ସମଗ୍ର ମାନବ ଜାତିକୁ ଚନ୍ଦନ ବୃକ୍ଷ ପ୍ରକୃତିର ଅମୂଲ୍ୟତମ ଉପହାର କହିଲେ ଅତ୍ୟୁକ୍ତି ହେବ ନାହିଁ,ସେହିପରି ଔଷଧୀୟ ଉପଯୋଗିତା ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଏହା ବେଶ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟେ । ମୁଖ୍ୟ କଥା ହେଲା ଏହା ମହାପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀ ଜଗନ୍ନାଥ ଓ ଅନ୍ୟାନ ଦେବା ଦେବୀଙ୍କ ପାଖରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଥାଏ । ଯାହାକି ଧର୍ମାନୁଷ୍ଠାନ ମାନଙ୍କରେ ଏହାର ଚାହିଦା ଦେଖାଯାଏ । ଏହା ସହ ଚୀନ୍, ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ ଓ ଆମେରିକା ଭଳି ବିଦେଶ ମାନଙ୍କରେ ମଧ୍ୟ ଏହାର ବହୁଳ ବ୍ୟବହାର ହୋଇଥାଏ ।
ଆମ ଦେଶରେ କାଠ ପାଇବା ପାଇଁ ବହୁ ଗଛ ଚାଷ କରାଯାଏ | ଯେଉଁଥିରେ ଅନେକ ଗଛ ଗୋଲାପ, ଟେକ୍, ଦେଓଡର୍, କଦଳୀ, ଆମ୍ବ, ନିମ୍, ସାଖୁ, ମହୁଆ, ସାଇକାମୋର, ଆକାସିଆ, କଞ୍ଚା ଫଳ, ଚନ୍ଦନ, କେଦାର, ନଡିଆ, ବାଦାମ, ବାଉଁଶ, ଅର୍ଜୁନ ଇତ୍ୟାଦି ଚାଷ କରାଯାଏ |
ଗଛର ଡାଳ ଏବଂ ଶାଖାଗୁଡ଼ିକରୁ ପ୍ରାପ୍ତ କାଠକୁ କାଠ କୁହାଯାଏ | କାଠ ଘର, କବାଟ,ଚକ, ଏବଂ ଅନେକ ସାଜସଜ୍ଜା ସାମଗ୍ରୀ ତିଆରି ପାଇଁ ଚନ୍ଦନ କାଠ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ | ଚନ୍ଦନ କାଠ ଚାଷ କରୁଥିବା କୃଷକମାନେ ଅଳ୍ପ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ରୋଜଗାର କରନ୍ତି । ଏହାର କାଠ ତିକ୍ତ ଓ ସୁଗନ୍ଧଯୁକ୍ତ । ହସ୍ତଶିଳ୍ପ ଓ ଅନ୍ୟ କେତେକ ବ୍ୟବସାୟିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଚନ୍ଦନ କାଠର ଚାହିଦା ଅନେକ । ବ୍ୟବସାୟିକ ଭିତ୍ତିରେ ଏହାର କୃଷିକରଣ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଲାଭଦାୟକ ଅଟେ । ଯଦି ଗୋଟିଏ ଏକର ଜମିରେ ୩ ଶହ ଗଛ ଲଗାଯାଏ ତେବେ ୨.୫ କୋଟି ଟଙ୍କାର ବ୍ୟବସାୟ କରିପାରିବେ। ଏହି ବ୍ୟବସାୟ କମ୍ ଖର୍ଚ୍ଚରେ ଲାଭଜନକ ବ୍ୟବସାୟ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ।
ଚାଷ ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ ଜଳବାୟୁ
ଚନ୍ଦନ: କଳା ମାଟି, ନାଲି ମାଟି ଏବଂ ବାଲୁକା ମାଟିରେ ଚନ୍ଦନ ଚାଷ କରିବା ଉଚିତ୍ | ଏକର ଜମିରେ 435 ଟି ଚାରା ରୋପଣ କରାଯାଇପାରିବ | ମେ ମାସରୁ ଅକ୍ଟୋବର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଉଦ୍ଭିଦ ଲଗାଇବା ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ | 45 ସେମି ଚଉଡା ଏବଂ 45 ସେମି ଗଭୀର ଗର୍ତ୍ତରେ ଉଦ୍ଭିଦଗୁଡିକ ପ୍ରତିରୋପଣ କରନ୍ତୁ | ଉଦ୍ଭିଦରୁ ଉଦ୍ଭିଦ ଦୂରତା 10 ଫୁଟ ହେବା ଉଚିତ୍ | ଏହାର କାଠ, ବକ୍କଳ ଓ ତେଲକୁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ । ଗଛର ଆୟୁ ବୃଦ୍ଧି ସହିତ ତେଲର ମାତ୍ରା ବଢିଥାଏ । ଚନ୍ଦନ ଗଛର ଚେରରୁ ଅଧିକ ମାତ୍ରାରେ ତେଲ ମିଳିଥାଏ । ଏହା ଏକ ପାମ୍ପରିକ ଚାଷ । ବୃତ୍ତି ଗତ ଭାବେ ଏହି ଚାଷ କରାଯାଏ ।
ଔଷଧୀୟ ଗୁଣ
ଚନ୍ଦନ କାଠ ମୁତ୍ରବର୍ଦ୍ଧକ, ବିରେଚକ, ହୃଦରୋଗ ପାଇଁ ଲାଭଦାୟକ ।
ପୋଡାଜଳା ଆଦି ଅନୁଭବ, ମସ୍ତିସ୍କ ପ୍ରଦାହ, ଚର୍ମରୋଗ, କୁଷ୍ଠ, ମାନସିକ ସମସ୍ୟା, ଜଣ୍ଡିସ, କଫ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ରୋଗ ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ।
ଏହାଛଡା ଅମ୍ଳଜନିତ ସମସ୍ୟା, ଚର୍ମରୋଗ, କାଛୁକୁଣ୍ଡିଆ ଇତ୍ୟାଦିରେ ଏହାର ବ୍ୟବହାର ଅତ୍ୟନ୍ତ ଉପଯୋଗୀ ।