1. କୃଷି ବିଶ୍ବକୋଷ

ପନିପରିବା ଫସଲରେ ପଲିହାଲାଇଟର ଭୂମିକା !!

ଇଣ୍ଟରନେଶନାଲ୍ ପୋଟାସ୍ ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ୍ (IPI) ପଲିହାଲାଇଟ୍ ସାର ସହିତ ପନିପରିବା ଫସଲର ଅମଳ ଏବଂ ଗୁଣବତ୍ତା ବୃଦ୍ଧି ସମ୍ବନ୍ଧରେ ୱେବିନାର ମାଧ୍ୟମରେ ଏକ ଆଲୋଚନାର ସିଧା ପ୍ରସାରଣ କରିଲା l

Sugyan Kumar Nayak
Sugyan Kumar Nayak
Vegetable Crop

Vegetable Crop

ଇଣ୍ଟରନେଶନାଲ୍ ପୋଟାସ୍ ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ୍ (IPI) ପଲିହାଲାଇଟ୍ ସାର ସହିତ ପନିପରିବା ଫସଲର ଅମଳ ଏବଂ ଗୁଣବତ୍ତା ବୃଦ୍ଧି ସମ୍ବନ୍ଧରେ ୱେବିନାର ମାଧ୍ୟମରେ ଏକ ଆଲୋଚନାର ସିଧା ପ୍ରସାରଣ କରିଲା l ଏହି ଆଲୋଚନାର ପ୍ରମୁଖ ବକ୍ତାମାନେ ହେଲେ ଡଃ. ଆଦି ପେରେଲମାନ, ସେ ଇଣ୍ଟରନେଶନାଲ୍ ପୋଟାସ୍ ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ୍, ଇଣ୍ଡିଆର ସଂଯୋଜକ ଅଟନ୍ତି ଏବଂ ଡଃ. ପି.ପି ମହେନ୍ଦ୍ରନ, ସେ ଫସଲ ପରିଚାଳନା କୃଷି ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ ଏବଂ ଅନୁସନ୍ଧାନ ସଂସ୍ଥାନର ମୃତ୍ତିକା ବିଜ୍ଞାନୀ ଅଟନ୍ତି l ଇଣ୍ଟରନେଶନାଲ୍ ପୋଟାସ୍ ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ୍ (IPI) ଭାରତରେ ପନିପରିବା ଫସଲର ଅମଳ ଏବଂ ଗୁଣବତ୍ତା ପାଇଁ ପଲିହାଲାଇଟ୍ ସାରର ପ୍ରଭାବଶାଳୀତା ସହିତ ପଲିହାଲାଇଟର ସୁଫଳଗୁଡ଼ିକ ସମ୍ବନ୍ଧରେ କୃଷି ଜାଗରଣର ଫେସବୁକ୍ ପୃଷ୍ଠାରେ ଏକ ଆଲୋଚନାର ସିଧା ପ୍ରସାରଣ କରିଲା l

ଏହି ଆଲୋଚନାର ପ୍ୟାନେଲଟି ଡଃ. ଆଦି ପେରେଲମାନ, ଇଣ୍ଟରନେଶନାଲ୍ ପୋଟାସ୍ ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ୍, ଇଣ୍ଡିଆର ସଂଯୋଜକ ଏବଂ ଡଃ. ପି.ପି ମହେନ୍ଦ୍ରନ, ମୃତ୍ତିକା ବିଜ୍ଞାନୀ, ତାମିଲନାଡ଼ୁ, ଫସଲ ପରିଚାଳନା କୃଷି ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ ଏବଂ ଅନୁସନ୍ଧାନ ସଂସ୍ଥାନ, ନେଇ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା l ଇଣ୍ଟରନେଶନାଲ୍ ପୋଟାସ୍ ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ୍ ସହଯୋଗୀତାରେ ତାମିଲନାଡ଼ୁ, ଫସଲ ପରିଚାଳନା କୃଷି ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ ଏବଂ ଅନୁସନ୍ଧାନ ସଂସ୍ଥାନ ଏକ ଅଧ୍ୟୟନର ଆୟୋଜନ କରିଥିଲା l ଏହି ଅଧ୍ୟୟନର ସାରାଂଶ ହେଉଛି, ସ୍ୱଳ୍ପ ବେସ୍ ସ୍ଥିତି ଥିବା ମୃତ୍ତିକାରେ ହେଉଥିବା ପନିପରିବା ଫସଲର ବୃଦ୍ଧି, ଅମଳ ଏବଂ ଗୁଣବତ୍ତା ଉପରେ ବିବିଧ ପୋଷକଯୁକ୍ତ ସାର, ପଲିହାଲାଇଟର ପ୍ରଭାବ l ଭାରତର ଅବସ୍ଥାଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ପଲିହାଲାଇଟର ଗୁରୁତ୍ୱକୁ ଡଃ. ମହେନ୍ଦ୍ରନ ଅତି ସୁନ୍ଦର ଭାବରେ ବୁଝାଇଥିଲେ l ଭାରତ ହେଉଛି ମୁଖ୍ୟତଃ ଏକ କୃଷିପ୍ରଧାନ ଦେଶ ଏବଂ ଭାରତର ଅର୍ଥନୀତିରେ ସବୁଠାରୁ ସଙ୍କଟଜନକ ସ୍ଥିତିରେ କୃଷି କ୍ଷେତ୍ର ରହିଛି l ଆମକୁ ଆମର ବଢୁଥିବା ଜନସଂଖ୍ୟାକୁ ଖାଦ୍ୟ ଦେବାକୁ ହେବ ଏବଂ ସେଇଥିପାଇଁ ଆମକୁ ଉତ୍ପାଦନ ବୃଦ୍ଧି କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ l

ପଲିହାଲାଇଟ ସମ୍ବନ୍ଧରେ:

ଇଂଲଣ୍ଡର ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବ ଉପକୂଳ ଅଞ୍ଚଳରୁ ପଲିହାଲାଇଟକୁ ଭୂପୃଷ୍ଠର ୧୨୦୦ ମିଟର ତଳୁ ସମୁଦ୍ରର ନିମ୍ନ ଭାଗରୁ ଉତଖନନ କରି ବାହାର କରାଯାଏ, ଯେଉଁଠି 260 ମିଲିୟନ ବର୍ଷ ପୂର୍ବରୁ ପଲିହାଲାଇଟ ଗଚ୍ଛିତ ହୋଇ ରହିଛି l ମୃତ୍ତିକାର ପୋଟାସିୟମ, କ୍ୟାଲସିୟମ, ମାଗ୍ନେଶୀୟମ ଏବଂ ସଲଫର ଅଭାବକୁ ଏହା ପୂରଣ କରିଥାଏ l ପଲିହାଲାଇଟ ଲବଣଗୁଡ଼ିକର ମିଶ୍ରଣ ନୁହେଁ, ଏହା ଏକ ସିଙ୍ଗିଲ କ୍ରିଷ୍ଟାଲ ଅଟେ, ତେଣୁ ଏହାର ସମସ୍ତ ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକ ଦ୍ରବଣରେ ଆନୁପାତିକ ଭାବରେ ବାହାରି ଥାଆନ୍ତି l  ଅବଶ୍ୟ ସଲ୍ୟୁବିଲାଇଜେସନ ହୋଇଯିବା ପରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ପୋଷକ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଭାବରେ ମିଶନ୍ତି ଏବଂ ମୃତ୍ତିକାର ଗୁଣାବଳୀ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରଭାବିତ ହୁଅନ୍ତି l 

ପଲିହାଲାଇଟର ଗଠନ:

  • 46% SO3 ସଲଫର, ଉତ୍ସ ଏବଂ ଅନ୍ୟ ପୋଷକଗୁଡ଼ିକର ଉପଯୋଗୀତା ବିକାଶ କରେ (ଯଥା N ଏବଂ P) 
  • 13.5 % K2O, ଉଦ୍ଭିଦର ସାମଗ୍ରିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟକୁ ବିକାଶ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ l 
  • 5.5 % MgO, ଫଟୋସିନ୍ଥେସିସ ପାଇଁ ଜରୁରୀ ଅଟେ
  • 16.5 % CaO, କୋଷ ବିଭାଜନ ଏବଂ ମଜବୁତ କୋଷ କାନ୍ଥ ପାଇଁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟେ

ପଲିହାଲାଇଟ ବ୍ୟବହାର କରିବାର ସୁଫଳଗୁଡ଼ିକ:

  • ଦୀର୍ଘସମୟ ଧରି ପୋଷକତତ୍ତ୍ୱ ପ୍ରଦାନ କରିବା ଦ୍ୱାରା ଲିଚିଙ୍ଗ୍ ପଦ୍ଧତିରେ ପୋଷକତତ୍ତ୍ୱ ନଷ୍ଟ ହୋଇଯାଏ ନାହିଁ ଏବଂ ଏହା ଫସଲ ଚକ୍ର ଅନୁସାରେ ଫସଲର ଗ୍ରହଣୀୟତା ସହିତ ଖାପ ଖୁଆଇଥାଏ l
  • ଏହା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ପ୍ରାକୃତିକ, ଏହା ମାଟି ତଳୁ ଆସିଥାଏ, ଚୂର୍ଣ୍ଣ କରାଯାଏ, ଯାଞ୍ଚ କରାଯାଏ, ଏବଂ ପ୍ୟାକେଟ କରାଯାଏ, ସେଇଥି ପାଇଁ ଜୈବିକ କୃଷିରେ ବ୍ୟବହାର କରିବା ମଧ୍ୟ ଉତ୍ତମ ଅଟେ l
  • ଏହା ଏକ ସ୍ୱଳ୍ପ କ୍ଲୋରାଇଡ ଥିବା ସାର ଅଟେ, କ୍ଲୋରାଇଡ ପ୍ରତି ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ଥିବା ଫସଲଗୁଡ଼ିକରେ ପ୍ରୟୋଗ କରିବା ପାଇଁ ଉତ୍ତମ ଅଟେ ଏବଂ ଏହାର ସ୍ୱଳ୍ପ କାର୍ବନ ଫୁଟପ୍ରିଣ୍ଟ ଏହାକୁ ପରିବେଶ ଅନୁକୂଳ କରିଥାଏ l

ଅନୁସନ୍ଧାନ ସମ୍ବନ୍ଧରେ

ସ୍ୱଳ୍ପ ବେସ୍ ସ୍ଥିତି ଥିବା ମୃତ୍ତିକାରେ ହେଉଥିବା ପନିପରିବା ଫସଲର ବୃଦ୍ଧି, ଅମଳ ଏବଂ ଗୁଣବତ୍ତା ଉପରେ ବିବିଧ ପୋଷକଯୁକ୍ତ ସାର, ପଲିହାଲାଇଟର ପ୍ରଭାବକୁ ପରୀକ୍ଷଣ କରିବା ପାଇଁ ଏହି ଅଧ୍ୟୟନର ଆୟୋଜନ କରାଗଲା l ଏହି ଅଧ୍ୟୟନଟି ତିନିଗାଟି ପ୍ରମୁଖ ଫସଲରେ ୫ଟି ପରୀକ୍ଷଣକୁ ନେଇ ଗଠିତ; ସେଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛନ୍ତି ଟମାଟୋ, ପିଆଜ, ଏବଂ ଗୁଆଁର l ଟମାଟୋ ଏବଂ ପିଆଜ ଉପରେ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ୨ଟି କ୍ଷେତ୍ର ପରୀକ୍ଷଣ କରାଗଲା ଏବଂ ଦୁଇବର୍ଷ ଧରି ସେଗୁଡ଼ିକର ଫଳାଫଳକୁ ଲିପିବଦ୍ଧ କରାଗଲା l ଗୁଆଁର ଫସଲରେ ମଧ୍ୟ ଗୋଟିଏ କ୍ଷେତ୍ର ପରୀକ୍ଷଣ କରାଗଲା l

ଟମାଟୋ ଉପରେ କରାଯାଇଥିବା କ୍ଷେତ୍ର ପରୀକ୍ଷଣର ଫଳାଫଳ:

  • ଏହି ପରୀକ୍ଷଣରେ ଗ୍ରେଡେଡ ଲେବେଲଗୁଡ଼ିକର ପ୍ରଭାବ ଏବଂ ପୋଟାସିୟମର ଉତ୍ସ ଏବଂ ଉଦ୍ଭିଦର ଉଚ୍ଚତା, ଡାଳ ସଂଖ୍ୟା, ପେନ୍ଥାରେ ଫୁଲ ସଂଖ୍ୟା, ଏବଂ ଟମାଟୋ ଅମଳ ଉପରେ ମାଧ୍ୟମିକ ପୋଷଣଗୁଡ଼ିକର ପ୍ରଭାବ ବିଷୟରେ ଅଧ୍ୟୟନ କରାଗଲା l

  • ପଲିହାଲାଇଟ@୩୧୫ kg K20/ha ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଭାବରେ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ଫୁଲ ହେବା ଗୁଣକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥିଲା l

  • ଟମାଟୋ ଅମଳର ଗୁଣବତ୍ତାଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ଗଛରେ ଟମାଟୋ ସଂଖ୍ୟା, ପ୍ରତି ଫଳର ଓଜନ, ଫଳର ଗୋଲେଇ ଏବଂ ଫଳର ଲମ୍ବା ଅନୁକୂଳ ଭାବରେ ପଲିହାଲାଇଟ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥିଲା l

  • ଟମାଟୋର ଲାଇକୋପେନ ଏବଂ ଆସ୍କରବିକ ଏସିଡ୍ ବୃଦ୍ଧି କରିବାରେ ପଲିହାଲାଇଟ ଅତ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରଭାବୀ ଅଟେ l

ଛୋଟ ପିଆଜ ଗଛରେ ଏହି ଅଧ୍ୟୟନର ଫଳାଫଳ:

  • ପଲିହାଲାଇଟ ମାଧ୍ୟମରେ K ପ୍ରୟୋଗ (୬୦ kg K2O/ha) ଦ୍ୱାରା ପିଆଜ ଫସଲରେ ବହୁତ ଅଧିକ ଅଭିବୃଦ୍ଧି, ଅମଳ, ଏବଂ ପିଆଜର କନ୍ଦା ବୃଦ୍ଧି ହୋଇଥିବାର ରେକର୍ଡ କରାଯାଇଛି l

ଗୁଆଁର ଫସଲରେ ଏହି ଅଧ୍ୟୟନର ଫଳାଫଳ:

  • ଗୁଆଁର ଫସଲରେ ପଲିହାଲାଇଟ ପ୍ରୟୋଗ ଦ୍ୱାରା (୨୫ kg K2O/ha) ଡାଳ ସଂଖ୍ୟାରେ ବୃଦ୍ଧି ଘଟିଲା, ଗଛ ପ୍ରତି ପେନ୍ଥା ବୃଦ୍ଧି, ଗଛ ପ୍ରତି ଗୁଆଁର ଛୁଇଁ ସଂଖ୍ୟା ଏବଂ ଗୁଆଁର ଛୁଇଁର ଅମଳରେ ମଧ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ଦେଖାଦେଲା l

ଉପସଂହାର:

ପଲିହାଲାଇଟ ମାଧ୍ୟମରେ ପୋଟାସିୟମ ଏବଂ ମାଧ୍ୟମିକ ପୋଷକତତ୍ତ୍ୱଗୁଡ଼ିକର ପ୍ରୟୋଗ ଦ୍ୱାରା ପିଆଜ, ଟମାଟୋ, ଏବଂ ଗୁଆଁର ଫସଲରେ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଭାବରେ ଅଭିବୃଦ୍ଧି, ଅମଳ, ଏବଂ ଗୁଣବତ୍ତାରେ ବୃଦ୍ଧି ଘଟିଥିଲା l ମୃତ୍ତିକାର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ, ବିଶେଷକରି ମୃତ୍ତିକାର ଉର୍ବରତା ବଜାୟ ରଖିବାରେ ପଲିହାଲାଇଟ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଉପଯୋଗୀ ଅଟେ l

Like this article?

Hey! I am Sugyan Kumar Nayak . Did you liked this article and have suggestions to improve this article? Mail me your suggestions and feedback.

Share your comments

ଆମ ନ୍ୟୁଜଲେଟରକୁ ସବସ୍କ୍ରାଇବ୍ କରନ୍ତୁ । ଆପଣ ଆପଣଙ୍କ ଆଗ୍ରହ ଥିବା ଟପିକ୍‌ ବାଛିବେ ଏବଂ ଆମେ ଆପଣଙ୍କୁ ବଛା ବଛା ନ୍ୟୁଜ ଓ ଆପଣଙ୍କ ପସନ୍ଦ ଅନୁଯାୟୀ ଲାଟେଷ୍ଟ ଅପଡେଟ୍‌ ପଠାଇଦେବୁ ।

ନ୍ୟୁଜଲେଟର ସବସ୍କ୍ରାଇବ୍‌ କରନ୍ତୁ