ତରଭୁଜ ବିନା ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଦିନ ଅସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟେ | ଲୋକମାନେ ତରଭୁଜର ରଙ୍ଗ ଏବଂ ମଧୁରତାକୁ ବହୁତ ପସନ୍ଦ କରନ୍ତି | ୟୁପି, ପଞ୍ଜାବ, ରାଜସ୍ଥାନ, ମହାରାଷ୍ଟ୍ର, ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ, ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ ଏବଂ ବିହାରରେ ତରଭୁଜର ଚାଷ ସର୍ବାଧିକ। ଫେବୃଆରୀରେ ସମତଳ ଅଞ୍ଚଳରେ ତରଭୁଜ ଏବଂ କଦଳୀ ଚାଷ କରାଯାଇଥାଏ | ଏହା ପରେ, ମେ, ଜୁନ୍, ଜୁଲାଇରେ ଫଳ ଅମଳ କରାଯାଏ | ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଏପ୍ରିଲ୍-ମେ ମାସରେ ପାହାଡ଼ିଆ ଅଞ୍ଚଳରେ ବିହନ ବୁଣାଯାଏ | ତରଭୁଜ ଏବଂ ତରଭୁଜ ଚାଷରେ ଅନେକ ପ୍ରମୁଖ ରୋଗ ଏବଂ କୀଟ ବିଷୟରେ ଆପଣଙ୍କୁ ଜଣେଇବୁ ,ଯାହାର ଉଚିତ ପ୍ରତିକାର କଲେ ଆପଣ ତରଭୁଜ ଫସଲ ଅମଳର ପରିମାଣ ବଢାଇପାରିବେ |
ତରଭୁଜ ଫସଲର ପ୍ରମୁଖ ରୋଗ
ନରମ ପାଲେଟ୍ (soft palate)
ଏହି ରୋଗ ବର୍ଷାରେ ଶୀଘ୍ର ବ୍ୟାପିଥାଏ | ଏହି ରୋଗ ହେତୁ ପତ୍ରରେ କଳା କଳା ଦାଗ ଦେଖାଯାଏ | ଏହା ସହିତ, ପତ୍ରର ଉପର ପୃଷ୍ଠ ହଳଦିଆ ହୋଇଯାଏ |
ପ୍ରତିରୋଧ
ଏହି ରୋଗକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ମଞ୍ଜିଗୁଡିକ ଚିକିତ୍ସା କରିବା ପରେ ବୁଣିବା ଉଚିତ୍ | ଏଥିପାଇଁ ପ୍ରତି କିଲୋଗ୍ରାମ ମଞ୍ଜିରେ 3 ଗ୍ରାମ ହାରରେ ଫଙ୍ଗିସାଇଡ୍ ସହିତ ଚିକିତ୍ସା କରନ୍ତୁ | ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ସ୍ଥିର ଫସଲରେ 1 ଲିଟର ପାଣିରେ ଦ୍ରବୀଭୂତ ହୋଇଥିବା 2.5 ଗ୍ରାମ ମନକୋଜେବ (Mancozeb) ସିଞ୍ଚନ କରନ୍ତୁ |
ପାଉଡର ମିଲଡ଼ିଉ (powdery mildew)
ଏହି ରୋଗରେ ଧଳା ଏବଂ ଧୂସର ଦାଗ ପତ୍ର ଏବଂ ଡାଳ ପୃଷ୍ଠରେ ଦେଖାଯାଏ | ଏହା ପରେ ଏହି ଦାଗଗୁଡ଼ିକ ପାଉଡର ହେବା ଆରମ୍ଭ କରେ | ଏହା ଉଦ୍ଭିଦର ପୃଷ୍ଠକୁ ଆଚ୍ଛାଦନ କରେ | ଏହି କାରଣରୁ ଉଦ୍ଭିଦର ପତ୍ର ଖସିଯିବା ଆରମ୍ଭ କରେ | ଏହି ରୋଗ ହେତୁ ଫଳର ବିକାଶ ସଠିକ୍ ଭାବରେ ହୋଇନଥାଏ |
ପ୍ରତିରୋଧ
ଏହି ରୋଗରୁ ଫସଲକୁ ବଞ୍ଚାଇବା ପାଇଁ ରୋଗଗ୍ରସ୍ତ ଉଦ୍ଭିଦଗୁଡିକ କ୍ଷେତରେ ପୋଡି ଦିଆଯିବା ଉଚିତ୍ | ଧ୍ୟାନ ଦିଅନ୍ତୁ ଯେ କୃଷକମାନେ କ୍ଷେତରେ ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ କିସମର ତରଭୁଜ ମଞ୍ଜି ବୁଣିବା ଉଚିତ୍ | ଏହା ବ୍ୟତୀତ 1 ମିଲି। Liter ଲିଟର ପାଣିରେ କାଲିକ୍ସାଇନ୍ (Calyxine) ର ସମାଧାନ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରନ୍ତୁ | ଏହାକୁ 7 ଦିନର ବ୍ୟବଧାନରେ ସ୍ପ୍ରେ କରନ୍ତୁ |
କାକୁଡି ମୋଜାଇକ୍ ଭାଇରସ (Cucumber mosaic virus)
ଏହି ରୋଗରେ, ଉଦ୍ଭିଦଗୁଡିକର ଛୋଟ ପତ୍ରରେ ଛୋଟ, ଫିକା ହଳଦିଆ ଦାଗ ଦେଖାଯାଏ | ପତ୍ରରେ ସଙ୍କୋଚନ ହୁଏ | ଉଦ୍ଭିଦଗୁଡିକ ଛୋଟ ହୋଇଯାଏ |
ପ୍ରତିରୋଧ
ଏହାର ପ୍ରତିରୋଧ ପାଇଁ, 1 ମି.ଲି. ଏକ ଲିଟର ପାଣିରେ ଡାଇମେଥୋଏଟ୍ (dimethoate) ପ୍ରୟୋଗ କରନ୍ତୁ | ଏହାକୁ 10 ଦିନର ବ୍ୟବଧାନରେ ସ୍ପ୍ରେ କରନ୍ତୁ |
ତରଭୁଜ ବଡ଼ ନେକ୍ରୋସିସ୍ ଭାଇରସ (Watermelon bud necrosis virus)
ଏହି ରୋଗରେ, ଉଦ୍ଭିଦଗୁଡିକର ପତ୍ର ଏବଂ ଡାଳରେ ଛୋଟ ଦାଗ ଦେଖାଯାଏ, ଯାହା ଶୁଖିବା ଆରମ୍ଭ କରେ | ଏହି କଳା ଦାଗ ସହିତ ପତ୍ରରେ ଏବଂ ଫଳ ଉପରେ ରିଙ୍ଗ ଦାଗ ଭଳି ଦେଖାଯାଏ |
ପ୍ରତିରୋଧ
ଏହି ରୋଗକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ବିବିଧତା ମଞ୍ଜି ବୁଣିବା ଉଚିତ୍ | ଏହା ବ୍ୟତୀତ ରୋଗଗ୍ରସ୍ତ ଉଦ୍ଭିଦଗୁଡିକ ଉପାଡି ଭୂମିରେ ପୋତି ଦିଆଯିବା ଉଚିତ୍ | କନଫିଡର୍ (Confidor) 3ml ଏହାକୁ 10 ଲିଟର ପାଣିରେ ମିଶାଇ ସିଞ୍ଚନ କରନ୍ତୁ | ଧ୍ୟାନ ଦିଅନ୍ତୁ ଯେ ଫଳ ଅମଳର 8 ରୁ 10 ଦିନ ପରେ ଏହା କରାଯିବା ଉଚିତ |
ତରଭୁଜ ଫସଲର ପ୍ରମୁଖ କୀଟ
ଫ୍ରୁଟ ଫ୍ଲାଇ (fruit fly)
ଫସଲରେ ଫୁଲ ଫୁଟିବା ପୂର୍ବରୁ ଏହି କୀଟ ଭୂମିରେ ଅଣ୍ଡା ଦେଇଥାଏ , ଯେଉଁ କାରଣରୁ କ୍ଷୟ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ | ଏହି କାରଣରୁ ଉଦ୍ଭିଦ ମଧ୍ୟ ଶୁଖିଯାଏ |
ପ୍ରତିରୋଧ
ଫେରୋମନ୍ ଟ୍ରାପ୍ କିମ୍ବା ପ୍ରକାଶ ପ୍ରାପଞ୍ଚ କ୍ଷେତରେ ସ୍ଥାପନ କରାଯିବା ଉଚିତ୍ | ଏହା ବ୍ୟତୀତ ମିଥାଇଲ୍ ଇଙ୍ଗିନୋଲ୍, ସିଣ୍ଟ୍ରୋନେଲା ତେଲ, ଏସିଟିକ୍ ଏସିଡ୍, ଲାକ୍ଟିକ୍ ଏସିଡ୍ ର ଏକ ମିଶ୍ରଣ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇ ସିଞ୍ଚନ କରାଯାଇ ପାରିବ |
ଲାଲ୍ ହାଣ୍ଡି ବଗ୍ (red pot bug)
ଜାନୁଆରୀରୁ ମାର୍ଚ୍ଚ ମଧ୍ୟରେ ଏହି କୀଟ ଅଧିକ ଦେଖାଯାଏ | ଏହି କୀଟ ଉଦ୍ଭିଦଗୁଡିକର ସର୍ବାଧିକ କ୍ଷତି ଘଟାଏ, ଯେଉଁ କାରଣରୁ ଉଦ୍ଭିଦ ଶୁଖିବା ଆରମ୍ଭ କରେ | ଏହା ସହିତ, ପୁରୁଣା ଏବଂ ବଡ ଉଦ୍ଭିଦଗୁଡିକ ହଳଦିଆ ହେବା ଆରମ୍ଭ କରିବା ସହିତ ସେମାନଙ୍କର ବୃଦ୍ଧି ମଧ୍ୟ ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଏ |
ପ୍ରତିରୋଧ
ଏହି କୀଟଗୁଡିକୁ ହାତରେ ଧରି ହତ୍ୟା କରାଯିବା ଉଚିତ୍। ଏହା ସହିତ, ମାଲାଥିଅନ୍ ପାଉଡର, କାର୍ବାରିଲ୍ ପାଉଡରକୁ ହେକ୍ଟର ପିଛା ପାଉଁଶରେ ମିଶାଇ ପୋତି ଦିଆଯିବା ଉଚିତ୍ | ଧ୍ୟାନ ଦିଅନ୍ତୁ ଯେ ଆପଣ ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟା ସକାଳେ କରନ୍ତୁ |
ତରଭୁଜ ଚାଷ କରି ହେବେ ଲକ୍ଷପତି,ଜାଣନ୍ତୁ ପ୍ରଣାଳୀ