ଗହମ ସଙ୍କଟ: ଫେବୃଆରୀରେ ଅଧିକ ଉତ୍ତାପ ଫସଲ ପାଇଁ ଚିନ୍ତାର କାରଣ

Wheat crisis: Warm February temperatures threaten Rabi crop

ଫେବୃଆରୀ ମାସରେ ଆମ ଦେଶରେ ଅସ୍ୱାଭାବିକ ଭାବେ ଉଷ୍ମତା ଦେଖାଦେଇଛି | କୃଷି ପାଇଁ ଏହା ମାର୍ଚ୍ଚରେ ଗତ ବର୍ଷର ଅସ୍ୱାଭାବିକ ତାପମାତ୍ରା ରବି ଫସଲ - ଗହମ ଉପରେ ଏହାର ପ୍ରଭାବ ପକେଇଥିଲା |ବର୍ତ୍ତମାନ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ଏଥି ସକାଶେ ଚେତାବନୀ ଦେବା ଆରମ୍ଭ କରି ଦେଇଛନ୍ତି। ଇଣ୍ଡିଆନ୍ କାଉନସିଲ୍ ଅଫ୍ କୃଷି ଅନୁସନ୍ଧାନ , ଇଣ୍ଡିଆନ୍ ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ୍ ଅଫ୍ ଗହମ ଏବଂ ବାର୍ଲି ରିସର୍ଚ୍ଚ (ICAR-Indian Institute of Wheat and Barley Research) ଉଚ୍ଚ ତାପମାତ୍ରାକୁ ଲକ୍ଷ କରି ଫେବୃଆରୀ 17, 2023 ରେ ଏକ ପରାମର୍ଶଦାତା ଜାରି କରି କୃଷକମାନଙ୍କୁ ହଳଦିଆ ରଙ୍ଗର ରୋଗ ପାଇଁ ଫସଲ ଯାଞ୍ଚ କରିବାକୁ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଛନ୍ତି ।

ଫେବୃଆରୀ 20 ଶେଷରେ ଭାରତ ପାଣିପାଗ ବିଭାଗ (India Meteorological Department) ଉତ୍ତର ଭାରତୀୟ ରାଜ୍ୟରେ ଗହମ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସ୍ଥାୟୀ ଫସଲ ଉପରେ ଅଧିକ ଦିନର ତାପମାତ୍ରାର ପ୍ରଭାବ ଉପରେ ଆଉ ଏକ ପରାମର୍ଶଦାତା ଜାରି କରିଛନ୍ତି ।ଫେବୃଆରୀ 21 ରେ, ଅନ୍ୟ ଏକ ଭାରତ ପାଣିପାଗ ବିଭାଗର ପ୍ରେସ ବିଜ୍ଞପ୍ତିରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଉତ୍ତର-ପଶ୍ଚିମ, ମଧ୍ୟ ଏବଂ ପଶ୍ଚିମ ଭାରତ ଉପରେ ସର୍ବାଧିକ ତାପମାତ୍ରା ତିନି ରୁ ପାଞ୍ଚ ଡିଗ୍ରୀ ସେଲସିୟସରୁ ଅଧିକ ହେବ।                                                      

“ଏହି ଅଧିକ ଦିନର ତାପମାତ୍ରା ଗହମକୁ ପ୍ରଜନନ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ସମୟକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିପାରେ, ଯାହା ତାପମାତ୍ରା ପ୍ରତି ସମ୍ବେଦନଶୀଳ | ଫୁଲ ଏବଂ ପରିପକ୍ୱ ଅବସ୍ଥାରେ ଉଚ୍ଚ ତାପମାତ୍ରା ଅମଳର କ୍ଷତି ଘଟାଏ | ଅନ୍ୟ ସ୍ଥାୟୀ ଫସଲ ଏବଂ ଉଦ୍ୟାନ କୃଷି ଉପରେ ମଧ୍ୟ ସମାନ ପ୍ରଭାବ ପଡିପାରେ ବୋଲି ଏଥିରେ କୁହାଯାଇଛି।2022 ମସିହାରେ, ମାର୍ଚ୍ଚରେ ପ୍ରବଳ ଉତ୍ତାପ ଉତ୍ତର ଏବଂ ମଧ୍ୟ ଭାରତୀୟ ରାଜ୍ୟରେ ଗହମର ଅମଳ ହ୍ରାସ କରିଥିଲା | ଗତଥର ଉତ୍ତାପ ଅସ୍ୱାଭାବିକ ଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଏହା ଚଳିତ ବର୍ଷ ଆରମ୍ଭରୁ ମଧ୍ୟ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା |

କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ଅଧୀନରେ କୃଷି ଏବଂ କୃଷକ କଲ୍ୟାଣବିଭାଗର ଜାତୀୟ ଫସଲ ପୂର୍ବାନୁମାନ କେନ୍ଦ୍ରର ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ଫେବୃଆରୀ 2-8, 2023 ସପ୍ତାହରେ ବିଶେଷ କରି ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶର ଅଧିକାଂଶ ଗହମ ଉତ୍ପାଦନ କରୁଥିବା ରାଜ୍ୟରେ ସର୍ବାଧିକ ତାପମାତ୍ରା ଗତ ସାତ ବର୍ଷର ହାରାହାରି ତାପମାତ୍ରାଠାରୁ ଅଧିକ ଥିଲା। 2022-23 ରେ ରେକର୍ଡ ଗହମ ଉତ୍ପାଦନକୁ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ଆଶା କରୁଛନ୍ତି। ଚଳିତ ଫସଲ ଋତୁରେ ଗହମ ଉତ୍ପାଦନ 112 ମିଲିୟନ ଟନ୍ - ଗତ ବର୍ଷ ତୁଳନାରେ 4.44 ନିୟୁତ ଟନ୍ ଅଧିକ ବୋଲି କେନ୍ଦ୍ର କୃଷି ଏବଂ କୃଷକ କଲ୍ୟାଣ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଦାବି କରିଛି।

କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଷ୍ଟକ୍ ବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ଗହମରେ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ଧାରା ଯାଞ୍ଚ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ଉତ୍ତମ ରେକର୍ଡ ଉତ୍ପାଦନ ଜରୁରୀ | ଗତ ବର୍ଷ ମାର୍ଚ୍ଚରେ ଉଚ୍ଚ ତାପମାତ୍ରା ଗହମ ଶସ୍ୟ ହ୍ରାସ ହେବା ପରେ କମ୍ ଉତ୍ପାଦନ ହେତୁ ସରକାରୀ ଗହମ ଷ୍ଟକ୍ କ୍ଷେତ୍ରରେ ତୀବ୍ର ହ୍ରାସ ପରିଲକ୍ଷିତ ହୋଇଛି |ଲଗାତାର ରେକର୍ଡ ଉତ୍ପାଦନ ପରେ, ଭାରତ 2021-22 ଫସଲ ଋତୁରେ  106.84 ମିଲିୟନ ଟନ୍ ଗହମ ଉତ୍ପାଦନ କରିଥିଲା ଯାହାକି 2021 ମସିହାରେ ଉତ୍ପାଦିତ ଗହମ ତୁଳନାରେ  109.59 ମିଲିୟନ ଟନ୍ରୁ କମ୍ | ଏତିକି ନୁହେଁ, ଗହମକୁ ଚାଉଳ ବଦଳରେ ପ୍ରଧାନ ମନ୍ତ୍ରୀ ଗରିବ କଲ୍ୟାଣ ଆଇନ ଯୋଜନା  ଅଧୀନରେ 11 ଟି ରାଜ୍ୟ ପାଇଁ ସରକାର ଗହମ ଆବଣ୍ଟନକୁ ସଂଶୋଧନ କରିଥିଲେ ।

ଜନସାଧାରଣ ବଣ୍ଟନ ବ୍ୟବସ୍ଥା (ପିଡିଏସ୍) ମାଧ୍ୟମରେ ଶସ୍ତା ମୂଲ୍ୟରେ ଗରିବ ଲୋକଆଜି  ଖାଦ୍ୟ ଶସ୍ୟ କ୍ରୟ କରୁଛନ୍ତି। କୃଷକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ସର୍ବନିମ୍ନ ସହାୟତା ମୂଲ୍ୟ ନିଶ୍ଚିତ କରିବାକୁ  ସରକାରୀ ହସ୍ତକ୍ଷେପ ମୂଲ୍ୟକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ସହିତ , ଦେଶର ଖାଦ୍ୟ ନିରାପତ୍ତାକୁ  ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିଥାଏ  |ଗହମ ଚାଷୀମାନେ ଏଥର ସମାନ ଆଶା କରାଯାଉଥିବା ଅମଳ କ୍ଷୟକ୍ଷତିର ରିପୋର୍ଟ କରୁଛନ୍ତି।ହେକ୍ଟର ପିଛା ଅମଳ 20 କ୍ୱିଣ୍ଟାଲରୁ ଧଳା ମଟରରେ 15 କ୍ୱିଣ୍ଟାଲ ଏବଂ ସବୁଜ ମଟରରେ 24 କ୍ୱିଣ୍ଟାଲରୁ 18 କ୍ୱିଣ୍ଟାଲକୁ ହ୍ରାସ ପାଇଛି |

 

ବର୍ତ୍ତମାନର ଉତ୍ତାପ ଅବସ୍ଥା ଫସଲ ଉପରେ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥାଏ , ଯାହା ବିହନ ବୁଣିବା ସମୟ ଅନୁସାରେ ଭିନ୍ନ ହେବ ବୋଲି ବୈଷୟିକ ଅନୁସନ୍ଧାନ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ କହିଛନ୍ତି।“ଯେଉଁଠାରେ ପ୍ରଥମେ ଆଖୁ ଫସଲ ରୋପଣ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ପରେ ଗହମ ବୁଣାଯାଇଥିଲା (ଡିସେମ୍ବର ଏବଂ ଜାନୁଆରୀ ପ୍ରାରମ୍ଭ) ଟିଲର ଚାଷ ଗହମ ଫସଲ ଉପରେ ଗୁରୁତର ପ୍ରଭାବ ପକାଇବ | ଫସଲ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ଶାକାହାରୀ ପୁଷ୍ଟିକର ଖାଦ୍ୟ ପାଇବ ନାହିଁ ଏବଂ କ୍ଷତି ହେବ ବୋଲି  ଶ୍ରୀ ଜାଟ କହିଛନ୍ତି।ନଭେମ୍ବରରେ ଠିକ୍ ସମୟରେ ବୁଣାଯାଇଥିବା ଫସଲ କେତେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଶସ୍ୟ ବିକାଶ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଏବଂ ଅନ୍ୟ ଉତ୍ପାଦନ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ରହିଯିବ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି |

ଗତ ବର୍ଷ ଠାରୁ ଶିକ୍ଷା ଗ୍ରହଣ, ଅକ୍ଟୋବରରେ ଗହମର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ବିହନ ଚାଷୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ମାର୍ଚ୍ଚରେ ଟର୍ମିନାଲ୍ ଉତ୍ତାପରୁ ରକ୍ଷା ପାଇବା ପାଇଁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରାଯାଇଥିଲା | ଅବଶ୍ୟ, ଉଚ୍ଚ ତାପମାତ୍ରା ଚଳିତ ବର୍ଷ ଆରମ୍ଭରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବାରୁ ବର୍ତ୍ତମାନର ବିହନ ବୁଣାଯାଇଥିବା ଫସଲଗୁଡିକ ମଧ୍ୟ ଶସ୍ୟ ବିକାଶ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ରହିବ, ଅମଳରେ କ୍ଷତି ଘଟିବାର ଆଶଙ୍କା କରାଯାଉଛି  lଡିସେମ୍ବରରେ ଦେଶବ୍ୟାପୀ ବର୍ଷା ପରିମାଣ 14% ରହିଥିଲା। ଜାନୁୟାରୀ ଏବଂ ଫେବୃଆରୀ 2023 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଶୁଷ୍କତା ଜାରି ରହିଥିଲା, 36 ଟି ରାଜ୍ୟ ତଥା କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳ ମଧ୍ୟରୁ 27 ଟି ଜାନୁୟାରୀ 1 ରୁ ଫେବୃଆରୀ 15, 2023 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବର୍ଷା ଜଳ ଗ୍ରହଣ କରିନାହାନ୍ତି ।ମୋଟାମୋଟି ଭାବେ ଦେଶରେ ଏହି ଅବଧିରେ 30 ପ୍ରତିଶତ ବର୍ଷା ହ୍ରାସ ରେକର୍ଡ କରିଛି |

ରପ୍ତାନୀ ଉପରେ ରୋକ ସତ୍ତ୍ବେ କମୁନି ଗହମ ଦର

ଗହମ ରପ୍ତାନିରେ ଭାରତର ବ୍ରେକ, ବିଶ୍ବରେ ହଇଚଇ