ପୁରା ଭାରତରେ ଡାଲି ଏକ ଦୈନନ୍ଦିନ ପୃଷ୍ଟିକର ଖାଦ୍ୟ ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା l ଆମିଷ ଖାଉନଥିବା ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ଡାଲି ହେଉଛି ,ଦୈନଦିନ ପ୍ରୋଟିନର ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ପୂରଣ କରିବାର ଏକ ନିଆରା ପ୍ରୟାଶ l ଏଥିରେ ଥିବା ସମ୍ପୂର୍ଣ ଏମିନୋ ଏସିଡ (complete amino acids) ଏହାର ପ୍ରୋଟିନର ଗୁଣବତ୍ତାକୁ ଦ୍ବିଗୁଣିତ କରିଥାଏ lତେଣୁ ନିତ୍ୟବ୍ୟବହାର୍ଯ୍ୟ ଦ୍ରବ୍ୟର ଗୁଣବତ୍ତା ଏବଂ ସଠିକ ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ସରକାର ସବୁବେଳେ ପଦକ୍ଷେପ ନେଇଆସିଛନ୍ତି l ଏବେ ଏକ ମାସ ମଧ୍ୟରେ ହରଡ଼ ଡାଲି (toor dal) ଏବଂ ବିରି ଡାଲିର (urad dal) ମୂଲ୍ୟ 8-10% କୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିବାବେଳେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ପରିସ୍ଥିତି ଉପରେ ନଜର ରଖିବା ପାଇଁ ଏକ କମିଟି ଗଠନ କରି ହରଡ଼ ଡାଲିର ଉପଲବ୍ଧତା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ପଦକ୍ଷେପ ନେବା ଆରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି। ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଚଣା ଡାଲିର (chick pea) ମୂଲ୍ୟ ମଧ୍ୟ 4-5% ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି |
ଗତ ସପ୍ତାହରେ ତୁଷାରପାତ ଏବଂ ହଠାତ୍ ମୂଲ୍ୟରେ ତୀବ୍ର ହ୍ରାସ ସମଗ୍ର ଡାଲି ବିତରଣକାରୀ ସଂସ୍ଥା ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଇଛି |
ଉପଭୋକ୍ତା ବ୍ୟାପାର ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ (Department of Consumer Affairs) ସୋମବାର ଏକ ବିବୃତ୍ତିରେ କହିଛି ଯେ,ଆସନ୍ତା ମାସରେ ଅଯଥା ମୂଲ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ହେଲେ ଆବଶ୍ୟକ ପୂର୍ବ ପଦକ୍ଷେପ ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ସରକାର ଘରୋଇ ବଜାରରେ ଥିବା ଅନ୍ୟ ଡାଲିର ଷ୍ଟକ୍ ସ୍ଥିତିକୁ ତୀକ୍ଷ୍ଣ ନଜର ରଖିଛନ୍ତି। ଆସନ୍ତା କିଛି ମାସ ମଧ୍ୟରେ ଆମଦାନୀ ମାଧ୍ୟମରେ ଭାରତକୁ ଚାହିଦା ଏବଂ ଯୋଗାଣ ମଧ୍ୟରେ ଡାଲିର ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ପୂରଣ କରିବାକୁ ପଡିବ | ମାର୍ଚ୍ଚ 2024 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦେଶ ଅଳ୍ପ ଟ୍ୟାକ୍ସରେ ଉଭୟ ଦ୍ରବ୍ୟ ଆମଦାନୀ କରିବାକୁ ଅନୁମତି ଦେଇସାରିଛି।ବଜାର ଅଂଶଗ୍ରହଣକାରୀମାନେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଆଶା କରାଯାଉଥିବା ଠାରୁ କମ୍ ଆଗମନ ଭଲ ଚାହିଦା ସହିତ ମୂଲ୍ୟକୁ ଚାପରେ ରଖିଛି |
“ଡାଲିଜାତୀୟ ଶସ୍ୟର କମ୍ ଆଗମନ ଏବଂ ସ୍ଥାନୀୟ ବଜାରରେ ଭଲ ଚାହିଦା ହେତୁ ଘରୋଇ ମୂଲ୍ୟ ବଢୁଥିବା ଡାଲି ସହିତ ଆମଦାନୀ ହୋଇଥିବା ଗୁଣବତ୍ତା ପାଇଁ ଗତ ଏକ ମାସରୁ ମୂଲ୍ୟ ଅଧିକ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ଏପରିକି ପୁରା ହରଡ଼ ଡାଲିର ମୂଲ୍ୟ 90 / କିଲୋଗ୍ରାମରେ ପହଞ୍ଚି ସାରିଥିବାରୁ ଆମେ ଆଗମନ ବୃଦ୍ଧି ଦେଖୁନାହୁଁ ବୋଲି ମୟୂର ଗ୍ଲୋବାଲ କର୍ପୋରେସନର ମାଲିକ ହର୍ଷ ରାୟ କହିଛନ୍ତି।
ଦେଶୀ ଡାଲିଜାତୀୟ ଶସ୍ୟର ମୂଲ୍ୟ କେଜି ପିଛା ପ୍ରାୟ 7-8 ଟଙ୍କା ଅଧିକ ହୋଇଛି | ଚେନ୍ନାଇର ବଜାର ମୂଲ୍ୟରେ ଆମଦାନୀ ହୋଇଥିବା ହରଡ଼ ଡାଲିର ମୂଲ୍ୟ ମାର୍ଚ୍ଚ ଆରମ୍ଭରେ 76 / କିଲୋଗ୍ରାମରୁ , ବର୍ତ୍ତମାନ 82 / କିଲୋଗ୍ରାମକୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି; ସେହି ସମୟରେ ବିରି ଡାଲିର ମୂଲ୍ୟ 68 / କିଲୋଗ୍ରାମରୁ 75 / କିଲୋଗ୍ରାମକୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି।
ସର୍ବନିମ୍ନ ସହାୟତା ମୂଲ୍ୟରେ ଚଣା ଡାଲି ଏବଂ ମସୁର ଡାଲିର ସରକାରୀ କ୍ରୟ ଏହି ଡାଲିକୁ କିଛି ସମର୍ଥନ ଦେଇଛି, ଯାହାର ମୂଲ୍ୟ ଏମଏସପି (Minimum Support Price) ସ୍ତରରୁ କମ୍ ଥିଲା। ସରକାର ସମର୍ଥନ ମୂଲ୍ୟରେ କିଣୁଥିବାରୁ ଏକ ସପ୍ତାହ ମଧ୍ୟରେ ଚଣା ଡାଲିର ମୂଲ୍ୟ 2-3 / kg ଟଙ୍କା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି।
ମହିଳାଙ୍କୁ ଜୀବିକା ଯୋଗାଉଛି ମିଲେଟ୍ କାଫେ
ଚିନିର ମୂଲ୍ୟବୃଦ୍ଧି ଖାଦ୍ୟ ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ନୂଆ ବିପଦ