Cow Farming : ଏହି ଉପାୟରେ ଆରମ୍ଭ କରନ୍ତୁ Milk Business, ଜାଣନ୍ତୁ ପୁରା ପ୍ରକ୍ରିୟା

Cow Farming and Milk Business pic credit @pexels,@canva

ଭାରତରେ ଗାଈ ଚାଷ ଏବଂ ଦୁଗ୍ଧ ବ୍ୟବସାୟ ଶତାବ୍ଦୀ ଧରି ଦେଶର କୃଷି ଦୃଶ୍ୟ ପାଇଁ ଅବିଚ୍ଛେଦ୍ୟ ଅଙ୍ଗ ଭାବରେ ସାରା ଦେଶରେ ପରିଚିତ। ପାରମ୍ପାରିକ ଦୁଗ୍ଧ ଚାଷର ଏକ ସମୃଦ୍ଧ ଇତିହାସ ସହିତ ଭାରତ ବିଶ୍ୱର ସର୍ବ ବୃହତ୍ତମ ଦୁଗ୍ଧ ଉତ୍ପାଦନକାରୀମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ରହିଆସିଛି | ଗାଈ ଏବଂ ଦୁଗ୍ଧ ବ୍ୟବସାୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପ୍ରବେଶ କରିବାକୁ ଚିନ୍ତା କରୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ପାଇଁ ଏହି ବିସ୍ତୃତ ଆର୍ଟିକିଲ ମାଧ୍ୟମରେ ଆମେ ଆପଣଙ୍କୁ ଅନ୍ତର୍ନିହିତ ସୂଚନା, ରଣନୀତି ଏବଂ ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ ସୂଚନା ପ୍ରଦାନ କରିବୁ |

ଭାରତରେ ଗୋପାଳନର ମହତ୍ୱ:

1.ଐତିହାସିକ ପ୍ରସଙ୍ଗ:
ଭାରତୀୟ ଇତିହାସ ଏବଂ ସଂସ୍କୃତିରେ ଗୋପାଳନର ମୂଳ ରହିଛି। ଗାଈ ମାନଙ୍କୁ ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମରେ ପବିତ୍ର ପଶୁ ଭାବରେ ସମ୍ମାନିତ କରାଯାଏ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ମହତ୍ତ୍ ଧାର୍ମିକ ବିଶ୍ୱାସଠାରୁ ଅଧିକ ବ୍ୟାପିଥାଏ। ପାରମ୍ପାରିକ ଭାବରେ ଗାଈ ମାନେ କୃଷକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଜୀବିକା ନିର୍ବାହ କରିଆସୁଛନ୍ତି, ଦୁଗ୍ଧ, ଇନ୍ଧନ ଏବଂ ସାର ପାଇଁ ଗୋବର ଯୋଗାଉଛନ୍ତି ଏବଂ କୃଷି ସମୃଦ୍ଧିର ପ୍ରତୀକ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛନ୍ତି ।

2. ଅର୍ଥନୈତିକ ପ୍ରଭାବ:
ଗାଈ ଚାଷ ଭାରତର ଗ୍ରାମୀଣ ଅର୍ଥନୀତିରେ ଯଥେଷ୍ଟ ସହାୟକ ହୋଇଥାଏ। ଏହା ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଚାଷୀଙ୍କ ପାଇଁ ଜୀବିକା ଯୋଗାଇଥାଏ ଏବଂ ଦୁଗ୍ଧ ଶିଳ୍ପ ଦୁଗ୍ଧ ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ, ବଣ୍ଟନ ଏବଂ ଖୁଚୁରା ସମେତ ବିଭିନ୍ନ ସହାୟକ ବ୍ୟବସାୟକୁ ସମର୍ଥନ କରେ |

3. ପ୍ରଜାତିର ବିବିଧତା
ଭାରତ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ଗୋରୁ ପ୍ରଜାତିର ଗର୍ବ କରେ, ପ୍ରତ୍ୟେକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଜଳବାୟୁ ପରିସ୍ଥିତି ଏବଂ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଅନୁକୂଳ | ଲୋକପ୍ରିୟ ପ୍ରଜାତିଗୁଡିକ ମଧ୍ୟରେ ହୋଲଷ୍ଟାଇନ୍ ଫ୍ରିଜିଆନ୍, ଜର୍ସି, ଗିର୍, ସାହିୱାଲ୍ ଏବଂ ରେଡ୍ ସିନ୍ଧି ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ | ପ୍ରଜାତିର ପସନ୍ଦ ଜଳବାୟୁ, ଫିଡ୍ ଉପଲବ୍ଧତା ଏବଂ ଚାଷର ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ |

ଗାଈ ଫାର୍ମ କିପରି କରିବେ ଆରମ୍ଭ:

1.ଏକ ଉପଯୁକ୍ତ ସ୍ଥାନ ବାଛିବା:
ଏକ ସଫଳ ଗାଈ ଚାଷ ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ ସ୍ଥାନ ବାଛିବା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ | ଜଳବାୟୁ, ଜଳ ଉପଲବ୍ଧତା ଏବଂ ବଜାରର ନିକଟତରତା ଭଳି କାରକକୁ ବିଚାର କରିବାକୁ ହେବ | ପଞ୍ଜାବ, ହରିୟାଣା, ଗୁଜୁରାଟ ଏବଂ ରାଜସ୍ଥାନ ପରି ରାଜ୍ୟଗୁଡିକ ସେମାନଙ୍କର ଦୁଗ୍ଧ ଶିଳ୍ପ ପାଇଁ ଜଣାଶୁଣା |

2. ଭିତ୍ତିଭୂମି ଏବଂ ସୁବିଧା:
ଗାଈ ମାନଙ୍କର କଲ୍ୟାଣ ଏବଂ ଚାଷର ଦକ୍ଷତା ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ ଭିତ୍ତିଭୂମି ପ୍ରତିଷ୍ଠା ଏକାନ୍ତ ଆବଶ୍ୟକ | ମୁଖ୍ୟ ବିଚାରଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ଭଲ ଚାଳିତ ଶେଡ, ବିଶୁଦ୍ଧ ଜଳ ଯୋଗାଣ, ଖାଇବାକୁ ଭିତ୍ତିଭୂମି ଏବଂ ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ପରିଚାଳନା ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ |

3.ଗୁଣବତ୍ତା ପ୍ରଜାତିର କ୍ରୟ:
ଗୋରୁ ପ୍ରଜାତିର ପସନ୍ଦ ଚାଷର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ | ଦୁଗ୍ଧ ଫାର୍ମଗୁଡିକ ସାଧାରଣତ ହୋଲଷ୍ଟାଇନ୍ ଫ୍ରିଜିଆନ୍ ଏବଂ ଜର୍ସି ପରି ଉଚ୍ଚ ଅମଳକ୍ଷମ ପ୍ରଜାତି ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦେଉଥିବାବେଳେ ସାହିୱାଲ ପରି ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରଜାତି ଉଭୟ ଦୁଗ୍ଧ ଏବଂ ମାଂସ ଉତ୍ପାଦନ ପାଇଁ ପସନ୍ଦ କରାଯାଇପାରେ | ନିଶ୍ଚିତ କରନ୍ତୁ ଯେ କିଣାଯାଇଥିବା ପଶୁମାନେ ସୁସ୍ଥ, ଟୀକାକରଣ ଏବଂ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ଉତ୍ସରୁ ଆସନ୍ତି |

4. ଖାଇବା :
ଉପଯୁକ୍ତ କ୍ଷୀର ଉତ୍ପାଦନ ପାଇଁ ଏକ ସନ୍ତୁଳିତ ଏବଂ ପୁଷ୍ଟିକର ଖାଦ୍ୟ ଯୋଗାଇବା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ | ଗାଈ ଡାଏଟ୍ ସାଧାରଣତ ସବୁଜ ଚାରା, ଶୁଖିଲା ଚାରା, ଏକାଗ୍ର ଫିଡ୍ ଏବଂ ମିନେରାଲ୍ ସପ୍ଲିମେଣ୍ଟର ମିଶ୍ରଣକୁ ନେଇ ଗଠିତ | ପ୍ରାଣୀ ଚିକିତ୍ସକ କିମ୍ବା ପୁଷ୍ଟିକର ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ସହ ସହଯୋଗ କରିବା ଗୋରୁର ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଆବଶ୍ୟକତା ଅନୁଯାୟୀ ଏକ ଡାଏଟ୍ ଯୋଜନା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ |

5. ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା ଏବଂ ପ୍ରାଣୀ ଚିକିତ୍ସା ସହାୟତା:
ଏକ ସୁସ୍ଥ ଗୋରୁର ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ ପାଇଁ ନିୟମିତ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଯାଞ୍ଚ, ଟୀକାକରଣ, ଏବଂ ତୁରନ୍ତ ଚିକିତ୍ସା ଧ୍ୟାନ ଜରୁରୀ | ସ୍ଥାନୀୟ ପ୍ରାଣୀ ଚିକିତ୍ସକଙ୍କ ସହ ଏକ ସମ୍ପର୍କ ସ୍ଥାପନ କରନ୍ତୁ ଯିଏ ପ୍ରତିଷେଧକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା ଉପରେ ମାର୍ଗଦର୍ଶନ ଦେଇପାରିବେ ଏବଂ ଯେକୌଣସି ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ କରିପାରିବେ।

ଦୁଗ୍ଧ ଉତ୍ପାଦନ ଏବଂ ଗୁଣବତ୍ତା ପରିଚାଳନା:

1. ଦୁଗ୍ଧ ଅଭ୍ୟାସ:
ଉଭୟ ଗାଈର ସୁସ୍ଥତା ଏବଂ କ୍ଷୀରର ଗୁଣ ପାଇଁ ଦକ୍ଷ କ୍ଷୀର ଅଭ୍ୟାସ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ | ଏକ ନିରନ୍ତର କ୍ଷୀର କାର୍ଯ୍ୟସୂଚୀ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରନ୍ତୁ, କ୍ଷୀର ଦେବା ସମୟରେ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ନିଶ୍ଚିତ କରନ୍ତୁ ଏବଂ ଉପଯୁକ୍ତ କ୍ଷୀର ଯନ୍ତ୍ର ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତୁ | ମେକାନାଇଜଡ୍ କ୍ଷୀର ପ୍ରଣାଳୀ ଗ୍ରହଣ କରିବା ଦ୍ୱାରା ଉତ୍ପାଦକତା ବୃଦ୍ଧି ହୋଇପାରିବ ଏବଂ ଶ୍ରମ ମୂଲ୍ୟ ହ୍ରାସ ହୋଇପାରିବ |

2. ଦୁଗ୍ଧ ଗୁଣବତ୍ତା ନିୟନ୍ତ୍ରଣ:
ଏକ ସଫଳ ଦୁଗ୍ଧ ବ୍ୟବସାୟ ପାଇଁ ଦୁଗ୍ଧ ଗୁଣର ଉଚ୍ଚ ମାନର ବଜାୟ ରଖିବା ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ | ସ୍ବଛତା ପ୍ରୋଟୋକଲଗୁଡିକ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରନ୍ତୁ, ଚର୍ବି ଏବଂ ବ୍ୟାକ୍ଟେରିଆ ଲୋଡ୍ ପରି ପାରାମିଟରଗୁଡିକ ପାଇଁ ନିୟମିତ ଦୁଗ୍ଧ ପରୀକ୍ଷା କରନ୍ତୁ ଏବଂ ନିୟାମକ ମାନକ ପାଳନ କରନ୍ତୁ | ଗୁଣବତ୍ତା ନିଶ୍ଚିତତା କେବଳ ଗ୍ରାହକଙ୍କ ଆଶା ପୂରଣ କରିବ ନାହିଁ ବରଂ ବ୍ୟାପକ ବଜାର ପାଇଁ ଦ୍ୱାର ଖୋଲିବ |

3. ସଂରକ୍ଷଣ ଏବଂ ପରିବହନ:
କ୍ଷୀର ସତେଜତା ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ସଠିକ୍ ସଂରକ୍ଷଣ ଏବଂ ପରିବହନ ଅଭ୍ୟାସ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ | ଅନ୍-ଫାର୍ମ ଷ୍ଟୋରେଜ୍ ପାଇଁ ରେଫ୍ରିଜରେଜେସନ୍ ସୁବିଧାଗୁଡ଼ିକରେ ବିନିଯୋଗ କରନ୍ତୁ ଏବଂ ପରିବହନ ପାଇଁ ଇନସୁଲେଟେଡ୍ ପାତ୍ରଗୁଡିକ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତୁ | ଲୁଣ୍ଠନକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ ୟୁନିଟ୍ କିମ୍ବା ସ୍ଥାନୀୟ ବଜାରକୁ ଠିକ୍ ସମୟରେ ବିତରଣ ଏକାନ୍ତ ଆବଶ୍ୟକ |

ଦୁଗ୍ଧ ବ୍ୟବସାୟରେ ପ୍ରବେଶ:

1. ବଜାର ଅନୁସନ୍ଧାନ:
ଦୁଗ୍ଧ ବ୍ୟବସାୟରେ ପ୍ରବେଶ କରିବା ପୂର୍ବରୁ, ତୁମର ଲକ୍ଷ୍ୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ଚାହିଦା, ମୂଲ୍ୟ ଧାରା ଏବଂ ଉପଭୋକ୍ତା ପସନ୍ଦ ବୁଝିବା ପାଇଁ ପୁଙ୍ଖାନୁପୁଙ୍ଖ ବଜାର ଅନୁସନ୍ଧାନ କରନ୍ତୁ | ସମ୍ଭାବ୍ୟ ପ୍ରତିଯୋଗୀମାନଙ୍କୁ ଚିହ୍ନଟ କର ଏବଂ ଭିନ୍ନତା ପାଇଁ ସୁଯୋଗ ଆକଳନ କରନ୍ତୁ |

2. ଆଇନଗତ ଏବଂ ନିୟାମକ ଅନୁକରଣ:
ଭାରତରେ ଏକ ଦୁଗ୍ଧ ବ୍ୟବସାୟ ଚଳାଇବା ପାଇଁ ନିୟାମକ ଆବଶ୍ୟକତା ପାଳନ କରିବା ଜରୁରୀ ଅଟେ | ଆପଣଙ୍କ ଉତ୍ପାଦର ଆଇନଗତତା ଏବଂ ନିରାପତ୍ତାକୁ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ଖାଦ୍ୟ ନିରାପତ୍ତା ଏବଂ ମାନକ ପ୍ରାଧିକରଣ ଅଫ୍ ଇଣ୍ଡିଆ (FSSAI) ପରି ନିୟାମକ ସଂସ୍ଥାଗୁଡ଼ିକରୁ ଆବଶ୍ୟକ ଲାଇସେନ୍ସ ଏବଂ ପ୍ରମାଣପତ୍ର ପ୍ରାପ୍ତ କରନ୍ତୁ |

3.ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ ଏବଂ ପ୍ୟାକେଜିଂ:
ଯଦି ଆପଣ କ୍ଷୀରକୁ ଅନ-ସାଇଟରେ ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ କରିବାକୁ ଯୋଜନା କରୁଛନ୍ତି, ଆବଶ୍ୟକ ଉପକରଣ ଏବଂ ସୁବିଧାରେ ବିନିଯୋଗ କରନ୍ତୁ | ବିକଳ୍ପ ଭାବରେ, ସ୍ଥାନୀୟ ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ ୟୁନିଟ୍ ସହିତ ସହଭାଗିତା ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରନ୍ତୁ | ପ୍ୟାକେଜିଂ ପ୍ରତି ଧ୍ୟାନ ଦିଅନ୍ତୁ, କାରଣ ଏହା କେବଳ ସତେଜତା ରକ୍ଷା କରେ ନାହିଁ ବରଂ ଉତ୍ପାଦର ସାମଗ୍ରିକ ଆବେଦନକୁ ମଧ୍ୟ ସାହାଯ୍ୟ କରେ |

ମାର୍କେଟିଂ:
ତୁମର ଲକ୍ଷ୍ୟ ବଜାରରେ ଦକ୍ଷତାର ସହିତ ପହଞ୍ଚିବା ପାଇଁ ଏକ ଦୃଢ଼ ବଣ୍ଟନ ନେଟୱାର୍କ ବିକାଶ କରନ୍ତୁ | ସ୍ଥାନୀୟ ଖୁଚୁରା ବ୍ୟବସାୟୀ, ଗ୍ରୋସରୀ ଷ୍ଟୋର୍ଗୁଡିକ ସହିତ ସମ୍ପର୍କ ସ୍ଥାପନ କରନ୍ତୁ ଏବଂ ସମ୍ଭବତ ଅନଲାଇନ୍ ପ୍ଲାଟଫର୍ମଗୁଡିକ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରନ୍ତୁ | ବ୍ରାଣ୍ଡିଂ ଏବଂ ପ୍ରୋତ୍ସାହନମୂଳକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ସହିତ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ମାର୍କେଟିଂ, ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବାରେ ଏବଂ ଏକ ବିଶ୍ୱସ୍ତ ଗ୍ରାହକ ଆଧାର ଗଠନ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବ |

ପ୍ରମୁଖ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ

ଫିଡ୍ ଏବଂ ଖାଇବାକୁ ଉପଲବ୍ଧତା:
ବିଶେଷତ ପ୍ରତିକୂଳ ପାଗ ସମୟରେ ଫିଡ୍ ଏବଂ ଖାଇବାକୁ ଏକ ସ୍ଥିର ଏବଂ ଉଚ୍ଚ-ଗୁଣାତ୍ମକ ଯୋଗାଣ ନିଶ୍ଚିତ କରିବା ଏକ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ହୋଇପାରେ | ଫିଡ୍ ଷ୍ଟୋରେଜ୍ ସୁବିଧା ପ୍ରତିଷ୍ଠା ଏବଂ ବିକଳ୍ପ ଚାରା ଉତ୍ସଗୁଡିକ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରି al ତୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ପାଇଁ ଯୋଜନା କରନ୍ତୁ |

ରୋଗ ପରିଚାଳନା:
ଗୋରୁ ରୋଗ ଗୋରୁର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପ୍ରତି ନିରନ୍ତର ବିପଦ ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ। କଠୋର ଜୈବ ନିରାପତ୍ତା ପଦକ୍ଷେପ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କର, ଟୀକାକରଣ କାର୍ଯ୍ୟସୂଚୀ ବଜାୟ ରଖନ୍ତୁ, ଏବଂ ରୋଗ ବିସ୍ତାରକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ତୁରନ୍ତ କୌଣସି ଅସୁସ୍ଥ ପ୍ରାଣୀକୁ ପୃଥକ କରି ଚିକିତ୍ସା କରନ୍ତୁ |

ବଜାର ପରିବର୍ତ୍ତନ:
ଦୁଗ୍ଧ ମୂଲ୍ୟ ବଜାରରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇପାରେ | କୃଷକମାନେ ବଜାର ଧାରା ବିଷୟରେ ଅବଗତ ହେବା ଉଚିତ, ଆୟ ପ୍ରବାହକୁ ବିବିଧ କରିବା ପାଇଁ ମୂଲ୍ୟଯୁକ୍ତ ଉତ୍ପାଦଗୁଡିକ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିବା ଏବଂ ସ୍ଥିରତା ପାଇଁ ପ୍ରୋସେସର୍ ସହିତ ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ଚୁକ୍ତିନାମା କରିବାକୁ ଚିନ୍ତା କରିବା ଉଚିତ୍ |

ବୈଷୟିକ ଏକୀକରଣ:
ଟେକ୍ନୋଲୋଜି ଗ୍ରହଣ କରିବା, ଯେପରିକି ସ୍ୱୟଂଚାଳିତ ଦୁଗ୍ଧ ପ୍ରଣାଳୀ, ଡାଟା ଆନାଲିଟିକ୍ସ ଏବଂ ଫାର୍ମ ମ୍ୟାନେଜମେଣ୍ଟ ସଫ୍ଟୱେର୍, ଦକ୍ଷତା ଏବଂ ଉତ୍ପାଦକତା ବୃଦ୍ଧି କରିପାରିବ | ବିକାଶଶୀଳ ଦୁଗ୍ଧ ଶିଳ୍ପରେ ପ୍ରତିଯୋଗୀତା ବଜାୟ ରଖିବା ପାଇଁ ଟେକ୍ନୋଲୋଜିରେ ବିନିଯୋଗ ଏକ ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ରଣନୀତି ହୋଇପାରେ |

ଗାଈ ଚାଷ ଆରମ୍ଭ କରିବା ଏବଂ ଭାରତରେ ଦୁଗ୍ଧ ବ୍ୟବସାୟରେ ପ୍ରବେଶ କରିବା ହେଉଛି ଏକ ଯାତ୍ରା ଯେଉଁଥିରେ ଯତ୍ନଶୀଳ ଯୋଜନା, ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତ ଏବଂ କୃଷି ଦୃଶ୍ୟର ଗଭୀର ବୁଝାମୁଣା ଆବଶ୍ୟକ | ଏହି ବିସ୍ତୃତ ଗାଇଡ୍ ଅନୁସରଣ କରି, ଆଶାକର୍ମୀ ଦୁଗ୍ଧ କୃଷକ ଏବଂ ଉଦ୍ୟୋଗୀମାନେ ଉପଯୁକ୍ତ ପ୍ରଜାତି ବାଛିବା ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଦୁଗ୍ଧ ଉତ୍ପାଦନ, ଗୁଣବତ୍ତା ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଏବଂ ବଜାର ପ୍ରବେଶ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଶିଳ୍ପର ଜଟିଳତାକୁ ଦେଖିପାରିବେ |

ଭାରତର ଗ୍ରାମୀଣ ଅର୍ଥନୀତିର ମେରୁଦଣ୍ଡ ଭାବରେ ଗାଈ ଚାଷ ଏବଂ ଦୁଗ୍ଧ ବ୍ୟବସାୟ କେବଳ ଆର୍ଥିକ ସମୃଦ୍ଧତା ନୁହେଁ ବରଂ ଜନସଂଖ୍ୟାର ପୁଷ୍ଟିକର ଆବଶ୍ୟକତା ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ସହାୟକ ହୋଇଥାଏ। ନିରନ୍ତର ଅଭ୍ୟାସ, ନିରନ୍ତର ଶିକ୍ଷା, ଏବଂ ଗ୍ରାହକ-କେନ୍ଦ୍ରିକ ଆଭିମୁଖ୍ୟ ପ୍ରତି ଏକ ପ୍ରତିବଦ୍ଧତା ସହିତ, ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ ଦୁଗ୍ଧ ଚାଷ ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କର ଉତ୍ସାହକୁ ଏକ ସମୃଦ୍ଧ ତଥା ପୂର୍ଣ୍ଣ ଉଦ୍ୟୋଗରେ ପରିଣତ କରି ଭାରତର କୃଷି ଏକ ଅନନ୍ୟ ଦିଗରେ ପହଞ୍ଚିପାରିବ ଏଥିରେ ତିଳେହେଲେ ସନ୍ଦେହ ନାହିଁ |

ମିଶ୍ରିତ ମାଛ ଚାଷରେ ହେଉଛି ପ୍ରବଳ ଲାଭ, ଜାଣନ୍ତୁ କିପରି କରିପାରିବେ ଅଧିକ ଉତ୍ପାଦନ

ଏହି ୫ଟି ଗାଈ କିସମରେ ପ୍ରଚୁର ଲାଭ, ଅଧିକ କ୍ଷୀର ସହ କୃଷିକ୍ଷେତ୍ରରେ ମିଳୁଛି ସାହାର୍ଯ୍ୟ