ଗତ ଦଶନ୍ଧିରେ ଭାରତର ପ୍ରମୁଖ ବନ୍ଦରଗୁଡ଼ିକ ନିରନ୍ତର ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ପ୍ରଗତି ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଛନ୍ତି । ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ୨୦୨୪-୨୫ କାର୍ଗୋ ପରିଚାଳନା, ପରିଚାଳନାଗତ ଦକ୍ଷତା ଏବଂ ଭିତ୍ତିଭୂମିର ଆଧୁନିକୀକରଣ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଏକ ମାଇଲଖୁଣ୍ଟ ବର୍ଷ ଭାବରେ ଉଭା ହୋଇଛି।
୨୦୨୪-୨୫ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ, ପ୍ରମୁଖ ବନ୍ଦରଗୁଡ଼ିକ କାର୍ଗୋ ପରିଚାଳନାରେ ,୪.୩ ଶତକଡା ବାର୍ଷିକ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ହାର ପଞ୍ଜୀକୃତ କରିଛନ୍ତି, ଯାହା ୨୦୨୩-୨୪ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ୮୧୯ ନିୟୁତ ଟନ୍ ରୁ ୨୦୨୪-୨୫ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ୮୫୫ ନିୟୁତ ଟନ୍ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ଏହି ଅଭିବୃଦ୍ଧି, ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିବା ବାଣିଜ୍ୟ ପରିମାଣକୁ ସମାୟୋଜନ କରିବାରେ ପ୍ରମୁଖ ବନ୍ଦରଗୁଡ଼ିକର ସ୍ଥିରତା ଏବଂ କ୍ଷମତାକୁ ଉଜାଗର କରେ। ପୂର୍ବ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ତୁଳନାରେ ଅଧିକ କଣ୍ଟେନର ଥ୍ରୁପୁଟ୍ (୧୦%), ସାର କାର୍ଗୋ ପରିଚାଳନା (୧୩%), ପିଓଏଲ୍ କାର୍ଗୋ ପରିଚାଳନା (୩%) ଏବଂ ବିବିଧ ସାମଗ୍ରୀ ପରିଚାଳନା (୩୧%) ଯୋଗୁଁ ଟ୍ରାଫିକ୍ ବୃଦ୍ଧି ଘଟିଛି।
ପ୍ରମୁଖ ବନ୍ଦରଗୁଡ଼ିକରେ ପରିଚାଳିତ ସାମଗ୍ରୀ ମଧ୍ୟରେ, ପେଟ୍ରୋଲିୟମ୍, ତୈଳ ଏବଂ ଲୁବ୍ରିକେଣ୍ଟ (ପିଓଏଲ) - ଅଶୋଧିତ, ପେଟ୍ରୋଲିୟମ୍ ଉତ୍ପାଦ ଏବଂ ଏଲପିଜି/ଏଲଏନଜି ସମେତ - ୨୫୪.୪ ନିୟୁତ ଟନ୍ (୨୯.୮%) ପରିମାଣ ସହିତ ଚାର୍ଟରେ ଆଗୁଆ ରହିଛି, ଏହା ପରେ ୧୯୩.୫ ନିୟୁତ ଟନ୍ (୨୨.୬ %), କୋଇଲା ୧୮୬.୬ ନିୟୁତ ଟନ୍ (୨୧.୮%) ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କାର୍ଗୋ ବର୍ଗ ଯେପରିକି ଲୁହାପଥର, ପେଲେଟ୍, ସାର ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କାର୍ଗୋ ୨୦୨୪-୨୫ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ସର୍ବାଧିକ ହୋଇଛି।
ପ୍ରମୁଖ ବନ୍ଦରଗୁଡ଼ିକର ଇତିହାସରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ, ପାରାଦୀପ ବନ୍ଦର କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷ (ପିପିଏ) ଏବଂ ଦୀନଦୟାଲ ବନ୍ଦର କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷ (ଡିପିଏ) ୧୫୦ ନିୟୁତ ଟନ୍ କାର୍ଗୋ ପରିଚାଳନା ମାର୍କକୁ ଅତିକ୍ରମ କରିଛନ୍ତି, ଯାହା ସାମୁଦ୍ରିକ ବାଣିଜ୍ୟ ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ଉତ୍କର୍ଷତାର ପ୍ରମୁଖ କେନ୍ଦ୍ର ଭାବରେ ସେମାନଙ୍କର ସ୍ଥିତିକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିଛି। ଏହି ସମୟରେ, ଜବାହରଲାଲ ନେହେରୁ ବନ୍ଦର କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷ (ଜେଏନପିଏ )୭.୩ ନିୟୁତ ଟିଇୟୁ ପରିଚାଳନା କରି ଏକ ରେକର୍ଡ ସ୍ଥାପନ କରିଛି, ଯାହା ବାର୍ଷିକ ୧୩.୫ ଶତକଡା ଅଭିବୃଦ୍ଧିକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରିଥାଏ।
ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ୨୦୨୪-୨୫ ରେ, ଭାରତୀୟ ବନ୍ଦରମାନେ ସାମୂହିକ ଭାବରେ ବନ୍ଦର-ନେତୃତ୍ୱାଧୀନ ଶିଳ୍ପାୟନ ପାଇଁ ୯୬୨ଏକର ଜମି ଆବଣ୍ଟନ କରିଥିଲେ, ଯାହା ୨୦୨୪-୨୫ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ୭,୫୬୫ କୋଟି ଟଙ୍କା ଆୟ ସୃଷ୍ଟି କରିବ ବୋଲି ଆକଳନ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ଲିଜଧାରୀମାନେ ଆବଣ୍ଟିତ ଜମିରେ ଭବିଷ୍ୟତରେ ୬୮,୭୮୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ନିବେଶ କରିବେ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି, ଯାହା ବନ୍ଦର-ନେତୃତ୍ୱାଧୀନ ବିକାଶରେ ନିବେଶକଙ୍କ ବିଶ୍ୱାସକୁ ପୁନଃନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ କରିଥାଏ। ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନରେ ଘରୋଇ କ୍ଷେତ୍ରର ଅଂଶଗ୍ରହଣ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଛି, ପ୍ରମୁଖ ବନ୍ଦରଗୁଡ଼ିକରେ ପିପିପି ପ୍ରକଳ୍ପରେ ନିବେଶ ତିନିଗୁଣ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି, ଯାହା ୨୦୨୨-୨୩ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ୧,୩୨୯ କୋଟି ଟଙ୍କାରୁ ୨୦୨୪-୨୫ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ୩,୯୮୬ କୋଟି ଟଙ୍କା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି, ଯାହା ନିବେଶକଙ୍କ ଦୃଢ଼ ବିଶ୍ୱାସକୁ ଦର୍ଶାଉଛି ।
ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ୨୦୨୪-୨୫ରେ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ପ୍ରଦର୍ଶନରେ ଉନ୍ନତି ଜାରି ରହିଛି, ପୂର୍ବ-ବର୍ଥିଂ ଡିଟେନସନ୍ (ପିବିଡ଼ି ) ସମୟ (ପୋର୍ଟ ଆକାଉଣ୍ଟରେ) ୨୦୨୩-୨୪ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ତୁଳନାରେ ୩୬ ଶତକଡା ଉନ୍ନତି କରିଛି। ଆର୍ଥିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ, ପ୍ରମୁଖ ବନ୍ଦରଗୁଡ଼ିକର ମୋଟ ଆୟ ୨୦୨୪-୨୫ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ୮ ଶତକଡା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି, ଯାହା ୨୦୨୩-୨୪ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ୨୨,୪୬୮ କୋଟି ଟଙ୍କାରୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇ ୨୪,୨୦୩ କୋଟି ଟଙ୍କା ବୃଦ୍ଧି ହୋଇଛି। ସେହିପରି, ପରିଚାଳନା ବଳକା ୨୦୨୩-୨୪ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ୧୧,୫୧୨ କୋଟି ଟଙ୍କାରୁ ୨୦୨୪-୨୫ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ୧୨,୩୧୪ କୋଟି ଟଙ୍କାକୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି।
Read more