Vermi-compost: ଥରେ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତୁ ଲାଭ ହେବ ଦ୍ଵିଗୁଣ pic credit @pexel,@canva
ନିରନ୍ତର କୃଷିର ଚିରସ୍ଥାୟୀ ଦୃଶ୍ୟ ପଟରେ ଜୈବିକ ସାରର ଭୂମିକା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ | ଜୈବିକ କୃଷି ଜଗତରେ ଏହିପରି ଏକ “ସବୁଜ ସୁନା” ହେଉଛି ଭର୍ମିକମ୍ପୋଷ୍ଟ - ଭର୍ମିକମ୍ପୋଷ୍ଟିଂର (Vermicompost) ପ୍ରାକୃତିକ ପ୍ରକ୍ରିୟା ମାଧ୍ୟମରେ ଉତ୍ପାଦିତ ଏକ ପୁଷ୍ଟିକର ସମୃଦ୍ଧ, ଜୈବିକ ସାର | ଏହି ପ୍ରବନ୍ଧଟି ମୃତ୍ତିକାରେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ, ଉଦ୍ଭିଦ ବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ପରିବେଶ ସ୍ଥିରତା ଉପରେ ଏହାର ସକରାତ୍ମକ ପ୍ରଭାବ ଉପରେ ଆଲୋକ ପ୍ରଦାନ କରି କ୍ଷେତରେ ଭର୍ମିକମ୍ପୋଷ୍ଟ ବ୍ୟବହାର କରିବାର ଅଗଣିତ ଉପକାର ବିଷୟରେ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରେ |
ଅତିରିକ୍ତ ଭାବରେ, ଆମେ ଚାଷ ପାଇଁ ଏହି ପରିବେଶ ଅନୁକୂଳ ତଥା ବ୍ୟୟବହୁଳ ଆଭିମୁଖ୍ୟ ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ଆଗ୍ରହୀ ଉତ୍ସାହୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ଗାଇଡ୍ ପ୍ରଦାନ କରି ଭର୍ମିକମ୍ପୋଷ୍ଟ ତିଆରି କରିବାର କଳା ସମ୍ପର୍କରେ ଆପଣଙ୍କୁ ଜଣାଇବୁ |
କ୍ଷେତରେ ଭର୍ମିକମ୍ପୋଷ୍ଟ ବ୍ୟବହାର କରିବାର ଲାଭ:
1. ପୁଷ୍ଟିକର ସମୃଦ୍ଧ ମୃତ୍ତିକା ସଂଶୋଧନ:
ଭର୍ମିକମ୍ପୋଷ୍ଟ (Vermicompost) ହେଉଛି ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ ପୁଷ୍ଟିକର ଶକ୍ତି | ପୃଥିବୀ କୀଟମାନଙ୍କର ହଜମ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଜୈବିକ ପଦାର୍ଥକୁ ଏକ ରୂପରେ ବିଭକ୍ତ କରେ ଯାହା ଉଦ୍ଭିଦମାନଙ୍କ ପାଇଁ ସହଜରେ ଉପଲବ୍ଧ | ଫଳସ୍ୱରୂପ ଭର୍ମିକମ୍ପୋଷ୍ଟ ନାଇଟ୍ରୋଜେନ, ଫସଫରସ୍, ପୋଟାସିୟମ୍, ମାଇକ୍ରୋନ୍ୟୁଟ୍ରିଏଣ୍ଟସ୍ ଏବଂ ଉପକାରୀ ମାଇକ୍ରୋଅର୍ଗାନ୍ସ ସହିତ ଭରପୂର ଅଟେ, ଫସଲ ପାଇଁ ଏକ ସନ୍ତୁଳିତ ଏବଂ ସହଜରେ ଗ୍ରହଣ ଯୋଗ୍ୟ ପୁଷ୍ଟିକର ଉତ୍ସ ଯୋଗାଇଥାଏ |
2. ଉନ୍ନତ ମୃତ୍ତିକା ଗଠନ:
ଉଦ୍ଭିଦ ବୃଦ୍ଧିରେ ମାଟିର ଭୌତିକ ଗଠନ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥାଏ | ଭର୍ମିକମ୍ପୋଷ୍ଟ (Vermicompost) ଏହାର ଜଳ ଧାରଣ କ୍ଷମତା, ଜଳବାୟୁ ଏବଂ ଜଳ ନିଷ୍କାସନରେ ଉନ୍ନତି କରି ମୃତ୍ତିକାର ଗଠନକୁ ବଢ଼ାଇଥାଏ | ଭର୍ମିକମ୍ପୋଷ୍ଟର ହ୍ୟୁମସ୍-ସମୃଦ୍ଧ ରଚନା ଏକ ପ୍ରାକୃତିକ ମୃତ୍ତିକା କଣ୍ଡିସନର ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରେ, ମୂଳ ବିକାଶ ଏବଂ ପୁଷ୍ଟିକର ଅବଶୋଷଣ ପାଇଁ ଅନୁକୂଳ ପରିବେଶ ସୃଷ୍ଟି କରେ |
3. ଉନ୍ନତ ଉଦ୍ଭିଦ ବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ଫଳ:
ଭର୍ମିକମ୍ପୋଷ୍ଟର (Vermicompost) ପ୍ରୟୋଗ କ୍ରମାଗତ ଭାବରେ ଉଦ୍ଭିଦ ବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ଅଧିକ ଫସଲ ଅମଳ ସହିତ ସଂଯୁକ୍ତ | ଉନ୍ନତ ପୁଷ୍ଟିକର ଉପଲବ୍ଧତା ଏବଂ ମୃତ୍ତିକାର ଗଠନ ଉନ୍ନତ ଉଦ୍ଭିଦ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ, ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକତା ଏବଂ ଅଧିକ ଉତ୍ପାଦନରେ ସହାୟକ ହୁଏ | ଭର୍ମିକମ୍ପୋଷ୍ଟ ଗ୍ରହଣ କରୁଥିବା କୃଷକମାନେ ପ୍ରାୟତ ସୁସ୍ଥ, ଅଧିକ ସ୍ଥାୟୀ ଫସଲର ଲାଭ ଉଠାଇଥାନ୍ତି |
4. ପ୍ରାକୃତିକ କୀଟ ଏବଂ ରୋଗ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ:
ଭର୍ମିକମ୍ପୋଷ୍ଟରେ (Vermicompost) ଉପକାରୀ ମାଇକ୍ରୋଅର୍ଗାନ୍ସ ଏବଂ ଏନଜାଇମ୍ ଥାଏ ଯାହା କୀଟନାଶକ ଏବଂ ରୋଗରୁ ପ୍ରାକୃତିକ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିପାରିବ | ଭର୍ମିକମ୍ପୋଷ୍ଟରେ ଚିଟିନେଜ୍ ଉତ୍ପାଦନ କରୁଥିବା ଜୀବାଣୁଙ୍କର ଉପସ୍ଥିତି, ରାସାୟନିକ କୀଟନାଶକ ପାଇଁ ଏକ ସ୍ଥାୟୀ ବିକଳ୍ପ ଯୋଗାଇ ପାଥୋଜେନିକ୍ ଜୀବମାନଙ୍କୁ ଦମନ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ |
5. ସନ୍ତୁଳିତ pH ସ୍ତର:
ଉଦ୍ଭିଦମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଉପଯୁକ୍ତ ପୋଷକ ତତ୍ତ୍ୱ ପାଇବା ପାଇଁ ମାଟିରେ ସଠିକ୍ pH ସ୍ତର ବଜାୟ ରଖିବା ଜରୁରୀ | ଭର୍ମିକମ୍ପୋଷ୍ଟ ମାଟିର pH କୁ ବଫର୍ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ, ଉଦ୍ଭିଦ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଅଧିକ ସନ୍ତୁଳିତ ଏବଂ ସ୍ଥିର ପରିବେଶ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରେ | ଏହା ବିଶେଷତ ସେହି ଅଞ୍ଚଳରେ ଉପକାରୀ ଅଟେ ଯେଉଁଠାରେ ମୃତ୍ତିକାର ଅମ୍ଳତା କିମ୍ବା କ୍ଷାର କ୍ଷମତା କୃଷି ପାଇଁ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ |
6. ରାସାୟନିକ ନିର୍ଭରଶୀଳତା ହ୍ରାସ:
ପାରମ୍ପାରିକ ଚାଷ ପ୍ରଣାଳୀରେ ପ୍ରାୟତ ସିନ୍ଥେଟିକ୍ ସାରର ବ୍ୟବହାର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ, ଯାହା ମୃତ୍ତିକାର ଅବକ୍ଷୟ ଏବଂ ପରିବେଶ ପ୍ରଦୂଷଣର କାରଣ ହୋଇପାରେ | ଭର୍ମିକମ୍ପୋଷ୍ଟ ଏକ ପରିବେଶ ଅନୁକୂଳ ବିକଳ୍ପ ପ୍ରଦାନ କରେ, ରାସାୟନିକ ଇନପୁଟ ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳତା ହ୍ରାସ କରେ ଏବଂ ସ୍ଥାୟୀ ଚାଷ ପ୍ରଣାଳୀକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରେ |
7. ପରିବେଶ ସ୍ଥିରତା:
ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ପୁନ ବ୍ୟବହାରର ଏକ ପରିବେଶ ଅନୁକୂଳ ପଦ୍ଧତି | ଜୈବିକ ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁକୁ ଲ୍ୟାଣ୍ଡଫିଲରୁ ଅଲଗା କରି ଏହାକୁ ପୁଷ୍ଟିକର ସମୃଦ୍ଧ କମ୍ପୋଷ୍ଟରେ ପରିଣତ କରି ଭର୍ମିକମ୍ପୋଷ୍ଟିଂ ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ହ୍ରାସ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ ଏବଂଜୈବିକ ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ନିଷ୍କାସନର ପରିବେଶ ପ୍ରଭାବକୁ ହ୍ରାସ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ |
8. ମୂଲ୍ୟ-ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଏବଂ ସ୍ଥାୟୀ ଚାଷ:
ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ପୁନ ବ୍ୟବହାରର ଏକ ଉପାଦାନ ଭାବରେ, ଭର୍ମିକମ୍ପୋଷ୍ଟ (Vermicompost) କୃଷକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ବ୍ୟୟବହୁଳ ସମାଧାନ | ଏହାର ଉତ୍ପାଦନ ଜୈବିକ ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ, ଏହାକୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଖର୍ଚ୍ଚ ନକରି ମାଟିର ଉର୍ବରତା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଏକ ଅର୍ଥନୈତିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ସକ୍ଷମ ଏବଂ ସ୍ଥାୟୀ ବିକଳ୍ପ ଭାବରେ ପରିଣତ କରେ |
9. ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ଏବଂ କ୍ଷୁଦ୍ର-ଚାଷ ସଶକ୍ତିକରଣ
କ୍ଷୁଦ୍ର ଏବଂ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ଭିତ୍ତିକ କୃଷି ପଦକ୍ଷେପ ପାଇଁ ଭର୍ମିକମ୍ପୋଷ୍ଟିଂ ଉପଯୁକ୍ତ ଅଟେ | ଏହାର ସରଳତା ଏବଂ ସ୍ୱଳ୍ପ ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ବିନିଯୋଗ ଏହାକୁ ବ୍ୟାପକ କୃଷକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଉପଲବ୍ଧ କରାଇଥାଏ, ସ୍ଥାନୀୟ ସମ୍ପ୍ରଦାୟକୁ ସ୍ଥାୟୀ କୃଷି ଅଭ୍ୟାସ ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ସଶକ୍ତ କରିଥାଏ |
ଭର୍ମିକମ୍ପୋଷ୍ଟ କିପରି ତିଆରି କରିବେ:
ବର୍ତ୍ତମାନ ଯେହେତୁ ଆମେ ଭର୍ମିକମ୍ପୋଷ୍ଟର (Vermicompost) ଉପକାରିତା ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିଛୁ, ଆସନ୍ତୁ ଏହାକୁ ତିଆରି କରିବାର ବ୍ୟବହାରିକ ଦିଗକୁ ଯିବା | ଭର୍ମିକମ୍ପୋଷ୍ଟିଂ ଜିଆମାନଙ୍କର କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ପାଇଁ ଅନୁକୂଳ ପରିବେଶ ସୃଷ୍ଟି କରେ, ଯାହା ଜୈବିକ ପଦାର୍ଥକୁ ପୁଷ୍ଟିକର ସମୃଦ୍ଧ କମ୍ପୋଷ୍ଟରେ ବିଭକ୍ତ କରେ | ଭର୍ମିକମ୍ପୋଷ୍ଟ ତିଆରି କରିବା ପାଇଁ ଏଠାରେ ଏକ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀ:
1: ଏକ ଉପଯୁକ୍ତ ପାତ୍ର ବାଛନ୍ତୁ
ଭର୍ମିକମ୍ପୋଷ୍ଟିଂ (Vermicomposting) ପାଇଁ ଏକ ପାତ୍ର ଚୟନ କରନ୍ତୁ | ବିକଳ୍ପଗୁଡ଼ିକରେ ବିନ୍, କାଠ ବାକ୍ସ, କିମ୍ବା ପୁନନିର୍ମିତ ପାତ୍ରଗୁଡିକ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ | ଆବଶ୍ୟକ ଏରୋବିକ୍ ସ୍ଥିତିକୁ ବଜାୟ ରଖିବା ପାଇଁ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ଡ୍ରେନେଜ୍ ଛିଦ୍ର ଏବଂ ଭେଣ୍ଟିଲେସନ୍ ନିଶ୍ଚିତ କରନ୍ତୁ |
2: ସାମଗ୍ରୀ ସଂଗ୍ରହ କରନ୍ତୁ
ସବୁଜ ଏବଂ ବାଦାମୀ ଜୈବିକ ପଦାର୍ଥର ମିଶ୍ରଣ ସଂଗ୍ରହ କରନ୍ତୁ | ସବୁଜ ସାମଗ୍ରୀରେ ରୋଷେଇ ଘରର ସ୍କ୍ରାପ୍ (ଫଳ ଏବଂ ପନିପରିବା ଚୋପା, କଫି ଗ୍ରାଉଣ୍ଡ) ଏବଂ ତାଜା ଉଦ୍ଭିଦ ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ | ବ୍ରାଉନ୍ ସାମଗ୍ରୀଗୁଡ଼ିକ ଶୁଖିଲା ପତ୍ର, ନଡ଼ା, ଖଣ୍ଡିଆ ଖବରକାଗଜ ଏବଂ କାର୍ଡବୋର୍ଡକୁ ନେଇ ଗଠିତ |
3: ଶଯ୍ୟା ସୃଷ୍ଟି କରନ୍ତୁ
2: 1 ଅନୁପାତରେ ସବୁଜ ଏବଂ ବାଦାମୀ ସାମଗ୍ରୀକୁ ମିଶାଇ ଶଯ୍ୟା ସାମଗ୍ରୀ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରନ୍ତୁ | ଏହି ମିଶ୍ରଣକୁ ଆର୍ଦ୍ର କରନ୍ତୁ ଯେପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହା ଏକ ରଙ୍ଗ୍ ଆଉଟ୍ ସ୍ପଞ୍ଜର ସ୍ଥିରତା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପହଞ୍ଚେ | ପୋକ ପାଇଁ ଏକ ଆରାମଦାୟକ ପରିବେଶ ସୃଷ୍ଟି କରିବା ପାଇଁ ପାତ୍ରର ତଳେ ଶଯ୍ୟା ବିସ୍ତାର କରନ୍ତୁ |
4:ଉତ୍ତମ ପରିଣାମର ଜିଆ ମିଶାନ୍ତୁ (Earthworms)
ଶଯ୍ୟାରେ ଜିଆ (Earthworms) କୀଟ ମିଶାନ୍ତୁ | ଲାଲ୍ ୱିଗଲର୍ (ଇଜେନିଆ ଫେଟିଡା) ସାଧାରଣତ ଭର୍ମିକମ୍ପୋଷ୍ଟିଂରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ |
5: କୀଟମାନଙ୍କୁ ଖାଇବାକୁ ଦିଅନ୍ତୁ
ଧିରେ ଧିରେ ରୋଷେଇ ଘରର ସ୍କ୍ରାପ୍ ଏବଂ ଅତିରିକ୍ତ ଜୈବିକ ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁକୁ ପାତ୍ରରେ ମିଶାନ୍ତୁ | ଅତ୍ୟଧିକ ଖାଇବା ଠାରୁ ଦୂରେଇ ରୁହନ୍ତୁ, କାରଣ ଏହା ଏକ ଅସନ୍ତୁଳନ ଏବଂ ଅପ୍ରୀତିକର ଦୁର୍ଗନ୍ଧର କାରଣ ହୋଇପାରେ | ଆର୍ଦ୍ରତାକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ଏବଂ କୀଟନାଶକକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ଖାଦ୍ୟକୁ ଏକ ଶଯ୍ୟା ସ୍ତର ସହିତ ଘୋଡାନ୍ତୁ |
6: ସର୍ତ୍ତଗୁଡିକ ବଜାୟ ରଖନ୍ତୁ
ପୋକ ପାଇଁ ସର୍ବୋତ୍କୃଷ୍ଟ ଅବସ୍ଥା ନିଶ୍ଚିତ କରନ୍ତୁ | ଅତ୍ୟଧିକ ଉତ୍ତାପକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ଭର୍ମିକମ୍ପୋଷ୍ଟ ବିନ୍ କୁ ଛାଇ ଅଞ୍ଚଳରେ ରଖନ୍ତୁ, ଏବଂ ଜଳଜଳ କିମ୍ବା ଶୁଷ୍କ ଅବସ୍ଥାକୁ ଏଡାଇବା ପାଇଁ ଆର୍ଦ୍ରତା ସ୍ତର ଉପରେ ନଜର ରଖନ୍ତୁ |
ଅମଳ ହୋଇଥିବା ଭର୍ମିକମ୍ପୋଷ୍ଟକୁ (Vermicompost) ପୁଷ୍ଟିକର ସମୃଦ୍ଧ ମୃତ୍ତିକା ସଂଶୋଧନ ଭାବରେ ବଗିଚା ଶଯ୍ୟା କିମ୍ବା ହାଣ୍ଡି ଉଦ୍ଭିଦଗୁଡିକରେ ପ୍ରୟୋଗ କରନ୍ତୁ | ଭବିଷ୍ୟତରେ ବ୍ୟବହାର ପାଇଁ କୌଣସି ଅତିରିକ୍ତ କମ୍ପୋଷ୍ଟକୁ ଏକ ଆଚ୍ଛାଦିତ ପାତ୍ରରେ ରଖନ୍ତୁ |
ସ୍ଥାୟୀ ଏବଂ ଜୈବିକ କୃଷି ପ୍ରଣାଳୀର ସମ୍ଭାବ୍ୟତା ପାଇଁ ଭର୍ମିକମ୍ପୋଷ୍ଟିଂ (Vermicomposting) ଏକ ଉତ୍ତମ ପ୍ରକ୍ରିୟା | ଏହାର ବହୁ ଉପକାର, ବର୍ଦ୍ଧିତ ମୃତ୍ତିକାର ଉର୍ବରତା ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ହ୍ରାସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ଏହା ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟକର ଫସଲ ଚାଷ କରିବାକୁ ତଥା ପରିବେଶ ସଂରକ୍ଷଣରେ ସହଯୋଗ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଥିବା କୃଷକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ମୂଲ୍ୟବାନ ସମ୍ପତ୍ତି ଅଟେ | ଯେହେତୁ ଆମେ ଆଧୁନିକ କୃଷିରେ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ଅଧିକ ଦେଖୁଛେ, ଭର୍ମିକମ୍ପୋଷ୍ଟିଂର ସରଳତା ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟକାରିତା କୃଷି ଏବଂ ପରିବେଶ ମଧ୍ୟରେ ଅଧିକ ସ୍ଥାୟୀ ଏବଂ ସୁସଂଗତ ସମ୍ପର୍କ ପାଇଁ ଆଶାର ଏକ ଆଲୋକ ପ୍ରଦାନ କରେ |
Rice Disease: ଧାନ ଫସଲର 5 ଟି ମୁଖ୍ୟ ରୋଗ ଏବଂ ଏହାର ନିରାକରଣ
Sunflower Farming: ସୂର୍ଯ୍ୟମୁଖୀ ଚାଷରେ ମିଳୁଛି ପ୍ରବଳ ଲାଭ, ଜାଣନ୍ତୁ ନୂଆ ଉପାୟ
Share your comments