କଦଳୀ ଉତ୍ପାଦନ(banana production) କ୍ଷେତ୍ରରେ ଭାରତ ବିଶ୍ବରେ ପ୍ରମୁଖ ଦେଶ । ବିଶ୍ବର ମୋଟ କଦଳୀ ଉତ୍ପାଦନ(banana production)ରେ ଭାରତର ଅଂଶ 25 ପ୍ରତିଶତ ରହିଛି । ଏହା ସତ୍ତ୍ବେ ମଧ୍ୟ ବିଶ୍ବ ବଜାରରେ ଇକ୍ୟୁଡୋର ଓ ଫିଲିପାଇନ୍ସ କଦଳୀର ରହିଛି ଅଧିକ ଚାହିଦା ରହିଥାଏ । ହେଲେ ଏହି କିଛି ବର୍ଷ ହେବ ଭାରତୀୟ କଦଳୀ ବିଶ୍ବ ବଜାରେ ନିଜର ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ସ୍ଥାନ ଦଖଲ କରୁଥିବା ନଜର ଆସୁଛି ।
ଭାରତରେ କଦଳୀ ରପ୍ତାନି ଏପ୍ରିଲ୍-ମେ 2013 ରେ 26 କୋଟିରୁ ଏପ୍ରିଲ୍-ମେ 2022 ରେ 213 କୋଟି ଟଙ୍କାକୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ତଥାପି ଫଳର ସର୍ବ ବୃହତ ଉତ୍ପାଦକ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ବିଶ୍ବବଜାରରେ ଭାରତର ଅଂଶ ବହୁତ କମ ରହିଛି ।
ବିଗତ କିଛି ବର୍ଷ ହେବ କଦଳୀ ଉତ୍ପାଦନରେ ବୃଦ୍ଧି ସହିତ ଭାରତ ଏବେ ରପ୍ତାନୀ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଦୃଢତାର ସହିତ ଆଗକୁ ବଢୁଛି । 9 ବର୍ଷରେ ଭାରତର କଦଳୀ ରପ୍ତାନୀ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିବା ତଥ୍ୟରୁ ଜଣାପଡିଛି ।
2013 ଏପ୍ରିଲ-ମେ ମାସରେ 26 କୋଟି ଟଙ୍କାର କଦଳୀ ରପ୍ତାନୀ ହୋଇଥିଲା । ଏହା ଏବେ ବୃଦ୍ଧି ପାଇ 2022 ଏପ୍ରିଲ-ମେ ମାସରେ 213 କୋଟି ଟଙ୍କାରେ ପହଞ୍ଚିଛି । 9 ବର୍ଷରେ 8 ଗୁଣ ବଢିଛି କଦଳୀ ରପ୍ତାନୀ । କୃଷି ରପ୍ତାନୀ ଆୟରୁ ଆମ ଦେଶର ଚାଷୀଙ୍କୁ ଅନେକ ଲାଭ ମିଳିଥାଏ ।
ବିଶ୍ବର ସର୍ବମୋଟ କଦଳୀ ଉତ୍ପାଦନରେ ଭାରତର ଅଂଶ 25 ପ୍ରତିଶତ ରହିଛି । ଦେଶରେ କଦଳୀ ଉତ୍ପାଦନରେ 70 ପ୍ରତିଶତ ଅଂଶ ଆନ୍ଧ୍ର, ଗୁଜରାଟ, ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ, ତାମିଲନାଡୁ, ମହାରାଷ୍ଟ୍ର, କେରଳ, ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ, ବିହାରର ଅଟେ ।