୋଗ କରିବାକୁ ଅନୁରୋଧ କରିଥିଲେ ।
ଏହି କର୍ମଶାଳାରେ ପ୍ରାଣୀପାଳନ ପରିସଂଖ୍ୟାନ ବିଭାଗ ପକ୍ଷରୁ ୨୧ତମ ପ୍ରାଣୀଧନ ଗଣନାର ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ବିବରଣୀ ସହିତ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ଏକାଧିକ ଅଧିବେଶନ ପରେ ଶ୍ରୀ ବି.ପି. ମିଶ୍ର ଏବଂ ଆଇସିଏଆର-ନ୍ୟାସନାଲ ବ୍ୟୁରୋ ଅଫ୍ ଆନିମଲ ଜେନେଟିକ୍ ରିସୋର୍ସେସ୍ (ଏନବିଏଜିଆର୍)ର ଏହି ଟିମ୍ ଜନଗଣନାରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହେବାକୁ ଥିବା ପ୍ରଜାତି ବିବରଣୀ ଉପରେ ବିସ୍ତୃତ ଉପସ୍ଥାପନା କରିଥିଲେ। ସଠିକ ପ୍ରଜାତି ଚିହ୍ନଟର ଗୁରୁତ୍ୱ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରାଯାଇଥିଲା, ଯାହା ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରାଣୀସମ୍ପଦ କ୍ଷେତ୍ର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ବ୍ୟବହୃତ ସଠିକ ପରିସଂଖ୍ୟାନ ଉତ୍ପାଦନ ଏବଂ ନିରନ୍ତର ବିକାଶ ଲକ୍ଷ୍ୟ (ଏସଡିଜି)ର ଜାତୀୟ ସୂଚକ ଢାଞ୍ଚା (ଏନଆଇଏଫ୍) ପାଇଁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟେ ।
ଏହି କର୍ମଶାଳାରେ ରାଜ୍ୟ ଓ ଜିଲ୍ଲା ନୋଡାଲ ଅଫିସରଙ୍କ ପାଇଁ ମୋବାଇଲ ଆପ୍ଲିକେସନ ଏବଂ ଡ୍ୟାସବୋର୍ଡ ସଫ୍ଟୱେର ଉପରେ ତାଲିମ ପ୍ରାପ୍ତ ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ପ୍ରାଣୀପାଳନ ଓ ଦୁଗ୍ଧ ବିଭାଗର ସଫ୍ଟୱେର ଟିମ୍ ଦ୍ୱାରା ୨୧ତମ ପ୍ରାଣୀଧନ ଗଣନାର ସଫ୍ଟୱେରର ପଦ୍ଧତି ଏବଂ ସିଧାସଳଖ ପ୍ରୟୋଗ ଉପରେ ବିସ୍ତୃତ ଅଧିବେଶନ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା । ଏହି ନୋଡାଲ ଅଫିସରମାନେ ନିଜ ନିଜ ଜିଲ୍ଲା ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟରେ ଗଣନାକାରୀଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ନେବେ ।
ପ୍ରାଣୀପାଳନ ଓ ଦୁଗ୍ଧ ଉତ୍ପାଦନ ବିଭାଗର ପ୍ରାଣୀପାଳନ ପରିସଂଖ୍ୟାନ ବିଭାଗର ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଭି.ପି.ସିଂହ ଧନ୍ୟବାଦ ଅର୍ପଣ କରି କର୍ମଶାଳା ଶେଷ କରିଥିଲେ। ନିଜ ଅଭିଭାଷଣରେ ସେ ଉପସ୍ଥିତ ଥିବା ସମସ୍ତ ବିଶିଷ୍ଟ ବ୍ୟକ୍ତି ବିଶେଷ ଓ ହିତାଧିକାରୀଙ୍କୁ କୃତଜ୍ଞତା ଜଣାଇବା ସହ ଜନଗଣନା କାର୍ଯ୍ୟ ସଫଳ ହେବ ବୋଲି ଆଶାପ୍ରକଟ କରି ଶେଷ କରିଥିଲେ।
ଅଧିକ ପଢ଼ନ୍ତୁ