ଦେଶରେ ଲମ୍ପି ରୋଗ(Lumpy Skin Disease) ବ୍ୟାପିବା ପରେ ଅନେକ ରାଜ୍ୟର ଅଧିକାଂଶ ପରିବାର ଦୁଗ୍ଧ ଉତ୍ପାଦନରେ ପ୍ରବଳ କ୍ଷତି ସହିସାରିଲେଣି । ଏହା ସେମାନଙ୍କର ଜୀବିକା ଛଡାଇ ନେଇଛି ।
ବିଶେଷକରି ଶୁଷ୍କ ଏବଂ ଅର୍ଦ୍ଧ-ଶୁଷ୍କ ଅଞ୍ଚଳରେ ଭାରତର ଅଧିକାଂଶ ଗରିବ କୃଷକଙ୍କ ପାଇଁ ପଶୁପାଳନ ହେଉଛି ଚାଷର ମୁଖ୍ୟ ସ୍ରୋତ । 2019-20 ରେ ଏହି କ୍ଷେତ୍ର ମୋଟ ଅଭିବୃଦ୍ଧିରେ 4.35 ପ୍ରତିଶତ ଯୋଗଦାନ ଦେଇଛି ।
ବନ୍ୟା, ମରୁଡି ଭଳି ପ୍ରାକୃତିକ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ସମୟରେ ପଶୁପାଳନ ଚାଷୀଙ୍କ ଆୟର ମୁଖ୍ୟ ଜରିଆ ପାଲଟିଥାଏ । ଫସଲ ତୁଳନାରେ ବିଶେ, କରି କ୍ଷୂଦ୍ର ଓ ସୀମାନ୍ତ ଚାଷୀଙ୍କ ପାଇଁ ଏହା ବେଶ ଲାଭଦାୟକ ସାବ୍ୟସ୍ତ ହୋଇଛି । ପଶୁପାଳନ କ୍ଷେତ୍ରରେ କ୍ଷୂଦ୍ର ଚାଷୀଙ୍କ ଅଧିକ ଭାଗ ରହିଥାଏ ।
ଦେଶର ରାଜସ୍ଥାନରେ ସବୁଠୁ ଅଧିକ ପଶୁ ସମ୍ପଦ ରହିଛି । ରାଜ୍ୟରେ ଅନେକ ଚାଷୀଙ୍କ ପାଇଁ ଏହି କ୍ଷେତ୍ର ବେଶ ମହତ୍ବ ରଖେ । ହେଲେ ଲମ୍ପି ରୋଗର ପ୍ରକୋପ ସେମାନଙ୍କ ଜୀବନ ଜୀବିକାକୁ ବିପଦ ମଧ୍ୟକୁ ଠେଲି ଦେଇଛି ।
ଏହି ରୋଗ ହେତୁ ସର୍ବାଧିକ ମୃତ୍ୟୁ ଗର୍ଭବତୀ ଗୋରୁମାନଙ୍କର ହୋଇଛି । ଚାଷୀମାନେ ଅଧିକ ଦୁଗ୍ଧ ଦେଉଥିବା ମଇଁଷିଙ୍କୁ ହରାଇଛି କ୍ଷତି ସହିଛନ୍ତି ।
ଭାରତରେ ଲମ୍ପି ରୋଗ କାରଣରୁ ପ୍ରାୟ 100,000 ଗୋରୁଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇସାରିଲାଣି । ଏକ ଆକଳନ ଅନୁଯାୟୀ ବର୍ତ୍ତମାନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ 300 କୋଟି ଟଙ୍କା ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଅର୍ଥନୈତିକ କ୍ଷତି ହୋଇଛି ।
ଦୁଗ୍ଧ କ୍ଷେତ୍ର(Dairy Sector)ରେ ଭାରତର ଭାଗିଦାରୀ 23 ପ୍ରତିଶତ । ଦେଶରେ ବାର୍ଷିକ 220 ମିଲିୟନ ଟନ ଦୁଗ୍ଧ ଉତ୍ପାଦନ(Dairy Production) ହେଉଛି । ବିଶ୍ବର ସବୁଠୁ ବଡ ଦୁଗ୍ଧ ଉତ୍ପାଦକ ଦେଶମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଅଗ୍ରଣୀ ରହିଛି ଭାରତ । ଏଭଳି ସ୍ଥିତିରେ ଯଦି ଲମ୍ପି ଭାଇରସ ଅଧିକ ବ୍ୟାପେ ତେବେ ଏହା ଦୁଗ୍ଧ କ୍ଷେତ୍ର ପାଇଁ ବଡ ଚିନ୍ତାର ବିଷୟ ହେବ ।
Dairy Sector: ବିଶ୍ବରେ ଅଗ୍ରଣୀ ଭାରତ, ବାର୍ଷିକ 9.5 ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା ମୂଲ୍ୟର ହେଉଛି ଦୁଗ୍ଧ ଉତ୍ପାଦନ