ଘରୋଇ ଲାବ୍ ରେ ସଫଳ ଧାନ ଗବେଷଣା

Successful rice research in home labs

ଧାନ ଗବେଷଣା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଆମ ଦେଶର ବିଭିନ୍ନ ଘରୋଇ ସଂସ୍ଥା ତଥା ବ୍ୟକ୍ତିବିଶେଷ କୃତିତ୍ୱ ହାସଲ କରିଛନ୍ତି। ସେଥି ମଧ୍ୟରୁ ଜଗତସିଂହପୁର ଜିଲ୍ଲା ରେଢୁଆ ପଞ୍ଚାୟତ ର ନୂଆଗଡ଼ ସ୍ଥିତ ଗବେଷଣା କେନ୍ଦ୍ର ରେ ଲିଭ୍ ଆଣ୍ଡ ଲେଟ୍ ଲିଭ୍ (ଲାଲ୍) ପକ୍ଷରୁ ଉନ୍ନତ କିସମ ର ଧାନ ବିହନ ବିକଶିତ କରାଯାଇଛି । ଏହାର ସାତ ଟି କିସମ ଧାନ ବିହନ କେନ୍ଦ୍ରସରକାର ଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ସିକୃତି ମଧ୍ୟ ପାଇଛି ।

ଆମ ରାଜ୍ୟ ଓଡ଼ିଶା ରେ ଅନେକ ସମୟରେ ସାଧାରଣତଃ  ମରୁଡି ଓ ବନ୍ୟା ହୋଇଥାଏ । ଢିପ ଅଞ୍ଚଳରେ ପାଣିର ଅଭାବ ମଧ୍ୟ ଦେଖାଦିଏ । ଏଣୁ ଏହାକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ମରୁଡି ଓ ବଢି କୁ ସହଣ କରିପାରୁଥିବା କିସମ କୁ ଏଠାରେ ବିକଶିତ କରାଯାଇଛି । ବନ୍ୟା ସମୟରେ ପ୍ରାୟ ୭ ଦିନ ପାଣି ରେ ବୁଡି ରହିଲେ ମଧ୍ୟ ଏହି କିସମ ର ଧାନ କୁ ବିଶେଷ ଭାବରେ ପ୍ରଭାବିତ କରିପାରେ ନାହିଁ । ସେହିପରି ସପ୍ତାହେ ଧରି ଜମିରେ ଜଳ ନ ରହିଲେ ମଧ୍ୟ ଏହାର ବିଶେଷ କ୍ଷତି ହୋଇ ନଥାଏ । ଏହି ଅଞ୍ଚଳ  ମାନଙ୍କରେ ମରୁଡି ଓ ବଡି ସହଣି କିସମର ଧାନ ଚାଷ କରିବାକୁ ଚାଷୀମାନେ ପ୍ରାଥମିକତା ଦେଇଥାନ୍ତି। ସଂସ୍ଥା ର ନାମ ଅନୁଯାୟୀ ଏଠାରେ ବିକଶିତ କରାଯାଉଥିବା ସମସ୍ତ ଧାନ ଲାଲ ନାମରେ ନାମ କରଣ କରାଯାଇଛି।

କ୍ଷେତ୍ରମୋହନ ବେହେରାଙ୍କ ଲାଲ୍ କୁବେର:-

ଚାଷୀ କ୍ଷେତ୍ରମୋହନ ବେହେରା ନିଜ ଘରୋଇ ଲାବ ରେ ବିକଶିତ କରିଥିବା ଧାନ କିସମକୁ ଲାଲ କୁବେର ନାମ ଦିଆଯାଇଛି । ମଧ୍ୟମ ବୃଷ୍ଟିପାତ ଅଞ୍ଚଳରେ ଏହାକୁ ଚାଷ କରାଯାଏ । ୧୩୦ ରୁ ୧୩୫ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଅମଳ ଉପଯୋଗୀ ହୋଇଥାଏ । ଏହା ଖରିଫ୍ ଓ ରବି ଋତୁ ରେ ଚାଷ କରାଯାଏ । ଏହା ସହ ଅକ୍ଟୋବର ଓ ନଭେମ୍ବର ମାସ ରେ ମଧ୍ୟ ଏହାକୁ ଚାଷ କରାଯାଇ ପାରିବ । ଏହି କିସମ ଧାନର ଉଭୟ ମରୁଡି ଓ ବୁଡି ସହଣି ଶକ୍ତି ରହିଛି । ସଠିକ୍ ପ୍ରଣାଳୀରେ ଚାଷ କଲେ ହେକ୍ଟର ପିଛା ପ୍ରାୟ ୭୦ କ୍ଵିଣ୍ଟାଲ ଧାନ ଅମଳ କରି ହୁଏ ।

କାଦମ୍ବିନୀଙ୍କ ଲାଲବାସନା ଧାନ:-

ଚାଷୀ କାଦମ୍ବିନୀ ବେହେରା ବିକଶିତ କରିଥିବା ଧାନ କିସମ ର ନାମ ହେଉଛି ଲାଲ ବାସନା ଧାନ । ଏହାର ମଧ୍ୟ ମରୁଡି ଓ ବୁଡି  ସହଣୀ ଶକ୍ତି ରହିଛି । ୧୨୫ ରୁ ୧୩୦ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଏହା ଅମଳକ୍ଷମ ହୋଇଥାଏ । ଖରିଫ୍ ଓ ରବି ଋତୁ ସମେତ ବରୋ ଋତୁରେ ଚାଷ କରାଯାଏ । ସଠିକ୍ ପ୍ରଣାଳୀ ରେ ଚାଷ କଲେ ହେକ୍ଟର ପିଛା ୬୫ କ୍ଵିଣ୍ଟାଲ ଧାନ ଉତ୍ପାଦନ ହୋଇଥାଏ ।

କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ରଙ୍କ ଲାଲପରୀ :-

୧୪୦ ରୁ ୧୪୫ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଅମଳକ୍ଷମ ହୋଇଥିବାରୁ ଏହି ଲାଲପରୀ ଧାନକୁ ବଡ଼ ଧାନ ବୋଲି ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ । ଚାଷୀ କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ସ୍ବାଇଁ ଏହାକୁ ବିକଶିତ କରିଛନ୍ତି । ଏହା କେବଳ ଖରିଫ୍ ଋତୁ ରେ ଚାଷ କରାଯାଏ । ମରୁଡି ଓ ବୁଡି ସହଣି ଏହି କିସମ ଧାନ କୁ ସଠିକ୍ ପ୍ରଣାଳୀରେ ଚାଷ କଲେ ହେକ୍ଟର ପିଛା ୬୫ କ୍ଵିଣ୍ଟାଲ ଧାନ ଅମଳ ହୋଇଥାଏ ।

ସୁଧୀରଞ୍ଜନଙ୍କ ଲାଲମଣୀ:-

ଚାଷୀ ସୁଧୀରଞ୍ଜନ ବାରିକ ଏହି ଲାଲ ମଣୀ କିସମର ଧାନକୁ ବିକଶିତ କରିଛନ୍ତି । ୧୪୦ ରୁ ୧୪୫ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଅମଳକ୍ଷମ ହୋଇଥିବାରୁ ଏହାକୁ ବଡ ଧାନ ବୋଲି ମଧ୍ୟ ସାଧାରଣତରେ କୁହାଯାଏ । ଏହା କେବଳ ଖରିଫ୍ ଋତୁ ସମୟରେ ଚାଷ କରାଯାଏ । ମରୁଡି ଓ ବୁଡି ସହଣି ଶକ୍ତି ସହିତ ଏହି କିସମ ଧାନକୁ ସଠିକ୍ ପ୍ରଣାଳୀରେ ଚାଷ କଲେ ହେକ୍ଟର ପିଛା ପ୍ରାୟ ୬୫ କ୍ଵିଣ୍ଟାଲ ଧାନ ଅମଳ କରାଯାଇପାରେ ।

ଅବନୀଙ୍କ ଲାଲ ଏସ ୧୩ :-

କଟକ ଜିଲା ବୋଧପୁର୍ ର ଚାଷୀ ଅବନୀ ବେହେରା ଏହାକୁ ବିକଶିତ କରିଛନ୍ତି। ୧୩୦ ରୁ ୧୩୫ ଦିନ ମଧ୍ୟ ରେ ଏହା ଅମଳକ୍ଷମ ହୋଇଥାଏ । ଖରିଫ୍ ଓ ରବି ସମେତ ବରୋ ଋତୁ ରେ ମଧ୍ୟ ଏହାକୁ ଚାଷ କରାଯାଏ । ସଠିକ୍ ପ୍ରଣାଳୀ ରେ ଏହାକୁ ଚାଷ କଲେ ହେକ୍ଟର ପିଛା ପ୍ରାୟ ୭୦ କ୍ଵିଣ୍ଟାଲ ଧାନ ଅମଳ ହୋଇଥାଏ । ଏହି କିସମ ଧାନ କେବଳ ବଡି ସହିବାର ଶକ୍ତି ରଖିଥାଏ ।

ଅଶୋକଙ୍କ ରତ୍ନମେଣ୍ଟି   :-

କେବଳ ଖରିଫ୍ ଋତୁରେ ଚାଷ ଉପଯୋଗୀ ରତ୍ନମଣି ଧାନ କୁ ଚାଷୀ ଅଶୋକ କୁମାର ବାରିକ ବିକଶିତ କରିଛନ୍ତି । ୧୪୫ ରୁ ୧୫୦ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଏହାକୁ ଅମଳ କରାଯାଉଥିବାରୁ ବଡ଼ ଧାନ ବୋଲି କୁହାଯାଏ । ଏହା ବର୍ଷକୁ ଥରେ ଚାଷ କରାଯାଇ ପାରିବ । କେବଳ ବଡି ସହିବାର ଶକ୍ତି ରଖିଥିବା ଏହି କିସମ ଧାନ ହେକ୍ଟର ପିଛା ପ୍ରାୟ ୭୦ କ୍ଵିଣ୍ଟାଲ ଧାନ ଅମଳ ହୋଇଥାଏ ।

ବିଜୟଙ୍କ ଲାଲ ଏସ୍ - ୫ :-

ସବୁ ସମୟରେ ଏହି ଲାଲ ଏସ -୫ ଧାନ ଚାଷ କରାଯାଏ । ଚାଷୀ ବିଜୟ କୁମାର ପାତ୍ର ଏହାକୁ ବିକଶିତ କରିଛନ୍ତି । ୧୩୫ ରୁ ୧୪୦ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଏହା ଅମଳକ୍ଷମ ହୋଇଥାଏ । କେବଳ ବଡି ସହିବାର ଶକ୍ତି ରଖିଥିବା ଏହି କିସମ ଧାନ ହେକ୍ଟର ପିଛା ପ୍ରାୟ ୭୦ କ୍ଵିଣ୍ଟାଲ ଧାନ ଅମଳ ହୋଇଥାଏ ।

ଉପରୋକ୍ତ ଧାନ ବିହନ କିସମ ଗୁଡିକ ଦେଶୀ ପ୍ରଜାତିର ହୋଇ ଥିବାରୁ ଏହି ବିହନ କୁ ଚାଷୀ ଭାଇ ମାନେ ଚାରି ରୁ ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷ ନିଜ କ୍ଷେତ ରେ ଚାଷ କଲେ ମଧ୍ୟ ଏହାର ଅମଳ କମି ନଥାଏ I ଲାଲ୍ ସଂସ୍ଥା ତରଫରୁ ଅନୁରୋଧ ଆମ ରାଜ୍ୟ ତଥା  ରାଜ୍ୟ ବାହାରର ଚାଷୀ ଭାଇ ମାନଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ  ଆପଣ ମାନେ ଦେଶୀ ପ୍ରଜାତିର ବିହନ ଚାଷ କରନ୍ତୁ ଓ ମାଟି ମା କୁ ସୁରକ୍ଷିତ ରଖିବା ସହିତ ନିଜ ପରିବାର ସହିତ ଅନ୍ୟ ପରିବାର ଲୋକଙ୍କୁ ସୁସ୍ଥସବଳ ଜୀବନ ବିତାଇବା ରେ ସହଯୋଗ କରନ୍ତୁ।

କ୍ଷେତ୍ରମୋହନ ବେହେରା

ଗୋରେଖନାଥ କୃଷକ ମହାସଂଘ

ଜଗତସିଂହପୁର, ଓଡିଶା