ସମୁଦ୍ରୀୟ ମାଛ ଚାଷ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଭାରତ ଏକ ନୂତନ ସଫଳତା ହାସଲ କରିଛି। ଭାରତୀୟ କୃଷି ଅନୁସନ୍ଧାନ ପରିଷଦ ଅଧୀନସ୍ଥ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସମୁଦ୍ର ମାଛ ଗବେଷଣା ସଂସ୍ଥାନ (ସିଏମଏଫଆରଆଇ)ର ଗବେଷକମାନେ ଉଚ୍ଚମୂଲ୍ୟର ଏକ ସମୁଦ୍ରୀୟ ମାଛ ସୁନାଲୀ ଟ୍ରେଭାଲି (Gnathanodon speciosus) ର କୃତ୍ରିମ ପ୍ରଜନନ ସଫଳ କରିଛନ୍ତି। ଏହି ସଫଳତା ଭାରତର ସମୁଦ୍ରୀୟ ମାଛ ଚାଷକୁ ଏକ ନୂତନ ଆୟାମ ପ୍ରଦାନ କରିବ।
ଏହି ମାଛଟି ଖୁବ୍ ଉଚ୍ଚମୂଲ୍ୟର ଏବଂ ଭାରତୀୟ ଉପକୂଳରେ ବହୁଳ ଭାବେ ପାଇବାକୁ ମିଳେ ନାହିଁ। ସିଏମଏଫଆରଆଇର ବିଶାଖାପଟ୍ଟଣମ ଆଞ୍ଚଳିକ କେନ୍ଦ୍ରର ଗବେଷକମାନେ ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷ ଧରି ଗବେଷଣା କରି ଏହି ମାଛର କୃତ୍ରିମ ପ୍ରଜନନ ସଫଳ କରିଛନ୍ତି। ଏହା ଦ୍ୱାରା ଉଚ୍ଚମୂଲ୍ୟର ଏହି ମାଛର ବୀଜ ନିର୍ଭରଶୀଳ ଭାବେ ଉତ୍ପାଦନ କରାଯାଇପାରିବ।
ଗବେଷକମାନଙ୍କ ଅନୁସାରେ, ସୁନାଲୀ ଟ୍ରେଭାଲି ବହୁତ ଉଚ୍ଚମୂଲ୍ୟର ମାଛ ଏବଂ ଏହାର ବହୁତ ଚାହିଦା ରହିଛି। ତେବେ ଏହାର ପ୍ରାକୃତିକ ସଂଖ୍ୟା ପ୍ରାୟ ହ୍ରାସ ପାଇଁଛି। ଏହି ମାଛକୁ ଚାଷ କରାଗଲେ ଆମେ ଏହାର ଆବଶ୍ୟକତା ପୂରଣ କରିପାରିବା ସହ ମାଛ ଚାଷୀମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଲାଭଜନକ ହେବ। ବିଶେଷକରି ସମୁଦ୍ର କୂଳବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳର ମାଛ ଚାଷୀମାନେ ଏହାର ଲାଭ ଉଠାଇପାରିବେ।
ସୁନାଲୀ ଟ୍ରେଭାଲିର କୃତ୍ରିମ ପ୍ରଜନନ ପାଇଁ ଗବେଷକମାନେ ପ୍ରଥମେ ମାଛର ବଂଶାବଳୀ ବିକାଶ କରିଛନ୍ତି। ସେମାନେ ବିଶାଖାପଟ୍ଟଣମ ବନ୍ଦରରୁ କିଛି ସୁନାଲୀ ଟ୍ରେଭାଲି ଆଣିଥିଲେ ଏବଂ ସେଗୁଡ଼ିକୁ ହ୍ରାସ୍ ଦବାବକୁ ଅଭ୍ୟସ୍ତ କରାଇଥିଲେ। ପରେ ସେମାନଙ୍କୁ କୃତ୍ରିମ ପରିବେଶରେ ରଖାଯାଇ ସେମାନଙ୍କ ଆହାର, ଜଳ ଗୁଣବତ୍ତା ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଆବଶ୍ୟକତା ଉପରେ ନଜର ରଖାଯାଇଥିଲା। ଏହିପରି କରି ସେମାନଙ୍କର ବଂଶାବଳୀ ବିକାଶ କରାଯାଇଥିଲା।
ଗବେଷକମାନେ ବଂଶାବଳୀ ବିକାଶ କରିବା ପରେ ହର୍ମୋନ ପ୍ରୟୋଗ କରି ମାଛମାନଙ୍କର ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ସହାୟକ ପରିସ୍ଥିତି ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲେ। ମାଛମାନଙ୍କର ଶାରୀରିକ ବିକାଶ ଏବଂ ଡିମ୍ବାଣୁ ଓ ଶୁକ୍ରାଣୁର ବିକାଶ ଉପରେ ନଜର ରଖାଯାଇଥିଲା। ଏହାପରେ ମାଛମାନଙ୍କୁ ସାମୀଲିତ ପରିବେଶରେ ରଖାଯାଇ ପ୍ରଜନନ ପାଇଁ ସୁଯୋଗ ଦିଆଯାଇଥିଲା। ମାଛର ଅଣ୍ଡାଧାନ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ନିରୀକ୍ଷଣ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ଅଣ୍ଡାଗୁଡ଼ିକର ଅଙ୍କୁରଣ ହାର ବୃଦ୍ଧି କରିବା ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ପଦ୍ଧତି ଅବଲମ୍ବନ କରାଯାଇଥିଲା। ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ସମୟରେ ଅଙ୍କୁରଣ ହାର ନିମ୍ନ ଥିଲା, କିନ୍ତୁ କ୍ରମାଗତ ଅଭ୍ୟାସ ଏବଂ ପରୀକ୍ଷା ଦ୍ୱାରା ଗବେଷକମାନେ ଆନୁମାନିକ ୬୦ ପ୍ରତିଶତ ଅଙ୍କୁରଣ ହାର ପାଇଁଛନ୍ତି।
ପରବର୍ତ୍ତୀ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ, ଗବେଷକମାନେ ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ପର୍ଯ୍ୟାୟର ଛୋଟ ମାଛ ପାଳନ ପାଇଁ ସଫଳ ପ୍ରୟାସ କରିଛନ୍ତି। ଛୋଟ ମାଛ ମାନଙ୍କୁ ସୁରକ୍ଷିତ ଏବଂ ପୋଷଣଯୁକ୍ତ ପରିବେଶରେ ରଖାଯାଇଥିଲା। ସେମାନଙ୍କର ଖାଦ୍ୟ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଆବଶ୍ୟକତା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯାଇଥିଲା। ସାମୁଦ୍ରିକ ପରିବେଶକୁ ଅନୁକରଣ କରି ଛୋଟ ମାଛ ମାନଙ୍କର ବଞ୍ଚିବା ହାର ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଇପାରିଥିଲା। ଏହି ସଫଳ ପ୍ରୟାସ ଫଳରେ ବର୍ତ୍ତମାନ ଗବେଷକମାନେ ସୁନାଲୀ ଟ୍ରେଭାଲିର ବୀଜ ଉତ୍ପାଦନ କରିପାରୁଛନ୍ତି। ଏହା ଫଳରେ ଉଚ୍ଚମୂଲ୍ୟର ଏହି ମାଛର ଚାଷ ସମ୍ଭବପର ହୋଇପାରିବ। ମାଛ ଚାଷୀମାନେ ଏହାର ଲାଭ ଉଠାଇପାରିବେ। ବିଶେଷକରି ସମୁଦ୍ର କୂଳବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳର ମାଛ ଚାଷୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏହା ଏକ ସୁଅବସର ହୋଇପାରେ।
ଗବେଷକମାନଙ୍କ ମତାନୁଯାୟୀ, ଆଗାମୀ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ସେମାନେ ସୁନାଲୀ ଟ୍ରେଭାଲିର ବଡ଼ ଛୋଟ ମାଛମାନଙ୍କୁ ବିକଶିତ କରିବାଲାଗି କାର୍ଯ୍ୟ କରିବେ। ଏହାଦ୍ୱାରା ମାଛର ବୃଦ୍ଧି କଷ୍ଟସାଧ୍ୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟକୁ ଅତିକ୍ରମ କରାଯାଇପାରିବ। ବଡ଼ ମାଛମାନଙ୍କୁ ନର୍ସରୀ ପରିବେଶରେ ପାଳନ କରାଯାଇ ସେମାନଙ୍କର ଭଲ ବୃଦ୍ଧି ନିଶ୍ଚିତ କରାଯିବ। ଏହା ପରେ ସେମାନଙ୍କୁ ଚାଷ ପୋଖରୀକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ କରାଯିବ।
ସୁନାଲୀ ଟ୍ରେଭାଲିର କୃତ୍ରିମ ପ୍ରଜନନର ଏହି ପ୍ରଯୁକ୍ତି ବିକାଶ ଭାରତୀୟ ସମୁଦ୍ରୀୟ ମାଛ ଚାଷ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏକ ନୂତନ ଯୁଗର ସୂଚନା ଦେଉଛି। ଏହି ପ୍ରଯୁକ୍ତି ଦ୍ୱାରା ଉଚ୍ଚମୂଲ୍ୟର ଆଣ୍ଟ୍ରୋପୋଜେନିକ (manmade) ମାଛଗୁଡ଼ିକର ବୀଜ ଉତ୍ପାଦନ କରାଯାଇପାରିବ। ଏହା ଫଳରେ ମାଛ ଚାଷୀମାନେ ଲାଭଜନକ ମାଛ ଚାଷ କରିପାରିବେ। ସେମାନଙ୍କର ଆୟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବା ସହିତ ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳର ଅର୍ଥନୈତିକ ଭିତ୍ତିକୁ ମଧ୍ୟ ସୁଦୃଢ଼ କରିପାରିବ।
ସିଏମଏଫଆରଆଇର ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଡକ୍ଟର ଏ. ଗୋପାଳକୃଷ୍ଣନ୍ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ସୁନାଲୀ ଟ୍ରେଭାଲି ଏକ ଉଚ୍ଚମୂଲ୍ୟର ମାଛ ଏବଂ ଏହାର ବହୁତ ଚାହିଦା ରହିଛି। ତେଣୁ ଏହାର ଚାଷ କୃଷକମାନଙ୍କୁ ଲାଭଜନକ ହେବ। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଆଗାମୀ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଉଚ୍ଚମୂଲ୍ୟର ସମୁଦ୍ରୀୟ ମାଛଗୁଡ଼ିକର ମଧ୍ୟ ଏହିପରି କୃତ୍ରିମ ପ୍ରଜନନ ପ୍ରୟାସ କରାଯିବ।
ଏହି ସଫଳତା ସମୁଦ୍ରୀୟ ମାଛ ଚାଷକୁ ଏକ ନୂତନ ଦିଗ ପ୍ରଦାନ କରିବା ସହିତ କୃଷକମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଲାଭଜନକ କରିପାରିବ। ଭାରତର ସମୁଦ୍ର କୂଳବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳର ଅନେକ କୃଷକ ଏବଂ ଯୁବପିଢ଼ି ଏହାର ସୁଫଳ ଲାଭ ପାଇପାରିବେ। ପ୍ରକୃତିକୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେବା ସହିତ ମାନବ ସମାଜକୁ ମଧ୍ୟ ଉପକୃତ କରାଯାଇପାରିବ। ଆଶାକରୁଛି, ଏହି ପ୍ରଯାସ ଆଗାମୀ ଦିନରେ ଆହୁରି ବେଶୀ ସଫଳତା ହାସଲ କରିପାରିବ ଏଥିରେ କୌଣସି ଦ୍ଵିଧା ନାହିଁ।
ଅଧିକ ପଢ଼ନ୍ତୁ -