କୋଲେଷ୍ଟ୍ରଲ ହେଉଛି ଏକ ପ୍ରକାର ଲିପିଡ୍ ଯାହା ମାନବ ଶରୀରରେ ପ୍ରାକୃତିକ ଭାବେ ଉତ୍ପାଦିତ ହୋଇଥାଏ। ଏହା ପ୍ରଥମତଃ କଲିଜାରେ ସଂଶ୍ଲେଷିତ ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ସମଗ୍ର ଶରୀରରେ ପରିବହନ କରାଯାଇଥାଏ। କୋଲେଷ୍ଟ୍ରଲ ଉପସ୍ଥିତି ଶରୀରର ବିଭିନ୍ନ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ, କିନ୍ତୁ ଅତ୍ୟଧିକ କଲେଷ୍ଟେରଲ୍ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସମସ୍ୟାର କାରଣ ହୋଇପାରେ।
ଶରୀରରେ ଅତ୍ୟଧିକ କୋଲେଷ୍ଟ୍ରଲ ବଢିବା ଅବସ୍ଥାକୁ ହାଇପରକଲେଷ୍ଟେରୋଲେମିଆ କୁହାଯାଏ। ଏହା ପ୍ଲାକ୍ ବା ଗାଢ଼ ଚିକଣ ପଦାର୍ଥ ସଂଗ୍ରହ କରିବାକୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିପାରେ ଯାହା ଧମନୀଗୁଡ଼ିକୁ ଅବରୋଧ କରିପାରେ। ଏହାକୁ ଆଥେରୋସ୍କ୍ଲେରୋସିସ୍ କୁହାଯାଏ ଏବଂ ଏହା ହୃଦଯନ୍ତ୍ର ରୋଗ, ଷ୍ଟ୍ରୋକ୍ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଗୁରୁତର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସମସ୍ୟାର କାରଣ ହୋଇପାରେ। ଶରୀରରେ ଅତ୍ୟଧିକକୋଲେଷ୍ଟ୍ରଲ ଥିବାର ମୁଖ୍ୟ କାରଣଗୁଡ଼ିକ ହେଲା ଅସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟକର ଖାଦ୍ୟାଭ୍ୟାସ, ଶାରୀରିକ ନିଷ୍କ୍ରିୟତା, ଅତିରିକ୍ତ ଓଜନ ବା ମୋଟାପଣ, ଧୂମପାନ, ପାରିବାରିକ ଇତିହାସ, ବୟସ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସମସ୍ୟାଗୁଡ଼ିକ।
ଉଚ୍ଚ କୋଲେଷ୍ଟ୍ରଲ ବୃଦ୍ଧି କରୁଥିବା ଖାଦ୍ୟଗୁଡ଼ିକ
ଯଦିଓ କୋଲେଷ୍ଟ୍ରଲ ସମସ୍ୟା ବହୁବିଧ କାରଣରୁ ଘଟିପାରେ, ତଥାପି ଆମର ଖାଦ୍ୟାଭ୍ୟାସ ଏହାକୁ ଗୁରୁତର ଭାବେ ପ୍ରଭାବିତ କରିପାରେ। ନିମ୍ନଲିଖିତ ଖାଦ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ଅତ୍ୟଧିକ କଲେଷ୍ଟେରଲ୍ ଥିବାରୁ ଏହାକୁ ପରିମିତ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ।
1. ମାଛ ତେଲ: ମାଛ ତେଲ ଭିଟାମିନ୍ ଡି ଏବଂ ଓମେଗା-3 ଅଧିକ ଥାଏ କିନ୍ତୁ ମଧ୍ୟ ଅଧିକ ପରିମାଣରେ ସାଧାରଣ କଲେଷ୍ଟେରଲ୍ ଥାଏ। ସମୁଦ୍ରୀ ମାଛ ଏବଂ ଶେଲଫିସ୍ ପରି ଉତ୍ସଗୁଡ଼ିକରେ ଅଧିକ କଲେଷ୍ଟେରଲ୍ ଥାଏ।
2. ଆଣ୍ଡା: ଆଣ୍ଡା ଯୋଳକ ଏକ ପ୍ରାକୃତିକ ଉତ୍ସରୁ ଆସିଥିବା ଉଚ୍ଚ କଲେଷ୍ଟେରଲ୍ ଖାଦ୍ୟ। ପ୍ରତି ଆଣ୍ଡାରେ ପ୍ରାୟ 180 ମିଲିଗ୍ରାମ୍ କଲେଷ୍ଟେରଲ୍ ଥାଏ।
3. ମାଂସ ଉତ୍ପାଦ: ଗାଈ, ବକରା ଓ ଲାଲ ମାଂସ ପରି ମାଂସ ଉତ୍ପାଦଗୁଡ଼ିକ ଅଧିକ କଲେଷ୍ଟେରଲ୍ ଥାଇପାରେ।
4. ପନିର: ଅନେକ ପ୍ରକାରର ପନିର ଯଥା, କ୍ରିମ୍ଚିଜ୍, ବ୍ଲୁଚିଜ୍ ଆଦିରେ ଅଧିକ କଲେଷ୍ଟେରଲ୍ ଥାଏ। ଏଗୁଡ଼ିକ ସାଧାରଣତଃ ଖାଦ୍ୟତେଲରୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଥାଏ।
5. ତୈଳିତ ଓ ବେକ ଖାଦ୍ୟ: ଭର୍ଜା, କେକ୍, ପାଇ, କୁକିଜ୍, ଫ୍ରାଏଡ ଆଲୁ ଏବଂ ଟାକୋ ପରି ଖାଦ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ସାଧାରଣତଃ ଜନ୍ତୁ ତେଲ ଓ ବସାରେ ତୈଳିତ କିମ୍ବା ବେକ୍ଡ ହୋଇଥାଏ ଯାହା କଲେଷ୍ଟେରଲ୍ ଯୋଗାଇଥାଏ।
6. ପ୍ରକ୍ରିୟାକୃତ ଖାଦ୍ୟ: ପ୍ରକ୍ରିୟାକୃତ ଖାଦ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ଯଥା ଚିପ୍ସ, କ୍ରାକର୍ସ ଗୁଡ଼ିକରେ ସାଧାରଣତଃ ଅଧିକ କଲେଷ୍ଟେରଲ୍ ଓ ଅସୁସ୍ଥ ଚରବିତେଲ ଥାଏ।
7. ପାଲମ୍ ତେଲ: ପାଲମ୍ ତେଲ ଅନେକ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୃତ ଖାଦ୍ୟରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଥାଏ କାରଣ ଏହା କମ୍ ମୂଲ୍ୟର। କିନ୍ତୁ ଏଥିରେ ଅଧିକ ପରିମାଣର ସଂପୃକ୍ତ କୋଲେଷ୍ଟ୍ରଲ ଥାଏ।
ଉଚ୍ଚ କଲେ ସ୍ତେରଲ୍କୁ କିପରି ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରାଯାଇପାରିବ ?
1. ଖାଦ୍ୟଚର୍ଯ୍ୟା ପରିବର୍ତ୍ତନ: ଅତ୍ୟଧିକ କଲେଷ୍ଟେରଲ୍ଯୁକ୍ତ ଖାଦ୍ୟଗୁଡ଼ିକୁ ପରିମିତ କରନ୍ତୁ ଏବଂ ତରକାରୀ, ଫଳ, ଡାଲି ଓ ଫଳାମିଶ୍ରିତ ତେଲ ଆଦି ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟପ୍ରଦ ବିକଳ୍ପଗୁଡ଼ିକୁ ଅଗ୍ରାଧିକାର ଦିଅନ୍ତୁ। ଛୋଟ ପରିବର୍ତ୍ତନଗୁଡ଼ିକ ବଡ଼ ପ୍ରଭାବ ପକାଇପାରେ।
2. ଶାରୀରିକ ସକ୍ରିୟତା ବୃଦ୍ଧି: ନିୟମିତ ବ୍ୟାୟାମ କଲେଷ୍ଟେରଲ୍ ସ୍ତର କମ୍ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିପାରେ। ସପ୍ତାହକୁ ଅତି କମରେ 15 ମିନିଟ୍ ମଧ୍ୟମ ଶାରୀରିକ ସକ୍ରିୟତା ଉପଯୋଗୀ ହୋଇପାରେ।
3. ଓଜନ ହ୍ରାସ: ଅତିରିକ୍ତ ଓଜନ କଲେଷ୍ଟେରଲ୍ ବୃଦ୍ଧିର ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କାରଣ। ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟପ୍ରଦ ଖାଦ୍ୟ ଓ ବ୍ୟାୟାମ ମାଧ୍ୟମରେ ଓଜନ ହ୍ରାସ କରିବା କଲେଷ୍ଟେରଲ୍ ସ୍ତର କମ୍ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିପାରେ।
4. ଧୂମପାନ ପରିହାର: ଧୂମପାନ କଲେଷ୍ଟେରଲ୍ ସ୍ତର ବୃଦ୍ଧି କରାଏ ଏବଂ ହୃଦ୍ରୋଗର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବିପଦକୁ ମଧ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି କରାଏ। ଧୂମପାନ ଛାଡ଼ିବା ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟକୁ ଉନ୍ନତ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିପାରେ।
ଉଚ୍ଚ କଲେଷ୍ଟେରଲ୍ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟପ୍ରଦ ଜୀବନଶୈଳୀ ଅନୁସରଣ ଏବଂ ନିୟମିତ ଚେକଅପ୍ ଦ୍ୱାରା ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରାଯାଇପାରିବ। ଯଦି ଏହାକୁ ଅବହେଳା କରାଯାଏ, ତେବେ ଏହା ହୃଦ୍ରୋଗ, ଷ୍ଟ୍ରୋକ୍ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଗୁରୁତର ସମସ୍ୟା ପ୍ରତି ଆଗେଇ ଯାଇପାରେ। ଏଣୁ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟକୁ ସଦାସର୍ବଦା ଅଗ୍ରାଧିକାର ଦେବା ଉଚିତ୍ ଏବଂ କୌଣସି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବା ପୂର୍ବରୁ ସଦାସର୍ବଦା ଡାକ୍ତରଙ୍କର ପରାମର୍ଶ ନିୟନ୍ତୁ ।
ଅଧିକ ପଢ଼ନ୍ତୁ -
୫ଟଙ୍କାର ଏହି ଖାଦ୍ୟ ହାଇ କୋଲେଷ୍ଟ୍ରଲ ପାଇଁ ରାମବାଣ, ଜାଣନ୍ତୁ କିପରି କରିବେ ବ୍ୟବହାର ?