ଧାନ ଏବଂ ଗହମ ହେଉଛି ଭାରତର ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଫସଲ । ଭାରତ ସମେତ ଅନେକ ଦେଶର ମୁଖ୍ୟ ଖାଦ୍ୟ ହୋଇଥାଏ । ମକା ପରେ ସର୍ବାଧିକ ସର୍ବାଧିକ ଚାଷ କରାଯାଉଥିବା ଫସଲ ହେଉଛି ଧାନ। ଖରିଫ ଋତୁରେ ମୁଖ୍ୟତଃ ଧାନ ଫସଲ ସମଗ୍ର ଭାରତରେ କରାଯାଏ । ଦେଶର ପ୍ରମୁଖ ଧାନ ଉତ୍ପାଦନକାରୀ ରାଜ୍ୟ ହେଉଛି ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ, ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ, ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ, ତେଲେଙ୍ଗାନା, ପଞ୍ଜାବ, ଓଡ଼ିଶା, ବିହାର ଏବଂ ଛତିଶଗଡ । ଏହି ସ୍ଥାନ ଗୁଡିକରେ ଧାନ ଚାଷ ଅଧିକ ହୋଇଥାଏ ।
ହାଇଦ୍ରାବାଦର ଭାରତୀୟ ଚାଉଳ ଅନୁସନ୍ଧାନ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନର କୃଷି ବୈଜ୍ଞାନିକ ଡକ୍ଟର ପି. ରଘୁବିର ରାୱ କହିଛନ୍ତି ଧାନ ପ୍ରତ୍ୟେକ ସ୍ଥାନ ଅନୁଯାୟୀ ବିକଶିତ ହୁଏ, ତେଣୁ କୃଷକମାନେ କେବଳ ନିଜ ରାଜ୍ୟ ଅନୁଯାୟୀ ବିକଶିତ କିସମ ଚାଷ କରିବା ଉଚିତ୍ ।
କିସମର ବିକାଶ ସମୟରେ, ସେମାନଙ୍କର ଜଳବାୟୁ ଏବଂ ଋତୁ ଉପରେ ବିଶେଷ ଧ୍ୟାନ ଦିଆଯାଏ । ସ୍ଥାନ ଏବଂ ଜଳବାୟୁ ଅନୁଯାୟୀ କିସମର ବିକାଶ କରୁଥିବାବେଳେ ଏଥିପ୍ରତି ଧ୍ୟାନ ଦିଆଯାଏ । ଏଥିରେ ସର୍ବନିମ୍ନ ପ୍ରୟାସ, ମୂଲ୍ୟ ଏବଂ ଜଳ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ । ଧାନ ପ୍ରତିରୋପଣ ସମୟରେ ଜଳ ସମସ୍ୟା ଏକ ସାଧାରଣ କଥା ହୋଇଗଲାଣି । ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଚାଷୀଙ୍କୁ ପମ୍ପିଂ ସେଟରେ ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ୍ଚ କରିବାକୁ ପଡିବ କିମ୍ବା ବର୍ଷା ହେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅପେକ୍ଷା କରିବାକୁ ପଡିବ, ଉଭୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଚାଷୀଙ୍କ କ୍ଷତି ହୋଇଥାଏ । ଏହି ସବୁ ଜିନିଷକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ICAR ର ବିଭିନ୍ନ ଗବେଷଣା କେନ୍ଦ୍ର ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ଧାନ ଆବିଷ୍କାର କରିଛନ୍ତି । ପାରମ୍ପାରିକ ଉପାୟରେ ଏହି କିସମଗୁଡିକ ବୁଣି ନପାରି ଆପଣ ଏହାକୁ ଏକ ନୂତନ ଉପାୟରେ ମଧ୍ୟ କରିପାରିବେ । କିଛି ପ୍ରମୁଖ କିସମର ଧାନ ଅଛି ଯାହାକି ଜିଆଇ ଟ୍ୟାଗ୍ ସହିତ ପୁରସ୍କୃତ ହୋଇଛି l
୮ ଉନ୍ନତ କିସମ ଏବଂ ଧାନର ଗୁଣ
ପୁସା ବାସମତି ୧୯୭୯: ପୁସା ବାସମତି ୧୧୨୧ ରେ ହରବାଇସିଡ୍ ସହନଶୀଳତା କ୍ଷମତା ବହୁତ ଅଧିକ। ଏହାର ଚାଷ ପାରମ୍ପାରିକ ପଦ୍ଧତି ଦ୍ୱାରା କରାଯାଏ ନାହିଁ ଏବଂ ସିଧାସଳଖ କରାଯାଏ ।
ପୁସା ବାସମତି ୧୯୮୫: ପୁସା ବାସମତି ୧୫୦୯ ର ହରବାଇସିଡ୍ ସହନଶୀଳତା କ୍ଷମତା ବହୁତ ଅଧିକ। ଏହାର ଚାଷ ପାରମ୍ପାରିକ ପଦ୍ଧତି ଦ୍ୱାରା କରାଯାଏ ନାହିଁ ।
ପୁସା ବାସମାଟି ୧୯୮୬: ପୁସା ବାସମାତି ୬ ରେ ଆଣ୍ଟିବ୍ୟାକ୍ଟେରିଆଲ୍ ପତ୍ର ବ୍ଲାଇଟ୍ ଏବଂ ସ୍କର୍ଚ୍ ରୋଗ ଦେଖାଯାଏ ।
ପୁସା ବାସମତି ୧୮୪୭: ଏହି ୧୫୦୯ କିସମର ଜୀବାଣୁ ବ୍ଲାଇଟ୍ ଏବଂ ଜ୍ବର ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧ କରେ ।
ପୁସା ବାସମାଟି ୧୮୮୫: ଏହି କିସମର ବ୍ୟାକ୍ଟେରିଆ ବ୍ଲାଇଟ୍ ଏବଂ ଜ୍ୱର ରୋଗ ପ୍ରତି ପ୍ରତିରୋଧ କରେ ।
ଡିଆରଆର୍ ପ୍ୟାଡି ୫୮: ସାମ୍ବା ମାନସୁରୀ ପୃଷ୍ଠଭୂମିରେ ବ୍ୟାକ୍ଟେରିଆ ବ୍ଲାଇଟ୍ (Xa21, xa13, xa5) ଏବଂ ବିହନ ଷ୍ଟେଜ୍ ଲୁଣିଆ ସହନଶୀଳତା ପ୍ରତିରୋଧ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ ।
ଡିଆରଆର୍ ପ୍ୟାଡି ୫୯: ଏହି ଧାନରେ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟାକ୍ଟେରିଆ ବ୍ଲାଇଟ୍ ପ୍ରତିରୋଧ ମିଳିଥାଏ |
ଡିଆରଆର୍ ପ୍ୟାଡି ୬୦: ସାମ୍ବା ମୁସୁରି ପୃଷ୍ଠଭୂମିରେ ବ୍ୟାକ୍ଟେରିଆ ବ୍ଲାଇଟ୍ (Xa21, xa13, xa5) ଏବଂ ନିମ୍ନ ମୃତ୍ତିକା ଫସଫରସ୍ ସହନଶୀଳତା (Pup1) ପ୍ରତିରୋଧକ |