ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ କେନ୍ଦ୍ର କ୍ୟାବିନେଟକୁ ଜାତୀୟ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ମିଶନ (ଏନଏଚଏମ୍) ଅଧୀନରେ ଗତ 2021-22 ବର୍ଷ, 2022-23 ବର୍ଷ ଏବଂ 2023-24 ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥିବା ଅଗ୍ରଗତି ସମ୍ପର୍କରେ ଅବଗତ କରାଯାଇଛି। ମାତୃ ମୃତ୍ୟୁ ହାରରେ ଦ୍ରୁତ ହ୍ରାସ, ଶିଶୁ ମୃତ୍ୟୁ ହାରରେ 5 ପ୍ରତିଶତରୁ କମ୍ ମୃତ୍ୟୁ ହାର ଏବଂ ମୋଟ ପ୍ରଜନନ ହାରରେ ଦ୍ରୁତ ହ୍ରାସ ଏବଂ ଯକ୍ଷ୍ମା, ମ୍ୟାଲେରିଆ, କଳା ଜ୍ୱର, ଡେଙ୍ଗୁ, ଯକ୍ଷ୍ମା, କୁଷ୍ଠ ରୋଗ, ଭାଇରାଲ ହେପାଟାଇଟିସ୍ ଇତ୍ୟାଦି ବିଭିନ୍ନ ରୋଗ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ତଥା ଜାତୀୟ ସିକଲ ସେଲ ରକ୍ତହୀନତା ବିଲୋପ ମିଶନ ଭଳି ନୂତନ ପଦକ୍ଷେପ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଅଗ୍ରଗତି ସମ୍ପର୍କରେ ମଧ୍ୟ କ୍ୟାବିନେଟକୁ ଅବଗତ କରାଯାଇଥିଲା।
ଜାତୀୟ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ମିଶନ (ଏନଏଚଏମ) ମାନବ ସମ୍ବଳର ସମ୍ପ୍ରସାରଣ, ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ଏବଂ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଜରୁରୀକାଳୀନ ପରିସ୍ଥିତିରେ ଏକ ସମନ୍ୱିତ ମୁକାବିଲାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବାରେ ଏହାର ନିରନ୍ତର ପ୍ରୟାସ ମାଧ୍ୟମରେ ଭାରତର ଜନସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପରିଣାମକୁ ଉନ୍ନତ କରିବାରେ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଯୋଗଦାନ ଦେଇଛି। ଗତ ତିନି ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ, ଏନଏଚଏମ ମାତୃ ଓ ଶିଶୁ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ, ରୋଗ ଦୂରୀକରଣ ଏବଂ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା ଭିତ୍ତିଭୂମି ସମେତ ଏକାଧିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଯଥେଷ୍ଟ ଅଗ୍ରଗତି କରିଛି। ମିଶନର ପ୍ରୟାସ ଭାରତର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ, ବିଶେଷ କରି କୋଭିଡ-19 ମହାମାରୀ ସମୟରେ ଏବଂ ସାରା ଦେଶରେ ଅଧିକ ସୁଲଭ ଏବଂ ଗୁଣାତ୍ମକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବାରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଛି।
ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା କ୍ଷେତ୍ରରେ ମାନବ ସମ୍ବଳର ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ବୃଦ୍ଧି ହେଉଛି ଏନଏଚଏମର ଏକ ପ୍ରମୁଖ ସଫଳତା। ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ 2021-22 ରେ, ଏନଏଚଏମ ଜେନେରାଲ୍ ଡ୍ୟୁଟି ମେଡିକାଲ୍ ଅଫିସର (ଜିଡିଏମଓ), ବିଶେଷଜ୍ଞ, ଷ୍ଟାଫ୍ ନର୍ସ, ଏଏନଏମ, ଆୟୁଷ ଡାକ୍ତର, ସହଯୋଗୀ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା କର୍ମୀ ଏବଂ ଜନସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପରିଚାଳକଙ୍କ ସମେତ 2.69 ଲକ୍ଷ ଅତିରିକ୍ତ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା କର୍ମଚାରୀଙ୍କୁ ନିୟୋଜିତ କରିଥିଲା। ଏହା ବ୍ୟତୀତ, 90,740 ଗୋଷ୍ଠୀ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଅଧିକାରୀ (ସିଏଚଓ)ଙ୍କୁ ନିୟୋଜିତ କରାଯାଇଛି। ପରବର୍ତ୍ତୀ ବର୍ଷଗୁଡ଼ିକରେ ଏହି ସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ 2022-23ରେ 2 ଲକ୍ଷ 21 ହଜାର ଅତିରିକ୍ତ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା ପେସାଦାର ନିୟୋଜିତ ହୋଇଥିଲେ, ଯେଉଁଥିରେ 1 ଲକ୍ଷ 29 ହଜାର ସିଏଚଓ ଏବଂ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ 2023-24 ରେ 5 ଲକ୍ଷ 23 ହଜାର ଶ୍ରମିକ ନିୟୋଜିତ ହୋଇଥିଲେ, ଯେଉଁଥିରେ 1 ଲକ୍ଷ 38 ହଜାର ସିଏଚଓ ସାମିଲ ଥିଲେ। ବିଶେଷ କରି ତୃଣମୂଳ ସ୍ତରରେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା ପ୍ରଦାନରେ ଉନ୍ନତି ଆଣିବାରେ ଏହି ପ୍ରୟାସଗୁଡ଼ିକର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଯୋଗଦାନ ରହିଛି।
ବିଭିନ୍ନ ରୋଗର ନିରାକରଣ ଏବଂ ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ମଧ୍ୟ ଏନଏଚଏମ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଛି। ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ଜାତୀୟ ଯକ୍ଷ୍ମା ଦୂରୀକରଣ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ (ଏନଟିଇପି) ଅଧୀନରେ, ଯକ୍ଷ୍ମା (ଟିବି) ର ପ୍ରକୋପ 2015 ରେ ପ୍ରତି 1 ଲକ୍ଷ ଜନସଂଖ୍ୟାରେ 237 ରୁ 2023 ରେ ପ୍ରତି 1 ଲକ୍ଷ ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ 195 କୁ ହ୍ରାସ ପାଇଛି ଏବଂ ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ମୃତ୍ୟୁ ହାର 28 ରୁ 22 କୁ ହ୍ରାସ ପାଇଛି। ମ୍ୟାଲେରିଆ ଦୃଷ୍ଟିରୁ, 2020 ତୁଳନାରେ 2021 ମସିହାରେ ମ୍ୟାଲେରିଆ ମାମଲା ଏବଂ ମୃତ୍ୟୁ ସଂଖ୍ୟା ଯଥାକ୍ରମେ 13.28% ଏବଂ 3.22% ହ୍ରାସ ପାଇଛି। ଅଧିକନ୍ତୁ, କଳା ଜ୍ୱର ବିଲୋପ ପ୍ରୟାସ ସଫଳ ହୋଇଛି, ଯେଉଁଥିରେ 2023 ଶେଷ ସୁଦ୍ଧା 10,000 ଜନସଂଖ୍ୟାରେ ଗୋଟିଏରୁ କମ୍ ମାମଲା ଲକ୍ଷ୍ୟ ହାସଲ କରିଛି। ତୀବ୍ର ମିଶନ ଇନ୍ଦ୍ରଧନୁଷ (ଆଇଏମଆଇ) 5 ଅଧୀନରେ ମିଜଲସ୍-ରୁବେଲା ବିଲୋପ ଅଭିଯାନ 97.98% କଭରେଜ୍ ହାସଲ କରି 34.77 କୋଟିରୁ ଅଧିକ ପିଲାଙ୍କୁ ଟୀକାକରଣ କରିଛି ।
ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପଦକ୍ଷେପ ଦୃଷ୍ଟିରୁ, ସେପ୍ଟେମ୍ବର 2022 ରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଯକ୍ଷ୍ମା ମୁକ୍ତ ଭାରତ ଅଭିଯାନରେ 1,56,572 ଲକ୍ଷ ନି-ଅକ୍ଷୟ ମିତ୍ର ସ୍ୱେଚ୍ଛାସେବୀଙ୍କ ପଞ୍ଜୀକରଣ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି ଯେଉଁମାନେ 9.4 ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ଯକ୍ଷ୍ମା ରୋଗୀଙ୍କୁ ସହାୟତା କରୁଛନ୍ତି। ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଜାତୀୟ ଡାଏଲିସିସ୍ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ (ପିଏମଏନଡିପି) କୁ ମଧ୍ୟ ସମ୍ପ୍ରସାରିତ କରାଯାଇଛି, ଯେଉଁଥିରେ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ 2023-24 ରେ 62.35 ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ହେମୋଡାୟଲିସିସ୍ ଅଧିବେଶନ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି, ଯାହା 4.53 ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ଡାଏଲିସିସ୍ ରୋଗୀଙ୍କୁ ଉପକୃତ କରିଛି। ଅଧିକନ୍ତୁ, 2023 ରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ଜାତୀୟ ସିକଲ ସେଲ ରକ୍ତହୀନତା ଦୂରୀକରଣ ମିଶନ, 2047 ସୁଦ୍ଧା ସିକଲ ସେଲ ରୋଗକୁ ସମାପ୍ତ କରିବାର ଲକ୍ଷ୍ୟ ଦିଗରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରି ଆଦିବାସୀ ଅଞ୍ଚଳରେ 261 କୋଟିରୁ ଅଧିକ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ସ୍କ୍ରିନିଂ କରିଛି।
Read more
ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମତ୍ସ୍ୟ ସମ୍ପଦା ଯୋଜନାରେ ସ୍ୱାବଲମ୍ବୀ ହେଲେ ଜ୍ଞାନସ୍ୱରୂପ