କୃଷି ପରି ବର୍ତ୍ତମାନ ପଶୁପାଳନ ମଧ୍ୟ ଗ୍ରାମୀଣ ଅର୍ଥନୀତିର ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଂଶ ଭାବରେ ଉଭା ହେଉଛି। କ୍ଷୀରର ଚାହିଦା ବଢ଼ିବା ମଧ୍ୟରେ ଗାଁର ଲୋକମାନେ ପଶୁପାଳନକୁ ସେମାନଙ୍କ ଜୀବିକାର ଏକ ଅଂଶ ଭାବେ ଗ୍ରହଣ କରୁଛନ୍ତି। ଗାଈ ଏବଂ ବଳଦ ପାଳନ କରି କୃଷି ପାଇଁ ଜୈବିକ ସାରର ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଇଥାଏ ।ଏହା ସଞ୍ଚୟ ଏବଂ ଆୟର ଏକ ଉତ୍ତମ ଉତ୍ସ । ପଶୁ ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ମତରେ, ଏହି ବ୍ୟବସାୟରୁ ଲାଭ ପାଇବା ପାଇଁ ପଶୁ ପାଳକମାନେ ପଶୁମାନଙ୍କ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦେବା ଉଚିତ୍ ।ବିଶେଷ କରି ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଋତୁରେ ବିଶେଷ ଧ୍ୟାନ ଦେବାର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଥାଏ । କାରଣ ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଋତୁରେ ପଶୁମାନେ ବିଭିନ୍ନ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟଗତ ସମସ୍ୟାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଥାନ୍ତି ।
ସୂର୍ଯ୍ୟର ଉତ୍ତାପ କାରଣରୁ ପଶୁମାନଙ୍କ ଶରୀରରେ ଉତ୍ତେଜନା ବୃଦ୍ଧିପାଇଥାଏ ।ଏହା ସିଧାସଳଖ କ୍ଷୀର ପରିମାଣକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥାଏ ।ଏହା ଦ୍ୱାରା ଦୁଗ୍ଧର ପରିମାଣ ହ୍ରାସ ହୁଏ ଏବଂ ପଶୁପାଳକମାନଙ୍କୁ କ୍ଷତି ସହିବାକୁ ପଡ଼ିଥାଏ । ଏହି ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ପାଇଁ ପଶୁପାଳକମାନେ ପଶୁମାନଙ୍କର ଖାଦ୍ୟ ଏବଂ ପାନୀୟର ଯତ୍ନ ନେବା ଜରୁରୀ ହୋଇପଡ଼ିଥାଏ । କ୍ଷୀର ପରିମାଣ ବଢ଼ାଇବାରେ କେତେକ ଘରୋଇ ଉପଚାର ଆପଣଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ । ସେଗୁଡ଼ିକ ହେଲା....
ପଶୁମାନଙ୍କରେ କ୍ଷୀର କାହିଁକି କମିଯାଏ ?
ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଏବଂ ସୂର୍ଯ୍ୟର ପ୍ରବଳ ଉତ୍ତାପ ହେତୁ ପଶୁମାନଙ୍କ ଶରୀରରେ ବିଭିନ୍ନ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆସିଥାଏ । ପଶୁ ଧୀରେ ଧୀରେ ସାଂଘାତିକ ରୋଗର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଯାଏ ଏବଂ ସୂର୍ଯ୍ୟକିରଣ ହେତୁ ଶରୀରର ତାପମାତ୍ରା ମଧ୍ୟ ବୃଦ୍ଧିପାଇଥାଏ ।ଏଭଳି ସ୍ଥଳେ ଯଦି ଠିକ୍ ସମୟରେ ଠିକ୍ ପଦକ୍ଷେପ ନିଆ ନ ଯାଏ, ତେବେ ପଶୁମାନଙ୍କ ଠାରେ ଥକ୍କାପଣ, ଚେତାଶୂନ୍ୟତା, ଚର୍ମରୋଗ, ଅନ୍ଧକାର ଭଳି ସମସ୍ୟା ଦେଖାଯାଇଥାଏ ।
ଏହି ଜିନିଷଗୁଡ଼ିକର ବିଶେଷ ଯତ୍ନ ନେବା ଉଚିତ୍:
-ପଶୁମାନଙ୍କୁ ଗରମରୁ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ, ପଶୁମାନଙ୍କୁ ସକାଳ କିମ୍ବା ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ପୋଖରୀରେ ଗାଧୋଇବାକୁ ନିଅନ୍ତୁ ।
-ପଶୁମାନଙ୍କୁ ଦିନକୁ ୨ରୁ ୩ ଥର ପରିଷ୍କାର ଏବଂ ଥଣ୍ଡା ପାଣି ପିଇବାକୁ ଦିଅନ୍ତୁ।
-ଯେତେବେଳେ ତାପମାତ୍ରା ବୃଦ୍ଧି ପାଉଛି ସେତେବେଳେ ଏକ ବାଲ୍ଟି ପାଣିରେ ୨୫୦ ଗ୍ରାମ ଚିନି ଏବଂ ୨୦-୩୦ ଗ୍ରାମ ଲୁଣର ମିଶ୍ରଣ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରନ୍ତୁ ଏବଂ ଏହାକୁ ପଶୁକୁ ଖାଇବାକୁ ଦିଅନ୍ତୁ ।
-ପଶୁଙ୍କୁ ସକାଳ ୧୦ ଟାରୁ ୫ଟା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଛାଇ ସ୍ଥାନରେ ଛାଡ଼ନ୍ତୁ । ଏହି ସମୟରେ ଚାରଣଭୂମିରେ ଛାଡନ୍ତୁ ନାହିଁ ।
ଯଦି ସବୁଜ ଚାରା ଉପଲବ୍ଧ ନଥାଏ ତେବେ ଶୁଖିଲା ଚାରା ସହିତ କିଛି ପରିମାଣର ସପ୍ଲିମେଣ୍ଟ ଖାଇବାକୁ ଦିଆଯାଇପାରେ ।
-୪ କିଲୋଗ୍ରାମ ମକ୍କା,୩ କିଲୋଗ୍ରାମ ତେଲ, ୨.୫ କିଲୋଗ୍ରାମ ଚୋକଡ଼ , ୫୦୦ ଗ୍ରାମ ଗୁଡ଼ ମିଶାଇ ଏକ ମିଶ୍ରଣ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରନ୍ତୁ ଏବଂ ପ୍ରତିଦିନ ୫୦ ଗ୍ରାମର ମିନେରାଲ୍ ମିଶ୍ରଣ ଖାଇବାକୁ ଦିଅନ୍ତୁ ।
-ପଶୁମାନଙ୍କୁ ଠିକ୍ ସମୟରେ ଟୀକାକରଣ କର ଏବଂ ପଶୁମାନଙ୍କୁ ଥଣ୍ଡା ପରିବେଶରେ ରଖିବା ଆବଶ୍ୟକ ।
ଏହି ପଦକ୍ଷେପଗୁଡ଼ିକ ପଶୁମାନଙ୍କରେ କ୍ଷୀର ବୃଦ୍ଧି କରିବ:
-ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଋତୁରେ ପଶୁମାନଙ୍କରେ କ୍ଷୀରର ପରିମାଣ କମିଯାଏ । ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ ପଶୁମାନଙ୍କୁ ଘାସ ଖାଇବାକୁ ଦିଅନ୍ତୁ । ଘାସରେ ଫାଇବର, ପ୍ରୋଟିନ୍ ଏବଂ ଔଷଧୀୟ ଗୁଣ ରହିଥାଏ, ଯାହା ପଶୁମାନଙ୍କରେ କ୍ଷୀରର ପରିମାଣ ବୃଦ୍ଧିରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ ।
-ପ୍ରତିଦିନ ୨୦୦ ରୁ ୩୦୦ ଗ୍ରାମ ସୋରିଷ ତେଲ ଏବଂ ୨୫୦ ଗ୍ରାମ ଗହମ ମଇଦା ନିଅନ୍ତୁ ।ଏହାର ମିଶ୍ରଣ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରନ୍ତୁ ଏବଂ ଏହାକୁ ରଖନ୍ତୁ । ଏହି ମିଶ୍ରଣକୁ କ୍ରମାଗତ ଭାବରେ ୭-୮ ଦିନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଖାଇବାକୁ ଦିଅନ୍ତୁ ।