ଅନେକ ରାଜ୍ୟରେ ସ୍ୱାଭାବିକ ବୃଷ୍ଟିପାତର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବା ସତ୍ତ୍ୱେ ଭାରତର ଗ୍ରୀଷ୍ମ ବିହନ ବୁଣିବା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ବୃଦ୍ଧି ଘଟିଛି ଯାହା କୃଷି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏକ ସକରାତ୍ମକ ଧାରାକୁ ଚିହ୍ନିତ କରିଛି। ଶୁକ୍ରବାର ସୁଦ୍ଧା, ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଫସଲ ଅନ୍ତର୍ଗତ ବିହନ 39.44 ଲକ୍ଷ ହେକ୍ଟର (lh) ରେ ପହଞ୍ଚିଛି, ଯାହା ପୂର୍ବ ବର୍ଷ ତୁଳନାରେ 7.3% ବୃଦ୍ଧି ପ୍ରତିଫଳିତ କରିଛି | ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜିଂ ଜଳବାୟୁ ପରିସ୍ଥିତି ମଧ୍ୟରେ ବିହନ ବୁଣିବା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏହି ବୃଦ୍ଧି, ଅନେକ ରାଜ୍ୟରେ ଜଳଭଣ୍ଡାରର ନିମ୍ନ ସତ୍ତ୍ୱେ ଜାଏଦ ଋତୁର ସଫଳ ଅଗ୍ରଗତି ପାଇଁ ଦାୟୀ |
ଏକ ସଫଳ ବିହନ ଋତୁକୁ ନିଶ୍ଚିତ କରିବାକୁ ବିଭିନ୍ନ ଜଳବାୟୁ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ଦେଇ ଗତି କରୁଥିବାବେଳେ ଭାରତୀୟ କୃଷକଙ୍କ ସ୍ଥାଣୁତା ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ହୁଏ | ଜାଏଦ ଋତୁ, ଯାହା ସାଧାରଣତ ମାର୍ଚ୍ଚରୁ ମେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବ୍ୟାପିଥାଏ, ଫସଲ ଚାଷକୁ ବିବିଧ କରିବା ଏବଂ ସାମଗ୍ରିକ କୃଷି ଉତ୍ପାଦନ ବୃଦ୍ଧିରେ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥାଏ | ସ୍ବାଭାବିକ ବୃଷ୍ଟିପାତ ଏବଂ ଜଳଭଣ୍ଡାରର ହ୍ରାସ ହେତୁ ଚିନ୍ତା ସତ୍ୱେ,କୃଷକମାନେ ଉପଲବ୍ଧ ଜଳ ଉତ୍ସକୁ ସର୍ବାଧିକ କରିବା ଏବଂ ଫସଲ ଚୟନ ଏବଂ ବିହନ ଅଭ୍ୟାସ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ସୂଚନାପୂର୍ଣ୍ଣ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବାରେ ଅନୁକୂଳତା ଏବଂ ସମ୍ବଳ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଛନ୍ତି |
ଗ୍ରୀଷ୍ମ ବିହନ କ୍ଷେତ୍ରର ବୃଦ୍ଧିକୁ ଅନେକ କାରଣ ଦର୍ଶାଯାଇପାରେ:
1.ଏହି ଅଭ୍ୟାସଗୁଡିକ ଜଳ ବ୍ୟବହାରକୁ ଅପ୍ଟିମାଇଜ୍ କରିବାରେ ଏବଂ ଫସଲ ଚାଷ ଉପରେ ଜଳ ଅଭାବର ପ୍ରଭାବକୁ ହ୍ରାସ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ |
2. ଫସଲ ବିବିଧକରଣ: କୃଷକମାନେ ବିଦ୍ୟମାନ ଜଳବାୟୁ ପରିସ୍ଥିତି ପାଇଁ ଅନୁକୂଳ ମରୁଡ଼ି ସହନଶୀଳ ଏବଂ ସ୍ୱଳ୍ପକାଳୀନ ଫସଲ ଚୟନ କରି ଫସଲ ବିବିଧକରଣ ରଣନୀତି ଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି | ଏହି ବିବିଧକରଣ କେବଳ ପାଣିପାଗ ପରିବର୍ତ୍ତନଶୀଳତା ସହିତ ଜଡିତ ବିପଦକୁ କମ୍ କରେ ନାହିଁ ବରଂ କୃଷକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ସ୍ଥିର ଆୟ ପ୍ରବାହକୁ ମଧ୍ୟ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରେ |
3. ଠିକ୍ ସମୟରେ ମଞ୍ଜି ବୁଣିବା : ସାଧାରଣ ସ୍ୱାଭାବିକ ବର୍ଷା ସତ୍ୱେ କୃଷକମାନେ ଉପଲବ୍ଧ ଆର୍ଦ୍ରତା ଏବଂ ଅନୁକୂଳ ପାଣିପାଗ ପରିସ୍ଥିତିକୁ ଉପଯୋଗ କରି ଠିକ୍ ସମୟରେ ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଫସଲ ବୁଣିବାରେ ସଫଳ ହୋଇଛନ୍ତି | ଫସଲ ଅମଳ ବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ବଢୁଥିବା ଋତୁରେ ପ୍ରତିକୂଳ ପାଣିପାଗ ଘଟଣାର ପ୍ରଭାବକୁ କମ୍ କରିବା ପାଇଁ ଠିକ୍ ସମୟରେ ବୁଣିବା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ |
4.ମଞ୍ଜି, ସାର ଏବଂ ଜଳସେଚନ ଉପକରଣ ଉପରେ ସବସିଡି କୃଷକମାନଙ୍କୁ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ କରିବା ସତ୍ୱେ ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଫସଲ ଚାଷରେ ବିନିଯୋଗ କରିବାକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିଛି |
5.ଯେହେତୁ ଜାଏଦ ଋତୁ ଅଗ୍ରଗତି ହେଉଛି ଏବଂ ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଫସଲ ବଢିବାରେ ଲାଗିଛି, ଗତି ବଜାୟ ରଖିବା ଏବଂ କୃଷକମାନଙ୍କୁ ଠିକ୍ ସମୟରେ ହସ୍ତକ୍ଷେପ ଏବଂ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ସମ୍ବଳ ସହିତ ସହାୟତା କରିବା ଜରୁରୀ ଅଟେ | ଜଳ ପରିଚାଳନା ଅଭ୍ୟାସକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିବା, ଜଳବାୟୁ-ସ୍ଥିର ଫସଲ କିସମକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ଏବଂ ବଜାର ସଂଯୋଗକୁ ଦୃଢ କରିବା ପ୍ରୟାସ ଜଳବାୟୁ ଅନିଶ୍ଚିତତା ବିରୁଦ୍ଧରେ ଭାରତୀୟ କୃଷିର ସ୍ଥାଣୁତାକୁ ଆହୁରି ବଢାଇପାରିବ |
ପରିଶେଷରେ, ସାଧାରଣ ବୃଷ୍ଟିପାତ ମଧ୍ୟରେ ଗ୍ରୀଷ୍ମ ବିହନ କ୍ଷେତ୍ରର ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ବୃଦ୍ଧି ଭାରତୀୟ କୃଷକଙ୍କ ସ୍ଥିରତା ଏବଂ ଅନୁକୂଳତାକୁ ସୂଚିତ କରେ | ଅଭିନବ ଚାଷ ପ୍ରଣାଳୀ, ଫସଲ ଚାଷକୁ ବିବିଧ କରିବା ଏବଂ ସରକାରୀ ସହାୟତା ବ୍ୟବହାର କରି କୃଷକମାନେ ଖାଦ୍ୟ ନିରାପତ୍ତା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ତଥା ପ୍ରତିକୂଳ ପରିସ୍ଥିତିରେ ମଧ୍ୟ କୃଷି ଜୀବିକା ନିର୍ବାହ ପାଇଁ ନିଜର ପ୍ରତିବଦ୍ଧତା ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଛନ୍ତି।