ଭାରତରେ, ଗତ କିଛି ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ମଧୁର ଜଳ ମାଛର ପାଳନ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି । ଏହାର ସବୁଠାରୁ ବଡ କାରଣ ହେଉଛି ଏହି ବ୍ୟବସାୟରେ ଚାଷୀଙ୍କ ପାଇଁ ଖର୍ଚ୍ଚ କମ୍ ଥିବା ବେଳେ ଲାଭ ଅଧିକ ହୋଇଥାଏ । ଆହୁରି ମଧ୍ୟ, ଆଜିକାଲି ବଜାରରେ ମାଛ ମାଂସର ଚାହିଦା ମଧ୍ୟ ଅଧିକ ରହିଛି । ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଗ୍ରାମ ତଥା ସହରରେ ଏହି ବ୍ୟବସାୟର ଚାହିଦା ବଢିବାରେ ଲାଗିଛି। ଯଦି ଆପଣ ମଧୁର ଜଳ ମତ୍ସ୍ୟ ବ୍ୟବସାୟ କରି ଅଧିକ ଲାଭ ପାଇବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି, ତେବେ ମିଶ୍ରିତ ପ୍ରଜାତିର ମାଛ ଚାଷ କରିବା ଉଚିତ୍ । ଏହା ଦ୍ୱାରା ଅଧିକ ଲାଭ ମିଳିଥାଏ ଏବଂ ପାଳନକାରୀଙ୍କୁ ଖୁବ୍ କମ୍ ଖର୍ଚ୍ଚ କରିବାକୁ ପଡିଥାଏ ।
ମିଶ୍ରିତ ଦେଶୀ ପ୍ରଜାତି
ମାଛ ଚାଷ ସମୟରେ ସବୁଠାରୁ ବଡ ସମସ୍ୟା ହେଉଛି ଖାଦ୍ୟ ସାମଗ୍ରୀର ଉପଯୁକ୍ତ ବଣ୍ଟନ । ଅନେକ ଥର, ସମସ୍ତ ମାଛ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ପରିମାଣର ଖାଦ୍ୟ ପାଇ ପାରିନଥା’ନ୍ତି କିମ୍ବା ଆବଶ୍ୟକତାଠାରୁ ଅଧିକ ଖାଦ୍ୟ ସାମଗ୍ରୀ ଯୋଗାଇବା ହେତୁ ଖାଦ୍ୟ ନଷ୍ଟ ହୁଏ । ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ ପୋଖରୀରେ ଖାଦ୍ୟର ଉପଯୁକ୍ତ ବ୍ୟବହାର ପାଇଁ ଦେଶୀ ପ୍ରଜାତିରେ ଭାକୁର, ରୋହି, ମିରିକାଳି ଆଦି ପ୍ରଜାତିର ମିଶ୍ରିତ ପାଳନ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ। ବାସ୍ତବରେ, ଏହି ତିନି ପ୍ରଜାତି ଖାଦ୍ୟ ପାଇଁ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରନ୍ତି ନାହିଁ । ଏହାର ସବୁଠାରୁ ବଡ କାରଣ ହେଉଛି ଯେଉଁଠାରେ ଭାକୁର ମାଛ ଭୂପୃଷ୍ଠର ଖାଦ୍ୟ ଖାଇଥାଏ, ରୋହି ମଧ୍ୟଭାଗ ଏବଂ ମିରିକାଳି ପୋଖରୀର ତଳ ଅଂଶରୁ ଖାଦ୍ୟ ଗ୍ରହଣ କରିଥାଏ ।
ମାଛ ବିହନ କିପରି ଅମଳ କରିବେ ?
ପୋଖରୀରେ ମାଛ ମଞ୍ଜି ପକାଇବା ପୂର୍ବରୁ ଏକ ପଲିଥିନ ପ୍ୟାକେଟକୁ ପାଣି ଏବଂ ଅମ୍ଳଜାନରେ ଭରନ୍ତୁ । ଏହା ପରେ ଏହି ପ୍ୟାକେଟକୁ ପୋଖରୀରେ ରଖନ୍ତୁ । ଏହି ସମୟରେ, ପ୍ୟାକେଟରେ ପୋଖରୀ ଜଳ ପ୍ରବେଶ କରାନ୍ତୁ, ଏହାଦ୍ୱାରା ସନ୍ତୁଳନ ପାଇଁ ପରିବେଶ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଥାଏ । ଏହା ପରେ ପୋଖରୀରେ ମାଛ ମଞ୍ଜି ଧୀରେ ଧୀରେ ବାହାର କରାଯିବା ଆବଶ୍ୟକ ।
ବିହନ ଅମଳ ପରେ ଭୋଜନ
ପୋଖରୀରେ ମାଛର ମଞ୍ଜି ପ୍ରବେଶ କରାଇବା ପରେ ଯଦି ପୋଖରୀରେ ଖାଦ୍ୟ କମ୍ ଥାଏ, ତେବେ ହେକ୍ଟର ପିଛା ୧୮୦୦ ରୁ ୨୭୦୦ କିଲୋଗ୍ରାମ ଚାଉଳ ଭୁସି ପ୍ରୟୋଗ କରାଯିବା ଆବଶ୍ୟକ । ଖାଦ୍ୟର ଉପଯୁକ୍ତ ଉପଯୋଗ ପାଇଁ ମାଛକୁ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସମୟରେ ଖାଦ୍ୟ ଦିଆଯିବା ଉଚିତ୍ । ଏହି କାରଣରୁ ଖାଦ୍ୟ ନଷ୍ଟ ହୁଏ ନାହିଁ । ଏଥିପାଇଁ ଖାଦ୍ୟ ସାମଗ୍ରୀ ଅଖା ଭରାଯାଇ ବାଡ଼ି ସାହାଯ୍ୟରେ ଟଙ୍ଗାଯାଇଥାଏ । ଏହି ସମୟରେ, ଏହି ଅଖା ଭିତରେ ଛୋଟ ଛିଦ୍ର ତିଆରି କରାଯିବା ଆବଶ୍ୟକ । ମନେରଖନ୍ତୁ ଯେ ଅଖାଟିର କିଛି ଅଂଶ ଉପରେ ରହିବା ଆବଶ୍ୟକ ଓ ଅଧିକାଂଶ ଅଂଶ ପୋଖରୀରେ ବୁଡ଼ି ରହିବା ଆବଶ୍ୟକ ।
ମିଶ୍ରିତ ମାଛ ଚାଷରୁ ଲାଭ
୧୨ରୁ ୧୮ ମାସ ପରେ, ଯେତେବେଳେ ମାଛଗୁଡିକ ୧ ରୁ ୧.୫ କିଲୋଗ୍ରାମ ହୋଇଯାଏ, ସେତେବେଳେ ମାଛଗୁଡ଼ିକୁ ବାହାର କରିଦେବା ଆବଶ୍ୟକ । ଯାହା ହୋଲସେଲ ମୂଲ୍ୟରେ କିଲୋଗ୍ରାମ ପିଛା ୫୦ ରୁ ୮୦ ଟଙ୍କାରେ ବିକ୍ରି ହୋଇପାରିବ । ସାଧାରଣତଃ, ମିଶ୍ରିତ ମତ୍ସ୍ୟଚାଷରେ ପ୍ରଥମ ବର୍ଷରେ ୧୮ ରୁ ୩୦ ହଜାର ଟଙ୍କା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଖର୍ଚ୍ଚ ହୋଇଥାଏ । ଗୋଟିଏ ବର୍ଷରେ ପ୍ରାୟ ୩୦୦୦ କିଲୋଗ୍ରାମ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମାଛ ଉତ୍ପାଦନ ହୋଇପାରିବ । ଏହିପରି ବାର୍ଷିକ ପ୍ରାୟ ୨ ରୁ ୨.୫ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଲାଭ ମିଳିପାରିବ ।