ଧାନ କିମ୍ବା ପନିପରିବା ଚାଷ ସହିତ ମାଛ ଚାଷ କରିବା ଲାଭଜନକ l ଓଡ଼ିଶାର ଅନେକ ଜିଲ୍ଲାରେ ମାଛ ଚାଷ କରୁଛନ୍ତି ଚାଷୀ l ସରକାର ମଧ୍ୟ ମାଛ ଚାଷ କରିବାକୁ ସରକାରୀ ସହାୟତା ପ୍ରଦାନ କରୁଛନ୍ତି l କିନ୍ତୁ, ମାଛକୁ ସର୍ବଦା ପୁଷ୍ଟିକର ଖାଦ୍ୟ ଦିଆଯିବା ଉଚିତ୍ । ଏହି କାରଣରୁ ସେମାନଙ୍କର ବିକାଶ ଶୀଘ୍ର ଘଟେ l ଏହା ବ୍ୟତୀତ ମାଛ ସୁସ୍ଥ ରୁହନ୍ତି l
ପ୍ରାକୃତିକ ଜଳରେ ବାସ କରୁଥିବା ମାଛ ଅନେକ ପ୍ରକାରର ପ୍ରାକୃତିକ ଖାଦ୍ୟ ପାଇଥାଏ l ଏହି କାରଣରୁ, ସେମାନେ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ପୁଷ୍ଟିକର ଖାଦ୍ୟ ପାଇବା ଆବଶ୍ୟକ l କିନ୍ତୁ କୃତ୍ରିମ ପୋଖରୀରେ ପାଳିତ ମାଛ ପ୍ରାକୃତିକ ଜଳର ମାଛ ଅପେକ୍ଷା କମ୍ ପୁଷ୍ଟିକର ଖାଦ୍ୟ ପାଇଥାଏ l ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ସେହି ଅଭାବକୁ ପୂରଣ କରିବା ପାଇଁ କୃଷକମାନେ ଗୃହପାଳିତ ପଶୁମାନଙ୍କୁ ସପ୍ଲିମେଣ୍ଟାରୀ ଖାଦ୍ୟ ଦେବା ଉଚିତ୍ l ଏହି କାରଣରୁ ମାଛଗୁଡ଼ିକର ଶୀଘ୍ର ଓଜନ ବଢ଼େ l
ମତ୍ସ୍ୟ ଚାଷ ଆରମ୍ଭ କରିବା ପୂର୍ବରୁ, କୃଷକମାନଙ୍କୁ ମାଛକୁ ଖାଇବାକୁ ଦିଆଯାଉଥିବା ଖାଦ୍ୟ ବିଷୟରେ ସୂଚନା ଥିବା ଆବଶ୍ୟକ l ଯଦି ସେମାନେ ମାଛକୁ ସୁସ୍ଥ ଖାଦ୍ୟ ଯୋଗାନ୍ତି ନାହିଁ, ତେବେ ସେମାନଙ୍କୁ ବ୍ୟବସାୟରେ କ୍ଷତି ସହିବାକୁ ପଡିପାରେ l କାରଣ ମାଛର ଓଜନ ସେତେ ଶୀଘ୍ର ବୃଦ୍ଧି ପାଇବ ନାହିଁ l ଏହି କାରଣରୁ କୃଷକମାନେ ବଜାରରେ ଭଲ ହାର ପାଇବେ ନାହିଁ । ମାଛ ସ୍ୱାଦ ହେବା ପାଇଁ ମାଛର ଉଚିତ ଯତ୍ନ ମଧ୍ୟ ନେବା ଆବଶ୍ୟକ l ମାଛକୁ ଜୈବିକ ଖାଦ୍ୟ ଦେବା ଆବଶ୍ୟକ l
କେଉଁ ପରିମାଣରେ ମାଛମାନଙ୍କୁ ଖାଇବାକୁ ଦେବେ :-
ଯଦି ଆପଣ ବହୁ ପରିମାଣରେ ମାଛ ମଞ୍ଜି ଉତ୍ପାଦନ କରିବାକୁ ଚାହାଁନ୍ତି, ତେବେ ପ୍ରଥମ ଦୁଇରୁ ଚାରି ଦିନ ପାଇଁ ମଇଦା, ସୋରିଷ ତେଲ, ଅଣ୍ଡା, କଦଳୀ ଇତ୍ୟାଦିର ମିଶ୍ରଣ ମାଛ ମଞ୍ଜିକୁ ସପ୍ଲିମେଣ୍ଟାରୀ ଖାଦ୍ୟ ଭାବରେ ଦିଆଯାଇପାରେ l ଗୋଟିଏ ଲକ୍ଷ ସ୍ପନ୍ ପାଇଁ, ସପ୍ଲିମେଣ୍ଟାରୀ ଫିଡ୍ ଷ୍ଟକ୍ ତାରିଖ ଠାରୁ ସାତ ଦିନ ପାଇଁ ୬୦୦ ଗ୍ରାମ, ଦ୍ୱିତୀୟ ସପ୍ତାହରେ ୧୨୦୦ ଗ୍ରାମ ଏବଂ ତୃତୀୟ ସପ୍ତାହରେ ୧୮୦୦ ଗ୍ରାମ ବ୍ୟବହାର କରାଯିବା ଉଚିତ୍ l ସପ୍ଲିମେଣ୍ଟାରୀ ଖାଦ୍ୟରେ ଏଗ୍ରିମାଇନ୍, ଫିସମାଇନ୍ ଇତ୍ୟାଦି ବ୍ୟବହାର କରିବା ଲାଭଦାୟକ ଅଟେ l
୨୦ ଦିନ ପାଇଁ ମାଛର ସପ୍ଲିମେଣ୍ଟସ୍ ଖାଦ୍ୟ :-
୨୦ ଦିନରେ, ମାଛ ମଞ୍ଜିର ଆକାର ୧ ଇଞ୍ଚରୁ ୧.୫ ଇଞ୍ଚ ହୋଇଯାଏ ଏବଂ ଏହା ଏକ ବଡ଼ ପୋଖରୀ କିମ୍ବା ପାଳିତ ପୋଖରୀରେ ଛାଡିବା ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ ହୋଇଯାଏ l ଯଦି ଆପଣ ନର୍ସରୀରେ ଉପଲବ୍ଧ ମାଛ ବିହନକୁ ଏକ ବଡ଼ ପୋଖରୀରେ ଛାଡିବାରେ ବିଳମ୍ବ କରନ୍ତି, ତେବେ ମଞ୍ଜିର ଆନୁମାନିକ ଓଜନର ୨ ପ୍ରତିଶତ ସମାନ ସପ୍ଲିମେଣ୍ଟାରୀ ଫିଡ୍ ମାଛ ମଞ୍ଜି ବଢ଼ିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବ୍ୟବହାର କରାଯିବା ଉଚିତ୍ l
Read more: