୧୫ ଡିସେମ୍ବର ୨୦୨୧ରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କୃଷି ସିଞ୍ଚାଇ ଯୋଜନାର ସମୟ ସୀମା କେନ୍ଦ୍ର କ୍ୟାବିନେଟ ଦ୍ୱାରା ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଇଥିଲା। ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହି ଯୋଜନା ୨୦୨୬ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ରହିବ । ଭାରତର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କୃଷି ସିଞ୍ଚାଇ ଯୋଜନାର ମୂଳ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ଭାରତର ସମସ୍ତ ଚାଷଜମିରେ ଜଳ ଉପଲବ୍ଧ କରାଇବା। ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହି ଯୋଜନା ଭାରତର ତିନୋଟି ବଡ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ, କୃଷି ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ, ଗ୍ରାମ୍ୟ ଉନ୍ନୟନ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଏବଂ ଜଳ ଶକ୍ତି ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଦ୍ୱାରା ଏକକାଳୀନ ପରିଚାଳିତ ହେଉଛି। ସେମାନଙ୍କ ମାଧ୍ୟମରେ ହିଁ ଭାରତର ସମସ୍ତ ଜିଲ୍ଲାରେ ଅବସ୍ଥିତ ସମସ୍ତ ଚାଷଜମିକୁ ଜଳ ଆଣିବାର ଅଭ୍ୟାସ ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଥିଲା।
କିପରି ହୋଇଥାଏ ଏହାର କାର୍ଯ୍ୟାନ୍ୱୟନ ?
ଏହି କାର୍ଯ୍ୟ ସମାପ୍ତ କରିବାକୁ ସରକାର ସମସ୍ତ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ପଦକ୍ଷେପ ନେବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଛନ୍ତି। ଯେଉଁଥିରେ ନୂତନ କୂଅ ନିର୍ମାଣ, ପୁରୁଣା କିମ୍ବା ଶୁଖିଲା ଜଳ ଉତ୍ସକୁ ପୁନର୍ଜୀବିତ କରିବା ପ୍ରକ୍ରିୟା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯିବ, ଜଳ ଉତ୍ସ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ଭଳି ଅନେକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଏହି ଯୋଜନାରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରାଯାଇଛି ।
ଯୋଜନାର ମୂଳ ଲକ୍ଷ୍ୟ :
ଏହି ଯୋଜନାର ମୂଳ ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେଉଛି କୃଷକଙ୍କୁ ସ୍ପ୍ରିଙ୍କଲର ଏବଂ ଡ୍ରପ୍ ଜଳସେଚନ ପାଇଁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବା ।ଏହି ପଦ୍ଧତି ସହିତ ଜଳସେଚନ କରିବା ଦ୍ୱାରା ୪୦ ରୁ ୫୦ ପ୍ରତିଶତ ଜଳ ସଞ୍ଚୟ କରିବା ସମ୍ଭବ ହୋଇଥାଏ । ଭାରତ ସରକାର ମଧ୍ୟ ସେହି ଅଞ୍ଚଳଗୁଡ଼ିକୁ ଚିହ୍ନଟ କରିଛନ୍ତି ଯେଉଁଠାରେ ଭୂତଳ ଜଳର ଉପଲବ୍ଧତା ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ପରିମାଣରେ ରହିଥାଏ । ଏଭଳି ଅଞ୍ଚଳରେ ନଳକୂଅ ମାଧ୍ୟମରେ ଜଳସେଚନ ଉପରେ ସରକାର ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେବାର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ରହିଛି ।
କେତେ ରହିବ ବଜେଟ ?
ଏଥିପାଇଁ ସରକାର ୨୦୧୬-୧୭ ରେ ୫୭୧୭.୧୩ କୋଟି ଟଙ୍କା ପ୍ରଦାନ କରିବା ସହିତ ଏହି ଯୋଜନା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବା ପାଇଁ ନାବାର୍ଡ ଅଧୀନରେ ପରବର୍ତ୍ତୀ ଯୋଜନା ପାଇଁ ୨୦୦୦ ହଜାର କୋଟି ଏବଂ ୧୨,୫୧୭ କୋଟି ପ୍ରସ୍ତାବ ଦିଆଯାଇଛି। ଏହି ଯୋଜନାରେ ମୋଟ ଖର୍ଚ୍ଚ ୯୩,୦୬୮ କୋଟି ଟଙ୍କା ହେବ ବୋଲି ଆକଳନ କରାଯାଇଛି।
ଯୋଜନାର ମୁଖ୍ୟ ଉପାଦାନ ପ୍ରୋଗ୍ରାମଗୁଡ଼ିକ
ଏହି ଯୋଜନା ପୂରଣ କରିବା ପାଇଁ ଅନେକ ଉପାଦାନ ସୃଷ୍ଟି କରାଯାଇଛି ।ଯାହା ମାଧ୍ୟମରେ ଯୋଜନାର କାର୍ଯ୍ୟକୁ ପୃଥକ ଭାବରେ ବଣ୍ଟନ କରି ସଫଳ ହେବା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯାଉଛି । ସମସ୍ତ ମୁଖ୍ୟ ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକ ନିମ୍ନରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି-
-ତ୍ୱରିତ ଜଳସେଚନ ଲାଭ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ (AIBP)
-ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କୃଷି ସିଞ୍ଚାଇ ଯୋଜନା (ସବୁ ଖେତରେ ପାଣି)
- ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କୃଷି ସିଞ୍ଚାଇ ଯୋଜନା (ପ୍ରତି ବୁନ୍ଦା ଅଧିକ ଫସଲ)
- ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କୃଷି ଜଳସେଚନ ଯୋଜନା (ଜଳସେଚନ ବିକାଶ)
କ୍ଷେତରେ ଜଳ ସଂରକ୍ଷଣ ପାଇଁ ପୋଖରୀ ଖୋଳିବା, ଟ୍ୟୁବ୍ କୂଅ, ଝରଣା ଇତ୍ୟାଦି ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯିବା ଉଚିତ ଏବଂ ଏହି ସବୁ ବ୍ୟବହାର ପାଇଁ ତାଲିମ ଦିଆଯିବା ଉଚିତ୍ ।